Chiến tranh, lạm phát và chủ nghĩa thức tỉnh đưa ông Trump trở lại Nhà Trắng

Donald Trump đã tận dụng những điểm yếu khác nhau của Kamala Harris trong một cuộc trở lại vĩ đại nhất trong lịch sử chính trị Mỹ.

Chiến thắng được dự đoán của Donald Trump tại Pennsylvania với 95% số phiếu bầu của tiểu bang được kiểm đảm bảo ông sẽ tái đắc cử tổng thống, đánh dấu sự trở lại chính trị đáng chú ý nhất trong lịch sử Mỹ.

Trump phải đối mặt với một hệ thống pháp lý được vũ trang hóa, các cuộc điều tra đáng ngờ về ảnh hưởng của nước ngoài và hai vụ ám sát. Bị nhiều phương tiện truyền thông chính thống coi là một kẻ hết thời đầy oán giận, Trump đã trở lại đường đua tranh cử như một chiến binh vui vẻ và giành chiến thắng trong ngày 5/11.

Ông cũng phải đối mặt với một đối thủ yếu kém bị bao vây bởi tình hình kinh tế kém cỏi và một cuộc chiến tranh nước ngoài không được ủng hộ. Kamala Harris, ứng cử viên tổng thống đầu tiên trong nhiều thế hệ được giới tinh hoa của đảng lựa chọn thay vì bầu cử sơ bộ, đã phải vật lộn để giải thích lý do tại sao bà sẽ làm tốt hơn với tư cách là tổng thống so với khi bà làm phó tổng thống trong chính quyền sắp mãn nhiệm của Joe Biden.

Điều đã đưa Donald Trump vượt lên trước nhóm Cộng hòa trong cuộc bầu cử sơ bộ năm 2016 là việc ông khinh thường bác bỏ "chiến tranh mãi mãi". Sau 7.000 tỷ USD chi tiêu và hàng triệu cuộc sống bị xáo trộn, cử tri Mỹ đã từ chối bức tường vững chắc của cơ quan chính sách đối ngoại và bỏ phiếu cho hòa bình. 

Sự phản đối nghiêm trọng duy nhất mà Trump gặp phải vào năm 2016 đến từ một ứng cử viên phản chiến khác, Thượng nghị sĩ Ted Cruz (R-TX), người cũng đã tái đắc cử vào ngày 5/11.

Cuộc chiến tranh Ukraina không có sức nặng như các cuộc chiến ở Iraq và Afghanistan vì không có lực lượng Mỹ nào tham gia. Một lần nữa, Trump đã chiếm được phiếu bầu về chính sách đối ngoại khi hứa sẽ tạo ra hòa bình ngay khi nhậm chức.

Chiến tranh, lạm phát và chủ nghĩa thức tỉnh đưa ông Trump trở lại Nhà Trắng- Ảnh 1.

Donald Trump chính thức trở thành Tổng thống thứ 47 của Mỹ.

Trong nước, người Mỹ đang chịu tổn thương sau đợt lạm phát tồi tệ nhất kể từ những năm 1970, và theo một số thước đo là tồi tệ nhất kể từ Nội chiến. Chính quyền Biden đã tăng chi tiêu liên bang lên mức kỷ lục, gây ra thâm hụt gần 7% GDP, chưa từng có trong thời bình mở rộng.

Xét về chi phí tiền tệ, lạm phát đạt đỉnh ở mức 18% và vẫn đang tăng mạnh ở mức 8%. Harris sở hữu kết quả này và không có lợi cho bản thân khi né tránh các câu hỏi trực tiếp về nó từ giới truyền thông.

Những nhà cách mạng văn hóa cánh tả của Mỹ đã đi quá xa, quá nhanh trong việc thúc đẩy những thay đổi triệt để trong định nghĩa về giới tính. Người Mỹ là những người khoan dung và ủng hộ hôn nhân đồng giới với tỷ lệ áp đảo.

Nhưng liệu pháp thay thế hormone cho trẻ em trước tuổi dậy thì, những người tưởng rằng mình sinh ra với giới tính không đúng, và các vận động viên chuyển giới nam thi đấu trong các môn thể thao dành cho nữ, đã khiến phần lớn công chúng phẫn nộ. Người Mỹ phản đối các vận động viên chuyển giới thi đấu trong các môn thể thao dành cho nữ với tỷ lệ 3:1 .

Là một người vận động tranh cử, Trump đã khéo léo điều hướng các luồng ý kiến trái chiều giữa các nhóm cử tri quan trọng. Được nhiều người coi là người ủng hộ Israel mạnh mẽ hơn Harris, Trump vẫn giành được sự ủng hộ của thị trưởng Hamtramck, Michigan, thành phố duy nhất của Mỹ có đa số người Mỹ gốc Ả Rập.

Hamtramck đã gây ra một sự náo động vào năm 2023 khi loại trừ các biểu tượng LGBTQ trên tài sản của thành phố. Những người Hồi giáo bảo thủ về mặt văn hóa có thể quan tâm nhiều hơn đến hệ thống trường học tự do làm hư hỏng con cái họ hơn là chính sách đối ngoại.

Chủ nghĩa tinh hoa của các nhà lãnh đạo đảng Dân chủ tỏ ra độc hại đối với chiến dịch của Harris, giống như đối với Hillary Clinton vào năm 2016. Nhận xét vô tình của Tổng thống Biden một tuần trước cuộc bầu cử về việc những người bỏ phiếu cho Trump là "rác rưởi" - một phản ứng trước lời lăng mạ của một diễn viên hài ủng hộ Trump về Puerto Rico - đã lan truyền. Điều này đã làm tổn thương Harris rất nhiều, bất kể Biden đã cố gắng thế nào để quay lại.

Bình luận của Hillary Clinton vào tháng 9/2016 tại một buổi gây quỹ của LGTBQ rằng những người ủng hộ Trump là "những kẻ đáng chê trách" đã trở thành lời kêu gọi chống lại chủ nghĩa tinh hoa. 

Chiến tranh, lạm phát và chủ nghĩa thức tỉnh đưa ông Trump trở lại Nhà Trắng- Ảnh 2.

Donald Trump bước lên sân khấu cùng vợ Melania và con trai Barron để phát biểu trước những người ủng hộ tại cuộc mít tinh của ông, tại Trung tâm Hội nghị Quận Palm Beach ở West Palm Beach, Florida, ngày 6/11. Ảnh: REUTERS

Một thảm họa tương tự đã xảy ra với ứng cử viên tổng thống đảng Cộng hòa Mitt Romney, người đã nói với một buổi gây quỹ riêng vào năm 2012 rằng 47% cử tri không thực sự quan trọng. Ông ấy có ý nói rằng tỷ lệ phần trăm đó không phải trả thuế thu nhập liên bang, nhưng nó lại trở thành sự phủ nhận của một nửa cử tri và góp phần giết chết chiến dịch của ông ấy.

Bất chấp nhiều tuyên bố trong chiến dịch tranh cử, nền kinh tế của Trump vẫn hoàn toàn không rõ ràng. Khi Trump nói về thuế quan trừng phạt đối với Trung Quốc hoặc Mexico, hoặc rào cản thuế quan cao đối với phần còn lại của thế giới, không rõ liệu ông đang nêu rõ lập trường đàm phán hay đề xuất chính sách cố định.

Có thể đọc được nhiều điều như vậy trong tác phẩm đã xuất bản của các cố vấn thân cận của Trump như Peter Navarro. Bài phát biểu trong chiến dịch tranh cử của Trump mô tả thuế quan là phương thuốc chữa bách bệnh cho sự suy thoái công nghiệp của Mỹ nhưng rõ ràng không đơn giản như vậy.

Trump có cơ hội tạo ra một chính quyền vĩ đại. Đến lượt tôi đề xuất một chương trình nghị sự cho Trump, với tiêu đề "Tạo hòa bình và xây dựng lại nước Mỹ". Ông ấy đã có sự trở lại phi thường. Phần tiếp theo sẽ còn khó khăn hơn nữa.

(Nguồn: Asia Times)

NGỌC THU