Lạm phát của Mỹ tăng lên 7,9% trong tháng 2, cao nhất trong hơn 40 năm

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Mỹ tháng 2 tăng 7,9% so với một năm trước, mức cao nhất kể từ tháng 1/1982.

Lạm phát đã trở nên tồi tệ hơn vào tháng 2 trong bối cảnh cuộc khủng hoảng leo thang ở Ukraina và áp lực giá cả ngày càng trở nên tăng cao hơn.

Theo số liệu của Bộ Lao động Mỹ công bố ngày 10/3 cho thấy trong 12 tháng tính đến tháng 2 vừa qua, CPI của Mỹ tăng 7,9%, mức cao nhất kể từ tháng 1/1982, khi nền kinh tế Mỹ đối mặt với mối đe dọa kép là lạm phát cao hơn và tăng trưởng kinh tế giảm.

Mức tăng này không nằm ngoài dự báo nhưng là chỉ dấu cho thấy giá cả tiếp tục leo thang, đặc biệt là giá xăng, thực phẩm và nhà ở. Trước đó, CPI tháng 1 của Mỹ tăng 7,5%, đánh dấu tháng thứ 5 liên tiếp chỉ số này trên ngưỡng 6%.

Tính chung so với tháng trước, CPI tăng 0,8%. Các nhà kinh tế được khảo sát bởi Dow Jones đã dự đoán lạm phát toàn phần sẽ tăng 7,8% trong năm và 0,7% trong tháng.

107026936-1646750382347-gettyimages-1239025130-us-oil-gas(1).jpg
Một khách hàng đổ xăng tại một trạm xăng Chevron với giá trên 4 đô la một gallon ở Seattle, Washington, Hoa Kỳ, vào thứ Hai, ngày 7/3/2022. Ảnh: Bloomberg

Giá thực phẩm tăng 1% và thực phẩm tại nhà tăng 1,4%, cả hai mức tăng hàng tháng nhanh nhất kể từ tháng 4/2020, trong những ngày đầu của đại dịch COVID-19.

Năng lượng cũng dẫn đầu về giá tăng vọt, tăng 3,5% trong tháng 2 và chiếm khoảng một phần ba mức tăng tiêu đề. Chi phí chiếm khoảng 1/3 tỷ trọng CPI, đã tăng thêm 0,5% nữa, trong 12 tháng, mức tăng 4,7%, mức tăng hàng năm nhanh nhất kể từ tháng 5/1991.

Nếu loại trừ giá thực phẩm và năng lượng biến động, lạm phát lõi đã tăng 6,4%, phù hợp với ước tính và là mức cao nhất kể từ tháng 8/1982. Trên cơ sở hàng tháng, CPI lõi tăng 0,5, cũng phù hợp với kỳ vọng của Phố Wall.

Lạm phát gia tăng đồng nghĩa với việc tiền lương của người lao động bị tụt lại phía sau bất chấp những gì nếu không thì sẽ được coi là tăng mạnh.

Theo BLS , thu nhập trung bình theo giờ được điều chỉnh theo lạm phát thực tế trong tháng đã giảm 0,8% vào tháng 2, góp phần làm giảm 2,6% trong năm qua. Điều đó xảy ra mặc dù thu nhập từ tiêu đề tăng 5,1% so với một năm trước, nhưng bị ảnh hưởng bởi sự tăng giá.

Thị trường cho thấy sự mở cửa tiêu cực ở Phố Wall , với cổ phiếu bị áp lực bởi các cuộc đàm phán ngừng bắn Nga-Ukraina bị đình trệ. Lợi suất trái phiếu chính phủ tăng sau báo cáo CPI.

Chi phí xe cộ là một lực lượng lạm phát mạnh mẽ nhưng có dấu hiệu giảm bớt trong tháng Hai. Giá ô tô và xe tải đã qua sử dụng thực tế đã giảm 0,2%, mức giảm đầu tiên kể từ tháng 9/2021, nhưng vẫn tăng 41,2% trong năm qua. Giá ô tô mới tăng 0,3% trong tháng và 12,4% trong kỳ hạn 12 tháng.

Một cuộc khủng hoảng đang hoành hành ở châu Âu chỉ gây ra áp lực về giá cả, do các lệnh trừng phạt chống lại Nga diễn ra đồng thời với việc chi phí xăng dầu tăng cao. Theo AAA, giá tại máy bơm đã tăng khoảng 24% trong tháng qua và 53% trong năm qua.

Chứng khoán Mỹ giảm điểm trong phiên giao dịch ngày 10/3 khi các cuộc đàm phán hòa bình bất thành giữa Nga và Ukraina khiến nhà đầu tư lo sợ về tác động của xung đột địa chính trị đến tăng trưởng toàn cầu.

Chỉ số Dow Jones Industrial Average giảm 112.18 điểm còn 33,174.07 điểm, sau khi tăng mạnh hơn 650 điểm trong phiên trước. Chỉ số S&P 500 hạ 0.4% còn 4,259.52 điểm. Chỉ số công nghệ Nasdaq Composite rớt 1% xuống 13,129.96 điểm do đà rớt giá của hai cổ phiếu thành viên Apple và Meta Platforms.

Diễn biến trên các thị trường liên quan chặt chẽ với xung đột Nga-Ukraina và có mối tương quan nghịch biến với giá năng lượng, vốn đang trên đà leo dốc mạnh do chiến tranh Nga-Ukraine.

Kể từ ngày 24/02, thời điểm Nga tấn công Ukraina, giá dầu thô WTI tại Mỹ đã tăng hơn 14%, trong khi cùng kỳ dầu thô Brent tăng khoảng 15%.

Phố Wall nhuộm sắc đỏ

Mike Loewengart, giám đốc điều hành chiến lược đầu tư của E-Trade cho biết: “Lạm phát đang gia tăng nhưng thực tế là không có bất ngờ thực sự nào trong báo cáo này. “Thị trường có thể đã định giá sự gia tăng lạm phát theo đó, và thay vào đó đang tập trung chăm chú vào Ukraina và tác động hạ nguồn từ hàng hóa, vốn đã gây ra những làn sóng chấn động khắp thị trường.”

Sự gia tăng lạm phát đang phù hợp với đà tăng giá trong năm qua. Lạm phát tăng cao hơn trong bối cảnh chính phủ chi tiêu nhanh chưa từng có cùng với sự gián đoạn chuỗi cung ứng dai dẳng không thể theo kịp với nhu cầu được kích thích, đặc biệt là đối với hàng hóa thay vì dịch vụ.

Các nhà hoạch định chính sách đã kỳ vọng lạm phát sẽ giảm bớt khi các vấn đề về chuỗi cung ứng giảm bớt. Chỉ số chuỗi cung ứng của Fed tại New York cho thấy áp lực đã giảm bớt vào năm 2022, mặc dù nó vẫn ở gần mức cao trong lịch sử.

Hơn nữa, doanh nghiệp đang tăng chi phí để theo kịp với giá hàng hóa thô và tăng lương trong một thị trường lao động thắt chặt trong lịch sử, nơi có khoảng 4,8 triệu cơ hội việc làm hơn số lao động hiện có.

Các cuộc khảo sát gần đây, bao gồm một cuộc khảo sát tuần này từ Liên đoàn Kinh doanh Độc lập Quốc gia, cho thấy mức kỷ lục các công ty nhỏ hơn đang tăng giá để đối phó với chi phí gia tăng.

Để cố gắng ngăn chặn xu hướng này, Cục Dự trữ Liên bang dự kiến ​​vào tuần tới sẽ công bố lần đầu tiên trong một loạt các đợt tăng lãi suất nhằm mục đích làm chậm lạm phát. Đây sẽ là lần đầu tiên ngân hàng trung ương tăng lãi suất trong hơn ba năm và đánh dấu sự đảo ngược của chính sách lãi suất bằng 0 và mức bơm tiền mặt chưa từng có cho một nền kinh tế mà năm 2021 đã tăng trưởng với tốc độ nhanh nhất trong 37 năm.

Tuy nhiên, lạm phát không phải là câu chuyện lấy Mỹ làm trung tâm.

Giá toàn cầu phụ thuộc vào nhiều yếu tố tương tự tác động đến nền kinh tế trong nước, và các ngân hàng trung ương đang phản ứng bằng hiện vật. Hôm thứ Năm, Ngân hàng Trung ương châu Âu cho biết họ sẽ không thay đổi lãi suất chuẩn nhưng sẽ kết thúc chương trình mua tài sản của chính mình sớm hơn kế hoạch.

Trong các tin tức kinh tế khác, số người thất nghiệp trong tuần kết thúc vào ngày 5/3/227.000, cao hơn ước tính 216.000 và tăng 11.000 so với tuần trước, Bộ Lao động Mỹ cho biết.

Các yêu cầu tiếp tục tăng nhẹ lên chỉ dưới 1,5 triệu, mặc dù mức trung bình động bốn tuần vẫn ở mức thấp nhất kể từ năm 1970.

Lạm phát của Mỹ đã vượt xa mức mục tiêu 2% mà Ngân hàng Dữ trữ trung ương Mỹ (FED) đề ra. Dự kiến, ngày 16/3 tới, ngân hàng này sẽ bắt đầu tăng lãi suất cơ bản để kiềm chế lạm phát. Các nhà kinh tế dự đoán FED sẽ có 7 lần tăng lãi suất trong năm nay.

Dù vậy, ngày 4/3 vừa qua, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã bày tỏ lạc quan về khả năng có thể đẩy lùi tình trạng lạm phát tại nền kinh tế số 1 thế giới, khi số liệu báo cáo việc làm tháng 2 ở nước này thể hiện nhiều tín hiệu tích cực.

Theo nhà lãnh đạo Mỹ, bất chấp giá thực phẩm và khí đốt tăng cao, thị trường việc làm trong tháng 2 vẫn khởi sắc và trong tình trạng tốt để đối phó với những thách thức do lạm phát gây ra.

NGỌC CHÂU

Nâng cao chất lượng công tác chăm sóc sức khoẻ cán bộ Trung ương