Tổng cục Thuế được yêu cầu tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm hành vi vi phạm của công chức. Mỗi quý phải có báo cáo đánh giá kết quả công tác chống thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản.

Kết quả thanh tra hồ sơ người nộp thuế khai bổ sung nhưng không thay đổi giá chuyển nhượng. Theo số liệu từ ngành thuế, số thu từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản liên tục tăng những năm gần đây, từ mức 15.000 tỷ năm 2019 lên 16.800 tỷ đồng trong năm 2020 và đạt 21.700 tỷ đồng năm 2021. Riêng trong 3 tháng đầu năm nay, khoản thu này là 8.280 tỷ đồng, nhưng theo đánh giá, khoản thu trên chưa đúng với hoạt động thực tế của thị trường.

Về mặt địa phương, đại diện Cục Thuế TP Hà Nội cho biết, Cục đã xây dựng cơ sở dữ liệu về thông tin giá đất theo quyết định của UBND TP; phối hợp với đơn vị liên quan, chỉ đạo các phòng công chức, tổ chức hành nghề công chứng hướng dẫn người dân, doanh nghiệp kê khai trên hợp đồng công chứng theo giá thực tế mua bán để làm căn cứ tính thuế. Tuyệt đối không hướng dẫn, tạo điều kiện để các bên tham gia giao dịch thực hiện hành vi trốn thuế.

Công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật đến tất cả tổ chức, cá nhân được đẩy mạnh; trong đó có nội dung quy định về hành vi trốn thuế và xử phạt vi phạm đối với hành vi trốn thuế quy định tại Điều 200 Bộ luật Hình sự 2015 từ 100 triệu đồng trở lên sẽ bị xử lý hình sự hoặc mức thấp hơn nhưng đã bị xử lý hành chính về hành vi trốn thuế. Công tác thanh, kiểm tra đối với những doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản được tăng cường. Các trường hợp kê khai thuế của người nộp thuế kinh doanh bất động sản được rà soát, kiểm tra, giám sát chặt chẽ, trên cơ sở đó xác định các trường hợp có rủi ro cao về thuế để có kế hoạch thanh tra, kiểm tra.

Theo Bộ Tài chính, tại Khoản 11 Điều 2 Nghị định số 12/2015/NĐ-CP ngày 12-2-2015 của Chính phủ quy định:

"Điều 18. Thu nhập tính thuế từ chuyển nhượng bất động sản

1. Thu nhập tính thuế được xác định là giá chuyển nhượng từng lần.

2. Giá chuyển nhượng bất động sản là giá ghi trên hợp đồng chuyển nhượng tại thời điểm chuyển nhượng.

a) Trường hợp trên hợp đồng chuyển nhượng không ghi giá đất hoặc giá đất trên hợp đồng chuyển nhượng thấp hơn giá do UBND cấp tỉnh quy định thì giá chuyển nhượng đất là giá do UBND cấp tỉnh quy định tại thời điểm chuyển nhượng theo quy định của pháp luật về đất đai."

Tại Điều 17 Thông tư số 92/2015/TT-BTC ngày 15-6-2015 của Bộ Tài chính quy định:

"Điều 17. Sửa đổi, bổ sung Điều 12 Thông tư số 111/2013/TT-BTC như sau:

"Điều 12. Căn cứ tính thuế đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản.

Căn cứ tính thuế đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản là giá chuyển nhượng từng lần và thuế suất.

1. Giá chuyển nhượng

a) Giá chuyển nhượng đối với chuyển nhượng quyền sử dụng đất không có công trình xây dựng trên đất là giá ghi trên hợp đồng chuyển nhượng tại thời điểm chuyển nhượng.

Trường hợp trên hợp đồng chuyển nhượng không ghi giá hoặc giá trên hợp đồng chuyển nhượng thấp hơn giá đất do UBND cấp tỉnh quy định tại thời điểm chuyển nhượng thì giá chuyển nhượng được xác định theo bảng giá đất do UBND cấp tỉnh quy định tại thời điểm chuyển nhượng."

Căn cứ quy định trên thì bảng giá đất của UBND cấp tỉnh quy định là căn cứ tính thuế đối với trường hợp trên hợp đồng chuyển nhượng không ghi giá hoặc giá trên hợp đồng chuyển nhượng thấp hơn giá đất do UBND cấp tỉnh quy định tại thời điểm chuyển nhượng.

Từ cuối năm 2021 đến nay, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã nhiều lần chỉ đạo Tổng cục Thuế, các cục thuế địa phương thực hiện biện pháp để chống thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản. Đồng thời, hướng dẫn người dân, doanh nghiệp kê khai đúng giá chuyển nhượng, nâng cao hiệu quả quản lý, đảm bảo nguồn thu ngân sách Nhà nước.

Tuy nhiên, thời gian vừa qua, có phản ánh ở một số nơi, cán bộ thuế gây khó khăn, nhũng nhiễu cho người dân, doanh nghiệp. Vì vậy, Bộ trưởng Bộ Tài chính tiếp tục chỉ đạo Tổng cục Thuế khẩn trương tham mưu giải pháp để xác định sát giá thị trường nhằm tránh thất thu thuế; cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các tổ chức hành nghề công chứng, cơ quan Nhà nước có liên quan thực hiện hiệu quả biện pháp để chống thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản.

Tổng Hợp