Giải Nobel Y học 2019 vinh danh nhà khoa học nào?

Giải Nobel Y học năm 2019, giải thưởng đầu tiên trong mùa giải Nobel, đã được trao cho 3 nhà khoa học William Kaelin, Peter Ratcliffe và Gregg Semenza về công trình nghiên cứu về phản xạ của tế bào trên cơ thể người đối với các môi trường oxy thay đổi.

Giải thưởng Nobel Y học năm nay vinh danh ba nhà khoa học đưa ra giải pháp với nền tảng của cuộc sống của chúng ta, đó là oxy.

Theo nhận định của Hội đồng Nobel về Y học: Ba nhà khoa học William Kaelin, Gregg Semenza và Peter Ratcliffe đã "đặt nền móng cho sự hiểu biết của chúng ta về cách oxy ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và chức năng sinh lý của chúng ta, những khám phá của họ đã mở đường cho những chiến lược mới đầy hứa hẹn trong cuộc chiến chống thiếu máu, ung thư và nhiều bệnh khác."

Ba nhà khoa học William Kaelin, Gregg Semenza và Peter Ratcliffe được vinh danh Nobel Hóa học 2019. Ảnh: spiegel.de
Ba nhà khoa học William Kaelin, Gregg Semenza và Peter Ratcliffe được vinh danh Nobel Hóa học 2019. Ảnh: spiegel.de

Theo Tiến sĩ Hóa học Trương Hoàng Yến, có thể hiểu về ý nghĩa công trình nghiên cứu của ba nhà khoa học này như sau:

Khi ta lên nơi núi cao không khí loãng ít ô xy ta vẫn có thể chịu đựng được, khi tập thể thao hơi thở gấp cũng không đưa đủ ô xy đến tế bào, hay khi bị thương mạch máu không đưa được ô xy đến tế bào, vậy mà tế bào vẫn tồn tại được là do đâu?

Để chuẩn bị cho những tình huống thiếu ô xy như vậy, tế bào có một cơ chế điều hành rất thông minh, một loại protein tên HIF được đều đặn sản xuất ra sau đó HIF được một loại protein tên VHL tìm đến phá huỷ trong điều kiện ô xy đầy đủ. Khi tế bào thiếu ô xy, VHL không bám được vào HIF để phá huỷ được nữa làm cho lượng HIF tăng lên, lượng này tăng đến mức làm thay đổi hành xử của DNA.

Kết quả là người ta thấy rằng khi hàm lượng ô xy giảm thì lượng hormone erythropoietin (EPO) tăng lên. Từ việc hiểu biết cơ chế này người ta chế ra thuốc chữa bệnh ung thư. Do tìm ra sự tích bên trên, ba nhà khoa học đã nhận được giải Nobel y sinh năm nay.

Lam Tuệ

Công bố chủ nhân giải Nobel Y học 2019

Công bố chủ nhân giải Nobel Y học 2019

Giải Nobel đầu tiên đã được công bố vào chiều 7/10.