Điều này xảy ra khi chính quyền Tổng thống Joe Biden vừa chính thức tăng mạnh mức thuế nhập khẩu đối với nhiều loại mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc vào Mỹ, trong đó có ôtô điện, pin và các tấm năng lượng mặt trời, theo Reuters.

Cụ thể hơn, mức thuế nhập khẩu 100% sẽ được áp dụng bổ sung cho ôtô điện sản xuất tại Trung Quốc, trong khi pin lithium-ion có nguồn gốc từ quốc gia này cũng sẽ phải chịu khoản thuế 25% khi nhập khẩu vào thị trường Mỹ.

Mức thuế nhập khẩu 100% từ Nhà Trắng được cho là đã gần như đóng chặt cánh cửa xâm nhập thị trường Mỹ của. xe điện có nguồn gốc Trung Quốc.

Theo Nikkei Asia, một nguồn tin trong ngành vận tải biển cho biết việc vận chuyển xe điện đang gấp từ Trung Quốc đến Brazil và Mexico đã bắt đầu vào tháng 3 và sẽ tiếp tục sang tháng 6.

Brazil đã khôi phục thuế đối với xe điện trong năm nay và đã miễn thuế kể từ năm 2015. Xe điện hoàn toàn phải đối mặt với mức thuế 10% từ tháng 1 và sẽ tăng lên 18% vào tháng 7 này và 35% vào tháng 7/2026.

Nguồn tin cho biết: "Giá container vận chuyển trên tuyến Trung Quốc đến Brazil đã tăng từ 4 đến 6 lần kể từ cuối tháng 3. Đầu năm nay, container chỉ có giá khoảng 1.500 USD và hiện đã cao hơn 6.000 USD".

Theo dữ liệu của công ty, xuất khẩu xe điện của BYD đã tăng hơn 150% trong năm lên hơn 97.000 xe trong quý đầu tiên của năm 2024, trong đó lô hàng đến Brazil chiếm 15.700 xe điện, tương đương khoảng 16%.

Nhà sản xuất xe điện Trung Quốc cũng đang đẩy nhanh việc xây dựng nhà máy ở Brazil để khai thác thị trường địa phương đang bùng nổ, điều này cũng góp phần vào sự gia tăng nhu cầu vận chuyển gần đây. BYD cho biết họ cũng có kế hoạch xây dựng một nhà máy mới ở Mexico cho thị trường nước này.

Trong khi đó, Mexico đang chịu áp lực từ Washington trong việc giữ khoảng cách với các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc. Chính quyền của Tổng thống Joe Biden hôm 14/5 cho biết họ đang xem xét các hình phạt bổ sung nếu các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc cố gắng chuyển sản xuất sang Mexico để tránh thuế quan mới được công bố của Mỹ.

Reuters đưa tin vào tháng 4 rằng chính phủ Mexico đã không tăng thuế đối với xe điện của Trung Quốc, nhưng đã ngừng cung cấp các ưu đãi như đất công giá rẻ hoặc cắt giảm thuế để sản xuất xe điện ở nước này.

Nhà giao dịch hàng hóa Nhật Bản Hanwa nói với Nikkei rằng lượng xuất khẩu xe điện tăng từ Trung Quốc đến Mexico trong những tháng gần đây có thể được thúc đẩy bởi "các biện pháp thuế quan của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc" và lo ngại về các lệnh trừng phạt thậm chí còn cứng rắn hơn từ Washington.

Một đại diện của công ty cho biết thêm: "Có thể các công ty lo ngại về các biện pháp trừng phạt cứng rắn hơn nếu [Donald] Trump tái đắc cử" chủ tịch vào tháng 11.

Trong khi đó, cơn sốt vận chuyển xe điện đã gây ra một cuộc chiến tranh giành chỗ trên các tàu chở hàng.

Một người quen thuộc với tình hình làm việc tại cho biết: "Hầu hết các công ty xe điện lớn đều đã có hợp đồng với các công ty vận tải biển, nhưng giờ đây họ cần phân bổ bổ sung để có thêm chỗ trống trên tàu nhằm vận chuyển tất cả những chiếc xe điện đó đến Brazil và Mexico", một công ty môi giới vận tải hàng hóa ở Trung Quốc. "Vì vậy, tất cả các công ty xe điện đang cạnh tranh với nhau để cố gắng giành được sự phân bổ trước khi các đối thủ cạnh tranh làm được".

Kết quả là chi phí vận chuyển tổng thể cho các tuyến từ Trung Quốc đến Brazil và Trung Quốc đến Mexico đã tăng vọt trong những tháng gần đây.

Chỉ số vận tải container Thượng Hải, phản ánh giá cước vận tải container trung bình, cho thấy chi phí cho tuyến Trung Quốc đến Nam Mỹ bao gồm các cảng ở Mexico và Brazil, đã tăng 55,8% trong ba tháng từ cuối tháng 1 đến cuối tháng 4, theo với dữ liệu từ Sàn giao dịch vận tải Thượng Hải.

Dữ liệu của sàn giao dịch cho thấy từ ngày 26/4 đến ngày 10/5, chỉ số vận chuyển hàng hóa từ Trung Quốc đến Nam Mỹ tăng thêm 14,6%.

Một quản lý làm việc tại một công ty vận tải châu Á cho biết: "Chúng tôi đang chứng kiến giá vận chuyển tăng đáng kể từ Trung Quốc đến Mexico và Brazil trong vài tháng qua, do nhu cầu xuất khẩu xe điện của Trung Quốc". Người quản lý cho biết: "COSCO là lựa chọn hàng đầu cho các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc như BYD về lộ trình đến châu Mỹ, vì họ có sự hỗ trợ của chính phủ", đề cập đến gã khổng lồ vận tải biển thuộc sở hữu nhà nước.

Để so sánh, chỉ số này giảm 31% đối với các tuyến đến các cảng ở châu Âu trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 4. Ủy ban Châu Âu, cơ quan giám sát chính sách thương mại ở Liên minh Châu Âu, đã mở một cuộc điều tra về xe điện của Trung Quốc vì cáo buộc trợ cấp không công bằng. Cuộc điều tra sẽ kết thúc vào tháng 11, nhưng EU có thể áp dụng thuế tạm thời vào tháng 7.

"Chúng tôi không lo lắng về mức thuế mới của Mỹ đối với xe điện Trung Quốc vì chúng tôi không bán trực tiếp cho nước này, nhưng chúng tôi lo lắng về loại tín hiệu nào nó sẽ gửi đến các nước khác, đặc biệt là các đồng minh của Mỹ", một giám đốc điều hành tại một công ty xe điện lớn của Trung Quốc cho biết sau thông báo thuế quan hôm thứ Ba, đồng thời nói thêm rằng Châu Âu, Úc và New Zealand có nhiều khả năng sẽ đưa ra mức tăng thuế tương tự.

Scott Kennedy, cố vấn cấp cao và chủ tịch ủy thác về kinh doanh và kinh tế Trung Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, cho biết thông báo thuế quan hôm 14/5 là "một phần trong một loạt các biện pháp phòng thủ – như kiểm soát xuất khẩu, sàng lọc đầu tư và bảo mật dữ liệu" và đầu tư mang tính tấn công vào những công nghệ tương tự".

Ông nói thêm rằng "chính quyền cũng đang cố gắng phối hợp các bước chính sách của mình với các nước có cùng quan điểm ở châu Âu, châu Á và các nơi khác".

(Nguồn: Nikkei/Reuters)