Liệu Nga có đủ khả năng để giành chiến thắng trong cuộc chiến ở Ukraina?

Cuộc khủng hoảng Ukraina mang lại những rủi ro lớn cho nền kinh tế thế giới, cũng như đã đặt Nga trên bờ vực phá sản.

Lãi suất đã tăng gấp đôi, thị trường chứng khoán đóng cửa và đồng rúp giảm xuống mức thấp nhất từ ​​trước đến nay.

Các chi phí quân sự đã trở nên trầm trọng hơn bởi một mức độ trừng phạt quốc tế chưa từng có, được duy trì bởi một liên minh lớn của các quốc gia.

Công dân Nga, hiện không thể mua sắm tại IKEA, McDonald's hoặc Starbucks, không được phép chuyển đổi bất kỳ khoản tiền nào họ có thành ngoại tệ.

ukrainian-soldier-1239177379.jpg
Một người lính Ukraina trong một tòa nhà chính phủ bị phá hủy ở Kharkov, Ukraina. Ảnh: Getty Images

Các ước tính cho thấy nền kinh tế Nga có thể giảm 7% trong năm tới, thay vì mức tăng trưởng 2% đã được dự báo trước khi Tổng thống Nga Vladimir Putin thông báo quyết định triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt tại Donbass.

Sự sụt giảm như vậy sẽ lớn hơn sự sụp đổ năm 1998 của thị trường chứng khoán Nga - một cú sốc lớn đối với một nền kinh tế hầu như không tăng trưởng trong thập kỷ qua và đã không thể đa dạng hóa khỏi xuất khẩu dầu và khí đốt.

Trong khi đó, Liên minh châu Âu đang có kế hoạch giảm mạnh sự phụ thuộc vào năng lượng của mình vào Nga, trong khi Mỹ và Anh đã bắt đầu loại bỏ dần nhập khẩu của mình, hạn chế hơn.

Các viễn cảnh dài hạn là rất tồi tệ. Nếu các biện pháp trừng phạt được duy trì, Nga sẽ bị cắt khỏi các đối tác thương mại chính ngoài Trung Quốc và Belarus. Các cơ quan xếp hạng hiện dự đoán Nga sẽ sớm không thể trả nợ cho các chủ nợ của mình, một lần nữa với những tác động to lớn về lâu dài đối với nền kinh tế.

Danh tiếng là một bên đi vay đáng tin cậy sẽ khiến nước này khó thu hút các khoản đầu tư nước ngoài mà không có sự bảo đảm lớn, có khả năng khiến nước này hoàn toàn phụ thuộc vào Trung Quốc.

Kịch bản kinh tế thực sự có vẻ còn tồi tệ hơn nếu Tổng thống Nga Vladimir Putin đạt đến một điểm mà ông tuyên bố chiến thắng ở Ukraina. Chiếm đất nước và thành lập một chính phủ "bù nhìn" chắc chắn sẽ liên quan đến việc nhận trách nhiệm xây dựng lại cơ sở hạ tầng bị phá hủy.

Và với việc các công dân Ukraina ngày càng đến châu Âu , việc duy trì hòa bình trong một môi trường như vậy sẽ buộc ông Putin phải chuyển một lượng lớn nguồn lực từ ngân sách Nga.

Để hiểu được điều đó sẽ liên quan đến điều gì, chúng ta có thể xem xét những gì đã xảy ra trước đây. Sau hai cuộc chiến tranh và sự tàn phá của Grozny , Chechnya, vào năm 1999– 2000, Nga chi tới 3,8 tỷ USD mỗi năm để duy trì chế độ của mình ở nước này. Bất kỳ sự sụt giảm nào về chuyển tiền sẽ khiến Nga có nguy cơ nổi dậy thêm và Crimea khiến Nga phải trả một khoản tiền tương đương.

Dân số khoảng 40 triệu người của Ukraine, nhiều hơn khoảng 40 lần so với Chechnya và 20 lần so với bán đảo Crimea. Là quốc gia lớn thứ hai ở châu Âu theo diện tích (sau Nga), đây sẽ là một nơi rất tốn kém để duy trì một sự chiếm đóng.

Ngày nay, mặc dù thiệt hại của Nga là bí mật quân sự, nhưng ước tính của Ukraina khiến ông Putin phải trả chi phí vật chất từ ​​việc phá hủy xe tăng, máy bay và vũ khí vào khoảng 5 tỷ USD chỉ trong hai ngày đầu của cuộc chiến.

Nhưng không phải chỉ có khí tài quân sự mới có giá tiền. Nghe có vẻ kỳ lạ, thậm chí là khó chịu, nhưng các chính phủ và các nhà kinh tế thực sự đặt một giá trị tiền tệ lên cuộc sống của mỗi con người. Chính những tính toán như vậy sẽ quyết định loại thuốc hoặc phương pháp điều trị y tế nào mà NHS cung cấp trong ngân sách hạn chế của mình.

Cho đến nay tại Ukraina, ước tính có tới 12.000 binh sĩ Nga đã thiệt mạng. Trong khi đó, khoảng 15.000 binh sĩ đã chết trong cuộc xâm lược Afghanistan của Liên Xô, 8.000 trong cuộc chiến Chechnya lần thứ nhất và một con số lớn hơn một chút (nhưng không chắc chắn ) trong cuộc chiến thứ hai.

Một ước tính sơ bộ dựa trên tuổi thọ và GDP bình quân đầu người cho thấy số người chết của 10.000 binh sĩ Nga sẽ tương ứng với chi phí hơn 4 tỷ USD. Để làm được điều này, người ta sẽ phải cộng thêm tổn thất lớn về sức khỏe tâm thần đối với gia đình của họ và đối với tất cả những người lính đã tham gia vào một cuộc chiến tích cực.

Mặc dù vậy, những chi phí này trước mắt không liên quan đến ngân sách của chính phủ. Vì vậy, khoản bồi thường nhỏ mà ông Putin công bố cho gia đình các binh sĩ thiệt mạng, sẽ được trả bằng nội tệ, có nghĩa là giá trị thực tế của nó có thể sớm gần bằng không. Hầu hết các thiệt hại về vật chất và con người có thể được liệt kê một cách hiệu quả dưới phần mô tả “tài sản hiện có” và chi phí thay thế chúng sẽ chỉ phải chịu trong tương lai.

Trong những ngày và tuần tới, liệu chi phí chiến tranh có quá cao đối với ông Putin hay không sẽ phụ thuộc vào hai yếu tố. Liệu ngành công nghiệp quốc phòng và quân sự của Nga có thể tồn tại mà không cần nhập khẩu công nghệ như thiết bị điện tử và robot công nghiệp từ phương Tây?

Và liệu tác động của các lệnh trừng phạt và thương vong có đủ để chuyển hướng dư luận theo hướng đe dọa Điện Kremlin? Phần còn lại của những đám mây cảnh báo kinh tế rất ảm đạm đang tụ tập trên đất Nga sẽ chỉ quan trọng đối với một nhà lãnh đạo quan tâm đến tác động lâu dài của cuộc chiến đối với đồng bào của mình.

(Nguồn: The Week)

NGỌC CHÂU

Nâng cao chất lượng công tác chăm sóc sức khoẻ cán bộ Trung ương