Sáng 28/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu. Bộ Tài chính là cơ quan được giao chủ trì soạn thảo, Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội trình thẩm tra nội dung này.

Trình bày báo cáo, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết Việt Nam ủng hộ và chủ động áp dụng quy định thuế tối thiểu toàn cầu (TTTC) từ năm 2024, tạo cơ chế thuận lợi để khuyến khích các doanh nghiệp nộp bổ sung thuế tại Việt Nam.

Theo Bộ Tài chính, thuế TTTC không phải điều ước quốc tế, không phải là cam kết quốc tế, không bắt buộc các quốc gia phải áp dụng.

Tuy nhiên, nếu Việt Nam không áp dụng thì vẫn phải chấp nhận việc các quốc gia khác áp dụng thuế TTTC, có quyền thu thuế bổ sung đối với các doanh nghiệp tại Việt Nam (nếu thuộc đối tượng áp dụng) mà được hưởng thuế suất thực tế ở Việt Nam thấp hơn mức TTTC 15%, đặc biệt là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

Do đó, để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình, Việt Nam cần khẳng định áp dụng thuế TTTC. Bộ trưởng Phớc cũng nhấn mạnh việc áp dụng quy định thuế TTTC mang lại cho Việt Nam các cơ hội mới, như tăng nguồn thu ngân sách từ nguồn thuế bổ sung; tăng cường hội nhập quốc tế; giảm thiểu hiện tượng trốn thuế, tránh thuế, chuyển giá, chuyển lợi nhuận, theo Dân trí.

Ngoài ra, theo Bộ Tài chính, đối với các doanh nghiệp không thuộc đối tượng áp dụng của thuế TTTC, cần giữ nguyên các chính sách ưu đãi hiện hành.

Trước đó, Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) đã khởi xướng và được Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) thông qua nguyên tắc nhằm giải quyết các thách thức về thuế phát sinh trong quá trình số hóa nền kinh tế.

Cụ thể, trụ cột thứ nhất là phân bổ thuế đối với hoạt động kinh doanh dựa trên kỹ thuật số; trụ cột thứ hai là đặt ra mức thuế doanh nghiệp TTTC 15% đối với các công ty đa quốc gia.

Nêu ý kiến của cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết, các quy định về việc áp dụng thuế TTTC gọi tắt là quy định GloBE được OECD đề xuất và bắt đầu áp dụng từ kỳ tính thuế TNDN năm 2024. Hiện nhiều nước đã nội luật hóa các quy định này để áp dụng từ kỳ tính thuế TNDN năm 2024.

"Nếu Việt Nam không nội luật hóa các quy định về thuế TTTC, thì các nước xuất khẩu vốn đầu tư sẽ được thu khoản thuế TNDN bổ sung (cho đủ mức 15%) đối với các công ty đa quốc gia có dự án đầu tư nước ngoài tại Việt Nam đang được hưởng mức thuế suất thực tế dưới 15%", theo ông Lê Quang Mạnh.

Vì vậy, để bảo đảm giữ quyền đánh thuế của Việt Nam, Thường trực Uỷ ban TCNS nhất trí cần ban hành văn bản pháp lý để tạo cơ sở cho các doanh nghiệp ĐTNN thuộc diện điều chỉnh của GloBE có thể kê khai nộp thuế TNDN bổ sung và yên tâm về môi trường pháp lý tại Việt Nam.

Vấn đề liên quan đến thuế phải được quy định trong Luật Thuế TNDN, tuy nhiên, trong bối cảnh Chính phủ chưa triển khai kế hoạch sửa đổi, bổ sung luật thì đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban TCNS nhất trí cần tạm thời ban hành Nghị quyết (thí điểm) của Quốc hội về việc áp dụng thuế TNDN bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu của OECD, theo VOV.

Cơ quan thẩm tra cũng đề nghị Chính phủ báo cáo rõ kế hoạch, thời gian sửa đổi, bổ sung Luật Thuế TNDN và dự kiến về thời gian hiệu lực thi hành để bảo đảm các nội dung về thuế phải được quy định một cách thống nhất trong luật.

Về phạm vi thu thuế, dự thảo nghị quyết quy định: thu thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung tối thiểu nội địa đạt chuẩn (QDMTT) và tổng hợp thu nhập chịu thuế tối thiểu (IIR). So sánh với quy định về áp dụng thuế TTTC, cơ quan thẩm tra thấy dự thảo nghị quyết chưa quy định về việc thu thuế với các khoản thanh toán chịu thuế dưới mức tối thiểu (UTPR). Khoản UTPR để giữ quyền có thể thu thuế với trường hợp công ty con thuộc tập đoàn ở Việt Nam được phân chia quyền thu thuế với những khoản thu nhập chưa bị đánh thuế TTTC tại quốc gia của công ty mẹ và các quốc gia có công ty con khác.

(Tổng hợp)