Apple không tạo ra trò chơi, nhưng sẽ thống trị ngành công nghiệp game trong tương lai?

CEO Tim Cook đã lặng lẽ biến công ty iPhone thành siêu cường trong lĩnh vực kinh doanh trò chơi điện tử. Giờ đây ông đang chiến đấu với các đối thủ trong thế giới nhiều người chơi.

Apple không tạo ra các trò chơi điện tử hấp dẫn như “Fortnite” hoặc các bảng điều khiển như Xbox. Nhưng Giám đốc điều hành Tim Cook đã biến nhà sản xuất iPhone thành một trong những công ty trò chơi điện tử lớn nhất thế giới.

Chìa khóa là ở App Store, thị trường kỹ thuật số của Apple, nơi "Táo khuyết" bán và phân phối hàng nghìn trò chơi của các công ty và nhà phát triển khác, từ "Fortnite" của Epic Games. đến Tencent. TCEHY “Honour of Kings” và giảm 30% doanh thu.

Điều đó lý giải rất nhiều về cuộc chiến hiện tại của gã khổng lồ công nghệ với các đối thủ.

apple_1.jpg

Apple kiếm được khá nhiều lợi nhuận từ trò chơi hơn nhà sản xuất Xbox là Microsoft, gã khổng lồ game Nintendo. và Activision Blizzard và nhà sản xuất PlayStation là Sony... theo phân tích của Wall Street Journal về các số liệu được công bố trong khuôn khổ cuộc thử nghiệm chống độc quyền gần đây của công ty.

Theo phân tích của Tạp chí, lợi nhuận hoạt động của Apple từ trò chơi trong năm 2019 đạt 8,5 tỷ USD, vượt quá thu nhập từ hoạt động trò chơi kết hợp của bốn công ty khác trong cùng thời kỳ.

Gã khổng lồ công nghệ cho biết biên lợi nhuận hoạt động được thảo luận trong quá trình thử nghiệm có sai sót và kết quả là quá cao.

Tuy nhiên, sự thống trị của Apple đang bị đe dọa. Vị thế của gã khổng lồ công nghệ này với tư cách là người gác cổng cho nền kinh tế trò chơi đặt nó đối nghịch với Facebook, Microsoft và nhà sản xuất “Fortnite” Epic Games khi mỗi công ty chuẩn bị cho biên giới tiếp theo trong công nghệ: thực tế ảo.

Nhiều hoạt động kỹ thuật số, từ tìm kiếm đến mạng xã hội, mua sắm đến các sự kiện trực tiếp sẽ diễn ra bên trong trò chơi trong những năm tới.

Doanh thu toàn cầu của ngành từ trò chơi điện tử dự kiến ​​sẽ tăng gần gấp đôi lên 198 tỷ USD vào năm 2024 so với năm 2016, theo ước tính của công ty tư vấn công nghệ Activate.

Phần lớn nhất của sự tăng trưởng đó là từ mảng trò chơi di động, mà Activate dự đoán sẽ tạo ra 103 tỷ USD vào năm 2024.

im-409823.jpg
Những thanh niên chơi trò chơi 'Honour of Kings' trên điện thoại di động của họ ở Bắc Kinh vào tháng 8 năm ngoái. Đây là trò chơi có doanh thu cao nhất năm ngoái trên App Store của Apple, theo Sensor Tower. Ảnh: Shutterstock

Rủi ro đối với Apple là vai trò người gác cổng giữa thế giới game và hơn 1 tỷ người dùng iPhone cũng như khoản phí mà hãng thu với tư cách là người trung gian có thể bị phá vỡ, cho dù theo luật pháp, lệnh tòa hay hành động quản lý.

Epic Games - nhà phát triển trò chơi Fortnite đâm đơn khởi kiện “táo khuyết” vào tháng 8 năm ngoái, phía Epic cho rằng, Apple đã vi phạm luật chống độc quyền khi cấm các nhà phát triển triển sử dụng phương thức thanh toán riêng.

Do vụ kiện của Epic và sự gia tăng giám sát của Apple, bời Apple có quy định rằng, các nhà phát triển ứng dụng khi tham gia App Store sẽ phải dùng phương thức thanh toán của "nhà táo”.

Apple sẽ thu phí 30% cho mỗi giao dịch còn nhà phát triển chỉ nhận số 70% còn lại.

Những lập trình viên không đồng ý với quy định này sẽ bị xoá ứng dụng khỏi App Store, tương tự như những gì đã xảy ra với Epic Games.

Quyết định của thẩm phán Gonzalez Rogers mang lại ý nghĩa lớn cho các lập trình viên bởi họ sẽ có quyền sử dụng các phương thức thanh toán riêng.

04bff8c1-a241-4d30-bf22-77ed2358f7eb.jpg
Cuộc đấu pháp lý giữa Apple và Epic Games diễn ra từ năm ngoái.

Một mối đe dọa khác đối với động cơ lợi nhuận của Apple đến từ Trung Quốc. Các quy định mới ở quốc gia đó nhằm mục đích giảm số giờ người trẻ có thể chơi game.

Theo công ty phân tích Sensor Tower, 3 trong số 5 trò chơi di động có doanh thu cao nhất trên App Store đến từ Trung Quốc, bao gồm cả tựa game số 1 “Honour of Kings” của Tencent.

Trên toàn cầu, khách hàng đã chi tổng cộng 45 tỷ USD cho các trò chơi di động thông qua App Store trong năm tài chính 2020, theo Sensor Tower.

Gần 31% số tiền đó được chi ở Trung Quốc trong khi 26% ở Mỹ; Mức cắt giảm của Apple ước tính lên tới 13,5 tỷ USD hay khoảng 5% tổng doanh thu 275 tỷ USD của Apple trong năm đó. 50% doanh thu của Apple đến từ việc bán phần cứng của iPhone.

Apple không phá vỡ doanh thu từ App Store; thay vào đó, họ bao gồm hoạt động kinh doanh như một phần của danh mục dịch vụ, mà Apple cho biết đã tạo ra doanh thu 53,8 tỷ USD vào năm ngoái.

Danh mục đó cũng bao gồm âm nhạc, iCloud, Apple TV, quảng cáo và bảo hành mở rộng.

Gã khổng lồ công nghệ không cho biết mức lợi nhuận của từng loại sản phẩm nhưng tiết lộ lợi nhuận hoạt động tổng thể của công ty là 66,29 tỷ USD.

Một mỏ vàng mới

Việc một phần lớn hoạt động kinh doanh của Apple đến từ thế giới game gần như là một sự may mắn. Sau khi phát hành iPhone vào năm 2007 và thấy các nhà phát triển hack các thiết bị của họ, họ đã thiết kế App Store để người dùng có thể tải phần mềm của bên thứ ba xuống điện thoại của họ dưới sự kiểm soát của Apple.

Người đồng sáng lập quá cố của Apple, Steve Jobs và nhóm của ông đã nhận ra rằng cửa hàng có thể là một mỏ vàng mới.

Năm 2008, năm mà App Store ra mắt, nó có 500 ứng dụng, trong đó có nhiều trò chơi. Lợi nhuận từ trò chơi của Apple ngày càng lớn hơn khi nền kinh tế ứng dụng mở rộng. Sự thay đổi này thậm chí còn trở nên quan trọng hơn dưới thời ông Cook khi ông tìm cách chống lại việc doanh số iPhone bị đình trệ.

Để đánh giá cao tầm quan trọng của các game thủ cứng cỏi đối với công ty hiện nay, Apple đã giới thiệu iPhone 13 Pro mới vào tháng trước với những nâng cấp về màn hình nhằm mang lại trải nghiệm video mượt mà hơn. Tính năng này đặc biệt hấp dẫn đối với những người sử dụng nó để chơi game.

im-409138.jpg
Bri Thomas, trong ảnh cùng con trai 3 tuổi, cho biết cô trả tới 50 USD/tháng cho App Store của Apple để được hưởng các đặc quyền đặc biệt trong trò chơi di động. Ảnh: Wall Street Journal

Apple đang thu hút một nhóm khá nhỏ. Theo hồ sơ tòa án, chỉ 6% khách hàng sử dụng trò chơi trên App Store vào năm 2017, chiếm 88% tổng số hóa đơn trò chơi của cửa hàng trong năm. Trung bình họ đã chi hơn 750 USD hàng năm. Những người chi tiêu nhiều nhất, chiếm 1% số game thủ của Apple, đã tạo ra 64% số hóa đơn và chi trung bình 2.694 USD mỗi năm.

Các bộ phim bom tấn bao gồm "Honour of Kings", cho phép người dùng chiến đấu như các nhân vật lịch sử của Trung Quốc và là trò chơi có doanh thu cao nhất năm ngoái trên App Store, theo Sensor Tower.

Các công cụ kiếm tiền hàng đầu khác là “Pokémon Go”, một trò chơi thực tế tăng cường dựa trên bộ phim hoạt hình nổi tiếng của Nhật Bản và “Candy Crush Saga”, một trò chơi giải đố trong đó người dùng ghép các cụm hạt thạch và kẹo cao su.

Bri Thomas, một chuyên gia nhân sự 38 tuổi đến từ Dallas, có khả năng phù hợp với nhóm người chi tiêu trung bình - cao, chiếm 3% người chơi game và tạo ra 20% hóa đơn vào năm 2017. Trung bình nhóm đó chi khoảng 373 đô la mỗi năm. .

Cô ấy nói rằng cô ấy thường chi tiêu tới 50 USD mỗi tháng. Sự tiện lợi của việc có iPhone trong túi đồng nghĩa với việc dễ dàng chi tiền để tiếp cận các đặc quyền đặc biệt trong các trò chơi trên điện thoại di động như “Empires & Puzzles”, một trò chơi giải đố.

“Nó rất tiện lợi,” bà Thomas nói. "Bạn có thể mang đi thực sự dễ dàng."

Vén bức màn kinh doanh trò chơi của Apple

Theo thừa nhận của chính ông Cook, ông không phải là một game thủ. Ông đã nói như vậy trong một lần xuất hiện trước thẩm phán trong vụ kiện chống độc quyền đã thu hút sự chú ý trong nhiều năm qua.

Cuộc chiến pháp lý giữa Epic Games và Apple bắt đầu vào năm 2020 sau khi Epic Games cố gắng áp dụng hệ thống thanh toán trong ứng dụng của riêng mình trong trò chơi Fortnite.

ngay sau đó đã gỡ bỏ trò chơi này khỏi cửa hàng ứng dụng App Store. Cuối tháng 8/2020, một tòa án ở thành phố California đã từ chối đề nghị của Epic Games nhằm yêu cầu tập đoàn công nghệ Apple khôi phục trò chơi điện tử Fortnite nổi tiếng trên kho ứng dụng App Store.

Không từ bỏ quan điểm của mình, 1 tháng sau, Epic Games tiếp tục khởi kiện Apple. Vụ kiện được tiến hành giữa lúc diễn ra cuộc tranh luận về vấn đề liệu Apple siết chặt các quy định liên quan App Store và áp mức phí doanh thu 30% có bị coi là hành vi độc quyền hay không.

Epic Games thống kê rằng, hơn 116 triệu người sử dụng đăng ký tiếp cận Fortnite thông qua hệ điều hành iOS - nhiều hơn bất kỳ các nền tảng khác.

Vì vậy, nếu ngăn 1 tỷ người sử dụng iOS tải Fortnite sẽ gây thiệt hại lớn cho Epic Games và là hành vi cạnh tranh không lành mạnh. Tuy nhiên, kết cục vụ kiện này cũng như lần trước.

im-409824.jpg
CEO Tim Cook vào Tòa án Quận của Hoa Kỳ ở Oakland, California vào tháng 5, cho trận chiến trong phòng xử án của Apple với Epic Games. Ảnh: Getty

Vụ việc đã vén bức màn kinh doanh trò chơi của Apple. Công ty từ lâu đã đánh giá cao sự bí mật khi tìm cách thu hút người dùng đến với các sản phẩm và dịch vụ mới, luôn giữ kín mức độ mà trò chơi là trung tâm của lợi nhuận và công việc kinh doanh của họ.

Apple cho biết các hồ sơ được giới thiệu trong quá trình thử nghiệm cho thấy lợi nhuận của cửa hàng kỹ thuật số là không chính xác và ông Cook đã làm chứng trước tòa rằng công ty không thực hiện phân tích như vậy.

Nhưng thẩm phán Gonzalez Rogers, người đã xem xét hồ sơ của Apple được niêm phong, lại đánh giá với trái ngược này.

Bà viết rằng tuyên bố của Epic rằng Apple tạo ra tỷ suất lợi nhuận hoạt động hơn 75% từ App Store trên thực tế là chính xác và mô tả chúng là “cực kỳ cao”.

Doanh số bán ứng dụng có thể nhỏ so với tổng doanh thu nhưng các tài liệu của tòa án cho thấy chúng gần như là lợi nhuận thuần túy cho Apple. Là một phần của cuộc chiến pháp lý, Apple đã giao hàng triệu tài liệu nội bộ cho Epic.

Sử dụng những tài liệu đó, một nhân chứng chuyên môn của Epic tên là Ned Barnes, một kế toán, đã tính toán rằng App Store của Apple đã tạo ra tỷ suất lợi nhuận hoạt động 79,6%, một thước đo lợi nhuận trừ chi phí khỏi doanh thu — trong cả năm tài chính 2018 và 2019.

f.png

Việc phát hiện trong một báo cáo nội bộ được gửi cho ông Cook đã kèm đánh giá đó. Báo cáo, theo hồ sơ tòa án, bao gồm các tính toán của riêng công ty về tỷ suất lợi nhuận hoạt động của cửa hàng lần lượt là 74,9% và 77,8% cho năm tài chính 2018 và 2019.

"Ông Barnes đã thực hiện các điều chỉnh thích hợp dựa trên các nguyên tắc kinh tế hợp lý để đưa ra kết luận của mình, ”thẩm phán viết. “Những phản đối của Apple ngược lại, mặc dù có bằng chứng, cho thấy rằng Apple đã tính toán một biên lợi nhuận hoạt động hoàn toàn chịu gánh nặng cho App Store như một phần của hoạt động kinh doanh thông thường của họ.”

Một góc nhìn khác về số tiền Apple thu được từ App Store - và trò chơi đến từ Sensor Tower, công ty phân tích. Người ta ước tính rằng Apple đã nhận được 15,9 tỷ USD doanh thu từ App Store trong năm tài chính 2019, với 69% số tiền đó đến từ trò chơi.

Sử dụng tính toán biên lợi nhuận hoạt động của Apple được mô tả trong hồ sơ tòa án, App Store của công ty có lợi nhuận hoạt động ngụ ý là 12,3 tỷ USD trong năm đó hoặc gần 1/5 tổng lợi nhuận hoạt động của công ty.

33.jpg

Theo một phân tích của Wall Street Journal, chỉ riêng việc chơi game đã kiếm được 8,5 tỷ USD. Con số này cao hơn 2 tỷ USD so với lợi nhuận hoạt động được tạo ra trong lĩnh vực này trong khoảng thời gian 12 tháng tương đương từ những gã khổng lồ về game Sony, Activision, Nintendo và Microsoft, theo hồ sơ của ba công ty đầu tiên và ước tính của một nhà phân tích cho Microsoft.

Apple cho biết hôm 1/10 rằng tỷ suất lợi nhuận hoạt động tranh chấp đến từ một phân tích không bao gồm nhiều chi phí chung cho App Store và dẫn đến tỷ suất lợi nhuận mà hãng mô tả là quá cao vì nó bao gồm tất cả doanh thu nhưng chỉ là một phần nhỏ của chi phí.

Trong phiên tòa, Apple đã kịch liệt phủ nhận tính chính xác và trong lời khai trước tòa công khai, ông Cook cũng đặt vấn đề với lợi nhuận.

Dưới sự thẩm vấn từ luật sư của Apple, ông cho biết công ty chưa bao giờ cố gắng xác định lợi nhuận cụ thể của App Store như một doanh nghiệp độc lập và ông không thể đưa ra con số chính xác về mức lợi nhuận của nó.

Ông nói, việc không theo dõi khả năng sinh lời của đơn vị kinh doanh đã có từ khi ông Jobs mong muốn khuyến khích sự hợp tác giữa các đơn vị khác nhau của công ty. Tài liệu nội bộ tính toán tỷ suất lợi nhuận hoạt động, không được công khai, là "bản trình bày một lần."

Tuy nhiên, ông Cook cho biết ông tin rằng App Store có lãi ngay cả khi không tính toán. “Chúng tôi chưa làm điều đó, nhưng bạn biết đấy, tôi có cảm giác nếu bạn làm vậy,” ông Cook nói.

tim_cook_0521_cnnph_laob.jpg
CEO có lần hầu tòa đầu tiên kể từ khi nắm quyền tại Apple. Ảnh: Getty.

Trong khi bị thẩm vấn thẩm vấn, ông Cook cho biết phần lớn doanh thu của App Store đến từ trò chơi.

Thẩm phán đã phán quyết rằng Apple không phải là độc quyền một phần vì thị trường trò chơi di động đang phát triển quá nhanh, bao gồm cả các dịch vụ trò chơi trực tuyến mới ra đời.

Tương tự như cách Netflix cung cấp phim, Microsoft, nhà sản xuất chip Nvidia Corp. và những người khác đang thúc đẩy các dịch vụ trò chơi đăng ký có thể được truy cập trên iPhone thông qua các trang web. Điều đó cho phép họ vượt qua App Store.

Đối với nền kinh tế chơi game của Apple, vẫn chưa rõ điều gì sẽ xảy ra tiếp theo. Epic có kế hoạch kháng cáo phán quyết của thẩm phán và một số nhà quan sát pháp lý cho biết Apple sẽ kháng cáo lệnh ngừng cấm các nhà phát triển giao tiếp các lựa chọn thay thế rẻ hơn cho App Store. Công ty cho biết họ đang xem xét vấn đề.

LAN ANH

Nâng cao chất lượng công tác chăm sóc sức khoẻ cán bộ Trung ương