Hơn 200 nhà khoa học chỉ trích WHO phớt lờ khả năng virus Covid-19 lây truyền qua không khí

Họ cho rằng WHO đã không ý thức được tầm nghiêm trọng của hình thức lây nhiễm này, mà chỉ đưa ra cảnh báo đối với hai đường truyền khác của virus.

Theo 200 nhà khoa học, Tổ chức y tế thế giới (WHO) đã coi nhẹ khả năng lây lan qua không khí của Covid-19. 

Dù dịch Covid-19 đã khiến hơn nửa triệu người chết nhưng WHO cũng như Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) vẫn duy trì quan điểm virus Covid-19 chỉ lây qua bề mặt bị nhiễm và giọt bắn hô hấp của người bệnh. 

Hơn 200 nhà khoa học chỉ trích WHO phớt lờ khả năng virus Covid-19 lây truyền qua không khí

Cách đây không lâu, WHO thừa nhận nCoV có thể lây lan qua khí dung, song nhận định điều này chỉ xảy ra trong môi trường bệnh viện, khi bác sĩ tiến hành các thủ thuật y khoa như đặt nội khí quản.

Các chuyên gia cho rằng WHO đã bỏ qua đường truyền bệnh đó là khí dung (aerosol) - giọt bắn kích cỡ siêu nhỏ, có thể lơ lửng trong không khí thời gian dài. Các môi trường như căn phòng thông gió kém, xe buýt và các không gian chật hẹp khác trở thành nơi tiềm ẩn rủi ro, dù mọi người có giữ khoảng cách an toàn là 1,8 m.

Lidia Morawska, Giáo sư về khoa học khí quyển và kỹ thuật môi trường tại Đại học Công nghệ Queensland, Australia, cho biết: "Chúng tôi chắc chắn 100% về nó". Bà nhắc đến bức thư ngỏ của các chuyên gia gửi tới WHO, cáo buộc cơ quan đã không đưa ra những cảnh báo phù hợp đối với điều này. Bức thư có chữ ký của 239 nhà nghiên cứu, dự kiến được công bố trên một tạp chí khoa học trong tuần này.

Các nhà khoa học nhắc đến cụm dịch tại một nhà hàng Trung Quốc, bệnh nhân đã truyền virus cho các khách hàng ở các bàn khác nhau dù không ngồi gần. Chính vì vậy có nhiều khả năng  khí dung hoặc không khí là nguyên nhân duy nhất gây ra hiện tượng "siêu lây nhiễm". 

Tuy nhiên, Tiến sĩ Benedetta Allegranzi, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm của WHO, lại cho rằng giả thuyết từ Giáo sư Morawska và đồng nghiệp chỉ dựa trên các thí nghiệm.

Hơn 30 chuyên gia trên toàn thế giới nhận định cơ quan y tế Liên Hợp Quốc đã đánh giá thấp các bằng chứng thuyết phục rằng nCoV lây truyền nhiều qua không khí. Họ tin rằng đeo khẩu trang là cách tốt nhất giúp cộng đồng không hít phải các hạt aerosol chứa virus, đồng thời khẳng định vai trò của thông khí nơi ở và khử khuẩn bằng tia cực tím. 

"Virus không thay đổi. Nó đã lây lan theo hình thức đó từ đầu rồi. Hiểu thêm điều này giúp chúng ta tự bảo vệ cơ thể tốt hơn", Jose Jimenez, chuyên gia tại Đại học Colorado cho biết. 

Hồi tháng 3, một nghiên cứu trên Tạp chí Y học New England cũng đã nói về vấn đề này, họ cho rằng tại phòng thí nghiệm, điều kiện ẩm ướt, nCoV có thể "tồn tại và lây lan" trong ba giờ, tương đương với khoảng 30 phút ở điều kiện thực tế. Bệnh nhân "siêu lây nhiễm" có mật độ hô hấp đặc biệt cao, thở ra khoảng 1.000 lần so với bình thường.

Các nhà khoa học từng nghiên cứu về vai trò của aerosol trong sự lây lan cúm, SARS và những bệnh truyền nhiễm khác cho rằng nCoV ít lây truyền qua không khí hơn bệnh sởi, nhưng rủi ro càng cao nếu chúng ở trong môi trường càng lâu. 

Thanh Mai

Loại virus mới có thể gây nên đại dịch thứ 2 có nguồn gốc từ lợn Trung Quốc

Loại virus mới có thể gây nên đại dịch thứ 2 có nguồn gốc từ lợn Trung Quốc

Một chủng virus mới có tên là G4 EA H1N1 đang được dự đoán có thể gây ra một trận đại dịch khác.