Giải Nobel về sinh lý học hoặc y học năm nay đã được trao cho Katalin Karikó và Drew Weissman vì công trình nghiên cứu về vaccine mRNA, một công cụ quan trọng trong việc hạn chế sự lây lan của COVID-19.

Ủy ban Giải thưởng Nobel đã công bố vinh dự danh giá, được coi là đỉnh cao của thành tựu khoa học, tại Thụy Điển hôm 2/10.

Ủy ban ca ngợi "những phát hiện đột phá" của các nhà khoa học mà ủy ban cho biết "về cơ bản đã thay đổi hiểu biết của chúng ta về cách mRNA tương tác với hệ thống miễn dịch của chúng ta".

Giáo sư Katalin Karikó và Drew Weissman đã công bố kết quả của họ trong một bài báo năm 2005. Bài báo này cho biết vào thời điểm đó ít được chú ý nhưng sau đó đã đặt nền móng cho những phát triển cực kỳ quan trọng phục vụ nhân loại trong đại dịch do vi-rút corona gây ra.

"Những người đoạt giải đã đóng góp vào tốc độ phát triển vắc xin chưa từng có trong thời điểm xảy ra một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với sức khỏe con người ở thời hiện đại", Ủy ban cho biết thêm.

Rickard Sandberg, thành viên của ủy ban Giải thưởng Nobel về y học, cho biết: "Vaccine mRNA cùng với các loại Vaccine COVID-19 khác đã được tiêm hơn 13 tỷ lần. Cùng nhau, họ đã cứu sống hàng triệu người, ngăn chặn COVID-19 nghiêm trọng, giảm gánh nặng bệnh tật nói chung và giúp xã hội mở cửa trở lại".

Giáo sư Katalin Karikó, nhà hóa sinh người Mỹ gốc Hungary và Weissman, bác sĩ người Mỹ, đều là giáo sư tại Đại học Pennsylvania. Công việc của họ đã trở thành nền tảng để Pfizer và đối tác BioNTech có trụ sở tại Đức, cũng như Moderna, sử dụng phương pháp tiếp cận mới để sản xuất vaccine sử dụng RNA thông tin hoặc mRNA.

Công nghệ mang tính cách mạng đã mở ra một chương mới của y học. Nó có khả năng có thể được khai thác để phát triển vắc-xin chống lại các bệnh khác như sốt rét, RSV và HIV. Nó cũng đưa ra một cách tiếp cận mới đối với các bệnh truyền nhiễm như ung thư, với triển vọng tạo ra vaccine cá nhân hóa.

Các nhà nghiên cứu thường so sánh DNA với một cuốn sách công thức đồ sộ với tất cả những hướng dẫn về sự sống. Messenger RNA là một chuỗi mã di truyền tạm thời mà các tế bào có thể "đọc" và sử dụng để tạo ra protein – hơi giống một bản sao viết tay của một công thức nấu ăn trong sách dạy nấu ăn.

Trong trường hợp vaccine mRNA, mã di truyền tạm thời được sử dụng để ra lệnh cho các tế bào tạo ra thứ trông giống như một mảnh vi rút, để cơ thể tạo ra kháng thể và các tế bào hệ thống miễn dịch đặc biệt để đáp lại. Không giống như các loại vắc xin khác, vi rút sống hoặc vi rút giảm độc lực không được tiêm hoặc không cần thiết vào bất kỳ thời điểm nào.

Tất cả những gì cần thiết là trình tự di truyền. Các nhà sản xuất vaccine thậm chí không cần bản thân vi rút, chỉ cần trình tự.

Ủy ban Nobel cho biết: "Tính linh hoạt và tốc độ ấn tượng mà vắc xin mRNA có thể được phát triển sẽ mở đường cho việc sử dụng nền tảng mới cho vắc xin chống lại các bệnh truyền nhiễm khác, một số loại ung thư".

J. Larry Jameson, phó chủ tịch điều hành của Trường Y UPenn, ca ngợi công trình của các nhà khoa học mà ông cho rằng "đã thay đổi thế giới".

"Trong cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng lớn nhất trong đời chúng ta, các nhà phát triển vắc xin đã dựa vào những khám phá của Tiến sĩ Weissman và Tiến sĩ Karikó, đã cứu sống vô số sinh mạng và mở đường thoát khỏi đại dịch". "Hơn 15 năm sau khi hợp tác trong phòng thí nghiệm có tầm nhìn xa trông rộng, Kati và Drew đã để lại dấu ấn lâu dài trong y học", Jameson cho biết.

Lễ công bố giải thưởng Nobel bắt đầu ở Thụy Điển hôm thứ Hai và sẽ tiếp tục trong suốt tuần này và tuần tới, với các giải thưởng về vật lý, hóa học, văn học và kinh tế sẽ được công bố trong những ngày tới. Giải Nobel Hòa bình sẽ được công bố tại Na Uy vào thứ Sáu.

Con đường tới giải Nobel

Giáo sư Katalin Karikó, 68 tuổi, bắt đầu sự nghiệp của mình ở quê hương Hungary vào những năm 1970, khi nghiên cứu về mRNA còn mới mẻ. Ba2, chồng và con gái nhỏ rời Mỹ sau khi nhận được lời mời từ Đại học Temple ở Philadelphia. Karikó nói với The Guardian rằng họ đã bán chiếc xe của mình và nhét số tiền, tương đương khoảng 1.200 USD vào con gấu bông của con gái họ để cất giữ an toàn.

Bà Karikó nói với trang tin G7 của Hungary về sự ra đi của gia đình bà: "Chúng tôi vừa chuyển đến căn hộ mới, con gái chúng tôi được 2 tuổi, mọi thứ rất tốt, chúng tôi rất vui. "Nhưng chúng tôi phải đi".

Bà tiếp tục nghiên cứu tại Temple trước khi gia nhập Trường Y UPenn. Nhưng đến lúc đó, sự phấn khích ban đầu xung quanh việc nghiên cứu mRNA đã bắt đầu tan biến. Hy vọng chuyển sang hoài nghi: Ý tưởng của Karikó rằng nó có thể được sử dụng để chống lại bệnh tật được coi là quá cấp tiến và quá rủi ro về mặt tài chính để tài trợ.

Bà nộp đơn xin trợ cấp này đến trợ cấp khác, nhưng liên tiếp bị từ chối đồng nghĩa với việc vào năm 1995, bà bị giáng chức khỏi vị trí của mình tại UPenn. Cùng lúc đó, bà cũng được chẩn đoán mắc bệnh ung thư.

Bà Karikó nói với CNN trong một cuộc phỏng vấn trong thời kỳ đại dịch vào tháng 12/2020 : "Thật khó khăn vì mọi người không tin rằng RNA thông tin có thể là một liệu pháp.

Nhưng bà vẫn mắc kẹt ở đó. "Cùng với đồng nghiệp của tôi, Drew Weissman, tại Đại học Pennsylvania, chúng tôi đã phát triển phương pháp này trong đó chúng tôi thay đổi một thành phần trong RNA khiến nó ít gây miễn dịch hơn. Karikó cho biết có thể sử dụng nó cho các loại trị liệu khác nhau.

Karikó và Weissman tình cờ gặp nhau vào cuối những năm 1990 khi đang sao chụp các tài liệu nghiên cứu. Năm 2005, họ công bố phát hiện quan trọng: mRNA có thể được thay đổi và đưa vào cơ thể một cách hiệu quả để kích hoạt hệ thống miễn dịch bảo vệ của cơ thể.

Weissman nói với CNN rằng công nghệ của họ hiệu quả hơn nhiều so với các phương pháp sản xuất vaccine truyền thống.

"Khi người Trung Quốc công bố trình tự của virus SARS-CoV-2, chúng tôi đã bắt đầu quá trình tạo RNA vào ngày hôm sau. Vài tuần sau, chúng tôi tiêm vaccine họ động vật", ông nói.

Vào thời điểm đó, Karikó cho biết bà không hề ngạc nhiên trước kết quả thành công của các thử nghiệm do Pfizer và Moderna thực hiện. Bà nói: "Tôi đã mong đợi rằng nó sẽ thành công vì chúng tôi đã có đủ thử nghiệm.

Bà ăn mừng kết quả thử nghiệm thành công bằng một túi Goobers, đậu phộng phủ sô cô la và loại kẹo cô yêu thích. Bà Karikó nói với CNN vào thời điểm đó: "Tôi không phải là người cởi mở".

(Nguồn: CNN)