Bật mí về hiện tượng thiên nhiên vòi rồng

Lốc xoáy (vòi rồng) là một trong những hiện tượng thiên nhiên có sức tàn phá từ mức bình thường cho đến khủng khiếp, gây nguy hiểm đến đời sống con người.

Lốc xoáy (vòi rồng) là gì?

Lốc xoáy phát triển từ một cơn dông, thường từ ổ dông rất mạnh hay siêu mạnh, nên ở đâu có dông dữ dội là ở đó có thể có lốc xoáy, song cũng may là nó rất hiếm. Cũng có khi nó sinh ra từ một dải gió giật mạnh (được gọi những đường tố) hay từ một cơn bão, theo Wikipedia.

Người ta cho rằng khi không khí ở lớp bên trên lạnh đè lên lớp không khí nóng ở phía dưới, không khí nóng sẽ bị cưỡng bức chuyển động lên rất mạnh. Nhưng khi lốc xoáy xảy ra trên mặt nước thì thường lại không thấy đối lưu và cũng không thấy sự khác biệt nhiệt độ giữa các lớp. Vì vậy nguyên nhân lốc xoáy con người vẫn chưa hoàn toàn hiểu được hết.

  Ngày 20/10, tại bờ biển thị trấn Geona, Italia diễn ra một cảnh tượng vô cùng đáng sợ. Trên biển bất chợt xuất hiện vòi rồng khổng lồ khiến người dân địa phương khiếp đảm. Ảnh: Kiến Thức.

Ngày 20/10, tại bờ biển thị trấn Geona, Italia diễn ra một cảnh tượng vô cùng đáng sợ. Trên biển bất chợt xuất hiện vòi rồng khổng lồ khiến người dân địa phương khiếp đảm. Ảnh: Kiến Thức.

Tuy vậy, phần lớn lốc xoáy được hình thành từ một dạng mây dông đặc biệt là mây dông tích điện. Một đám mây có thể kéo dài trong vài giờ, xoáy tròn trong vùng có đường kính từ 10 đến 16 km, di chuyển hàng trăm dặm và sinh ra vô số ống hút khổng lồ. Nguồn gốc của chúng là vùng khí hậu có luồng khí nóng đi lên và luồng khí lạnh đi xuống.

Đầu tiên là quá trình tương tác giữa cơn dông có chiều lên trên và gió. Sự tương tác này sẽ làm cho tầng khí nóng ở dưới di chuyển lên trên và xoay tròn trong không trung.

Tiếp đó là sự phát triển của dòng khí lạnh di chuyển theo hướng đi xuống mặt đất ở phía bên kia của cơn bão. Vận tốc của dòng khí đi xuống có thể lớn hơn 160 km/h.

Đây được xem là hiện tượng thiên nhiên đặc biệt nguy hiểm vì nó có thể cuốn theo và phá huỷ tất cả mọi thứ trên đường đi của mình.

Hiện tượng vòi rồng.
Hiện tượng vòi rồng.

Mức độ mạnh của vòi rồng

Độ mạnh của lốc xoáy tăng dần từ F0 đến F5 và đây cũng là thể hiện mức độ phát hủy từ thấp đến cao.

F0: Lốc xoáy có cường độ yếu, tốc độ gió khoảng 64 - 116km/h, chỉ gây thiệt hại nhẹ như bẻ gãy cành cây, cần ăng-ten.

F1: Lốc xoáy có cường độ trung bình, tốc độ gió khoảng 117 - 180km/h, có thể giật tung mái nhà, bẻ gãy cột đèn đường, làm lật xe.

F2: Lốc xoáy gây ra thiệt hại đáng kể, với tốc độ gió khoảng 181 - 253k/h, có thể thổi bay các mái nhà, làm bật gốc các cây lớn, làm lật các toa chở hàng.

F3: Lốc xoáy có cường độ mạnh và gây ra nhiều thiệt hại nghiêm trọng, tốc độ gió 254-332km/h, có thể làm lật mái nhà, gây đổ tường, nhấc xe ô tô lên khỏi mặt đất, làm các cây to bật gốc.

F4: Lốc xoáy với tốc độ gió 333 - 418km/h có sức mạnh hủy diệt, có thể phá hủy các ngôi nhà có nền móng yếu, cuốn bay ô tô.

F5: Lốc xoáy với tốc độ gió từ 419 - 512 km/h có sức hủy diệt không thể tưởng tượng nổi, có thể thổi bay các ngôi nhà kiên cố, nhấc bổng và ném ô tô xa hàng trăm mét, làm các cây cổ thụ bật gốc.

Lốc xoáy có thể kéo dài từ vài giây cho đến hơn 1 giờ, nhưng hầu hết các cơn lốc xoáy từng xảy kéo dài chưa tới 10 phút. Trong lịch sử, có rất nhiều cơn lốc xoáy có "tuổi thọ" lâu từng được ghi nhận. 

Năm 2013, một trận lốc xoáy kinh hoàng kéo dài hơn 40 phút đã xảy ra ở bang Oklahoma cướp đi sinh mạng của nhiều người.

Vòi rồng có xuất hiện tại Việt Nam hay không?

Tại Việt Nam, hiện tượng vòi rồng hiếm khi xảy ra, chủ yếu tập trung ở vùng biển phía Nam nhiều hơn. Chúng ta có thể thấy vòi rồng một năm vài lần ở đồng bằng hoặc trung du.

Mới đây, tại Phú Quốc, xuất hiện một đoạn clip ghi lại cảnh vòi rồng xuất hiện trên đảo Phú Quốc (Kiên Giang) ngay lập tức khiến dân mạng xôn xao.

Cụ thể, người quay lại hình ảnh vòi rồng gần ga cáp treo Hòn Thơm thuộc xã An Thới, huyện đảo Phú Quốc chia sẻ trên báo Người Lao Động cho biết, hiện tượng vòi rồng xảy ra lúc gần tối cùng ngày (21/6). Thời điểm này du khách đang trên đường đi từ ga Hòn Thơm về ga An Thới, đúng lúc gặp vòi rồng xuất hiện.

Trước hiện tượng tự nhiên vòi rồng nhiều người tỏ ra thích thú, song một số người cảm thấy lo lắng cho những người đi biển gần khu vực đó. 

Đoạn clip vòi rồng xuất hiện ở Phú Quốc được một du khách quay lại được và đăng tải lên Facebook vào tối ngày 21/6.

PV (T/H)

Nâng cao chất lượng công tác chăm sóc sức khoẻ cán bộ Trung ương