Tổng thống Donald Trump đã nhiều phàn nàn rằng đồng USD đang quá mạnh so với các loại tiền tệ khác, và một số nhà phân tích cho rằng có thể nhận định của ông là đúng. Đồng USD trên thực thế có thể được định giá quá cao, làm giảm hoạt động thương mại và sản suất ở nước ngoài và cản trở cơ hội tái đắc cử của Donald Trump.

Ngày càng xuất hiện nhiều suy đoán rằng các quan chức của ông Trump sẽ có những bước đi cụ thể nhằm giảm giá đồng USD, tạo ra một bước đột phá mạnh mẽ và đầy rủi ro từ các chính sách của Mỹ. Tuy nhiên, không rõ những chiến lược như vậy hiệu quả như thế nào và có nguy cơ gây ra tác dụng ngược bằng cách gây ra sự trả đũa từ các quốc gia khác hay không.

"Đây có thể là một cuộc chiến tiền tệ", Bank of America cảnh báo trong một thông báo gần đây cho khách hàng.

Ảnh minh hoạ.

Cuối tuần trước, Tổng thống Donald Trump đã có hàng loạt tweet với nội dung chỉ trích trực diện Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) và Chủ tịch ECB Mario Draghi, khi cơ quan này cho biết sẽ chuẩn bị hạ lãi suất xuống mức dưới 0%, trong bối cảnh nền kinh tế châu Âu tăng trưởng chậm lại. Ðáng chú ý, đây là một trong những lần hiếm hoi tổng thống Mỹ can thiệp vào chính sách tiền tệ của nền kinh tế khác.

“Mario Draghi vừa thông báo sẽ có thêm các gói nới lỏng, điều ngay lập tức khiến euro giảm giá so với USD, tạo lợi thế bất công bằng cho họ đối với nước Mỹ. Họ đã thực hiện việc này trong nhiều năm, cùng với Trung Quốc và các quốc gia khác”, ông Trump tweet.

Chính quyền Mỹ có một số cách để làm suy yếu đồng USD. Một là sẽ từ bỏ chính sách đồng USD mạnh đã được thực hiện trong hơn 2 thập kỷ qua. Hoặc Trump có thể ra lệnh cho Bộ Tài chính bán USD để giảm giá trị của chúng. Kiểu can thiệp này đã không xảy ra kể từ năm 1995.

"Chúng tôi nghĩ rằng sự can thiệp ngoại hối trực tiếp của Mỹ là rủi ro thấp nhưng đang gia tăng", chiến lược gia Michael Cahill của Goldman Sachs cho biết.

Vua của các loại tiền tệ

Có những bằng chứng cho thấy bình luận của Trump về đồng USD là chính xác. Chỉ số Big Mac của The Economist, công bố vào cuối tuần trước, cho thấy gần như tất cả các loại tiền tệ đều bị định giá thấp so với đồng USD.

"Trump có thể đã chính xác", Stephen Gallo, người đứng đầu chiến lược ngoại hối châu Âu tại BMO Capital Markets.

Đồng USD, được đo bằng 6 loại tiền tệ khác, đã tăng mạnh kể từ năm 2016 và vẫn còn ở mức tương đối cao. Những lợi ích đó phản ánh sự yếu kém về kinh tế ở những nơi khác trên thế giới. Đồng USD cũng đã được thúc đẩy bởi chính sách của Donald Trump, bao gồm kích thích nền kinh tế Mỹ bằng việc cắt giảm thuế và bãi bỏ nhiều quy định và nỗ lực cắt giảm thâm hụt thương mại của Mỹ.

Ông Trump từng phát biểu rằng, USD đang trở nên quá mạnh.

Có một yếu tố khác là đồng USD là tiền tệ dự trữ của thế giới. Tình trạng đó tạo ra nhu cầu liên tục cho đồng bạc xanh, khiến việc định giá tiền tệ trở nên khó khăn hơn.

"Đồng USD đang đứng đầu thế giới", Chuyên gia Stephen Gallo cho biết. Thậm chí chính Donald Trump cũng đã thừa nhận điều này trong một bình luận trên Twitter vào 11/7 cho rằng đồng USD "cho đến nay là đồng tiền thống trị ở bất cứ nơi đâu trên thế giới, và nó sẽ luôn giữ nguyên như vậy".

Loại bỏ chính sách đồng USD mạnh?

Cách dễ nhất để làm suy yếu đồng USD, theo Bank of America, là để chính quyền Trump tuyên bố họ đang từ bỏ chính sách đồng USD mạnh nhất được đưa ra vào năm 1995 dưới thời Tổng thống Bill Clinton.

Một động thái như vậy "có thể rất hiệu quả", khiến đồng bạc xanh "bị định giá quá cao" giảm từ 5% đến 10% và đưa nó trở lại trạng thái cân bằng, chiến lược gia của Bank of America viết.

Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin sẽ không phải tuyên bố rằng Mỹ muốn đồng USD yếu. Ông có thể nói rằng Mỹ muốn một giá trị hợp lý cho đồng USD. Bank of America lưu ý rằng không có nền kinh tế lớn nào khác có chính sách đồng USD mạnh mẽ và Bộ Tài chính Mỹ đã thực hiệu một điều không thực tế.

Tuy nhiên, các quốc gia khác có thể tìm cách trả đũa sự thay đổi trong chính sách đồng USD bằng cách làm suy yếu đồng tiền của chính họ.

Phải có sự hỗ trợ từ FED

Có một lựa chọn tốt hơn đó là sựu can thiệp hoàn toàn vào thị trường ngoại hối, điều mà các nhà phân tích cho rằng sẽ phá vỡ các quy tắc hiện đại.

Goldman Sachs nói rằng sự can thiệp trực tiếp sẽ gây ra "phản ứng thị trường", bao gồm đồng USD yếu hơn, đồng yên mạnh hơn và thị trường chứng khoán nước ngoài giảm.

Vấn đề nằm ở chỗ Trump sẽ cần Cục Dự trữ Liên bang (FED) đồng hành với kế hoạch làm suy yếu đồng USD. Mặc dù Bộ Tài chính có thẩm quyền đối với chính sách tiền tệ của Mỹ, nhưng họ chỉ kiểm soát một lượng tài sản tương đối nhỏ mà họ có thể làm trong nỗ lực làm giảm giá đồng USD.

Ảnh minh họa.

"Quỹ ổn định tiền tệ của Bộ Tài chính chỉ có khoảng 22 tỷ USD", theo tính toán của Goldman Sachs.

"Sau khi tính toán, có rất nhiều quỹ phòng hộ có nhiều tài sản hơn thế", Paul Ashworth, nhà kinh tế trưởng của Mỹ tại Capital Economics. "Bất kỳ nỗ lực nào của Kho bạc can thiệp đơn phương chắc chắn sẽ thất bại, trừ khi có được sự hỗ trợ từ FED".

Cuộc đua hạ giá tiền tệ

Ngay cả khi Fed đã đồng ý can thiệp vào thị trường tiền tệ, một động thái như vậy có thể sẽ gây ra biến động lớn trên thị trường.

"Gần 5.000 tỷ USD sẽ được giao dịch mỗi ngày trên thị trường ngoại hối, gấp khoảng 5 lần so với năm 1995, khi lần cuối cùng Mỹ đưa ra một biện pháp can thiệp", theo Ashworth.

Ashworth nói rằng trong khi giảm giá đồng USD có thể tăng sức cạnh tranh của các nhà xuất khẩu Mỹ trong trung hạn, nó cũng sẽ nâng giá nhập khẩu và "mất sức mua gần như ngay lập tức" đối với các hộ gia đình và doanh nghiệp Mỹ.

Goldman Sachs cảnh báo rằng sự can thiệp tiền tệ hoàn toàn có thể "phản tác dụng" nếu các quốc gia khác làm theo.

"Thật dễ dàng để điều này châm ngòi lên một cuộc đua hạ giá tiền tệ. Một cuộc chiến tiền tệ, trên đỉnh của một cuộc chiến thương mại, đó là một điều đáng sợ. Nhưng bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra".