Cuộc khủng hoảng Nga-Ukraina ảnh hưởng đến thương mại của Trung Quốc như thế nào?

Thặng dư thương mại của Trung Quốc đã tăng lên mức cao lịch sử trong thời kỳ đại dịch do người dân tiêu thụ nhiều hàng hóa hơn trước, nhưng các nhà phân tích cho rằng cuộc chiến Nga-Ukraina sẽ thay đổi điều đó.

Thặng dư thương mại của gã khổng lồ sản xuất châu Á có thể thu hẹp xuống còn 238 tỷ USD trong năm nay, trong khi mức lịch sử đạt được vào năm ngoái là 676 tỷ USD, theo ước tính từ ANZ Research.

Julian Evans-Pritchard, nhà kinh tế cấp cao về Trung Quốc tại công ty nghiên cứu Capital Economics, cho biết: “Cuộc chiến ở Ukraina sẽ sớm bắt đầu đè nặng lên thương mại ròng do nhu cầu nước ngoài giảm và hóa đơn nhập khẩu cao hơn”.

106974180-1636640680601-gettyimages-1236496792-qingdao_port.jpeg
Tàu chở hàng bốc dỡ container tại cảng container ngoại thương của Qingdao Port ở Qingdao, tỉnh Sơn Đông, miền Đông Trung Quốc, ngày 11/11/2021.

Cú sốc tăng trưởng ở các đối tác thương mại lớn của Trung Quốc

Nhà kinh tế cấp cao Betty Wang của ANZ Research cho biết, cuộc chiến có thể gây ra sự suy giảm trên diện rộng hơn đối với nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt là ở châu Âu.

Liên minh châu Âu là đối tác thương mại lớn thứ hai của Trung Quốc, chiếm khoảng 15% tổng kim ngạch xuất khẩu của quốc gia châu Á. Theo ANZ Research, xuất khẩu sang EU đã tăng vọt trong năm ngoái, chiếm 16% trong tổng số 30% tăng trưởng xuất khẩu của Trung Quốc.

Ông Wang cho biết: “Về mặt thống kê, tăng trưởng kinh tế của EU có mối tương quan cao với tổng tăng trưởng xuất khẩu của Trung Quốc”, đồng thời cho biết thêm rằng cứ giảm 0,1% trong tăng trưởng GDP của EU, thì tăng trưởng xuất khẩu của Trung Quốc sẽ giảm 0,03%.

screen-shot-2022-03-18-at-08.38.55.png
Tỷ lệ tăng trưởng GDP ở Trung Quốc dự kiến ​​sẽ là 1,50% vào cuối quý này, theo các mô hình vĩ mô toàn cầu của Trading Economics và kỳ vọng của các nhà phân tích. Về dài hạn, Tỷ lệ tăng trưởng GDP của Trung Quốc được dự báo sẽ có xu hướng vào khoảng 1,10% vào năm 2023 và 1,30% vào năm 2024.

Sự gián đoạn chip, nỗi lo về niken

Tình trạng thiếu chất bán dẫn vốn đã trầm trọng, nhưng cuộc chiến của Nga ở Ukraina có thể sẽ tiếp tục phá vỡ chuỗi cung ứng.

ANZ Research cho biết cuộc xung đột đã làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu chip toàn cầu, mà Trung Quốc phụ thuộc rất nhiều vào xuất khẩu điện tử của mình. Xuất khẩu các mặt hàng điện tử đóng góp 1,71% vào mức tăng trưởng xuất khẩu 30% của Trung Quốc vào năm 2021, công ty nghiên cứu cho biết.

Các nhà phân tích lưu ý cả Ukraina và Nga đều đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng chất bán dẫn toàn cầu.

Ukraina cung cấp khí hiếm tinh khiết như neon và krypton, cả hai đều rất cần thiết để sản xuất chất bán dẫn, theo ANZ. Nó cũng sản xuất kim loại quý dùng để chế tạo chip, điện thoại thông minh và xe điện.

Theo báo cáo của TS Lombard, Trung Quốc nằm trong số các thị trường mới nổi dễ bị thiếu hụt hàng hóa do chiến tranh gây ra. Đặc biệt, Trung Quốc rất nhạy cảm với sự gián đoạn nguồn cung niken, báo cáo cho biết.

screen-shot-2022-03-18-at-08.43.47.png
Đối tác Úc của Tsingshan Holding Group tại Indonesia, Nickel Mines, cho biết thành công trong việc biến gang niken thành niken mờ thông qua phương pháp “lò điện quay” là bằng chứng về sự đổi mới dẫn đầu thị trường. Ảnh: Xinhua

Tuần trước, Sàn giao dịch kim loại London đã tạm dừng giao dịch niken sau khi giá tăng hơn gấp đôi trước lo ngại nguồn cung bị gián đoạn do chiến tranh. Nga là nhà sản xuất niken lớn thứ ba thế giới.

Niken là nguyên liệu chính trong pin xe điện và Trung Quốc là nhà sản xuất EV lớn nhất trên toàn cầu. Số lượng xe điện mà nước này xuất khẩu sang các nước khác đã tăng gấp 2,6 lần lên gần 500.000 vào năm ngoái - nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác trên thế giới, Nikkei đưa tin vào tuần trước.

Xe điện do Trung Quốc sản xuất chiếm khoảng 44% lượng xe điện được sản xuất từ ​​năm 2010 đến năm 2020.

Giá năng lượng tăng cao

Cuộc khủng hoảng Ukraina cũng dẫn đến giá dầu biến động, đã tăng vọt lên mức cao kỷ lục vào tuần trước trước khi giảm hơn 20%. Điều đó được thiết lập để tấn công Trung Quốc, nhà nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới.

Các nhà kinh tế Nathan Chow và Samuel Tse của ngân hàng Singapore DBS cho biết, Trung Quốc đã nhập khẩu các sản phẩm năng lượng trị giá 423 tỷ USD vào năm ngoái. Trong đó, 253 tỷ USD là dầu thô.

Các nhà kinh tế cho rằng GDP danh nghĩa của Trung Quốc sẽ bị cắt giảm 0,8% nếu giá dầu trung bình tăng từ 71 USD/thùng lên 110 USD trong năm nay.

Giá dầu đã biến động mạnh, giảm xuống dưới 100 USD/thùng vào đầu tuần này sau khi tăng vọt lên mức cao hơn 130 USD vào tuần trước. Vào thứ Năm, nhiên liệu này lại đạt đỉnh 100 USD, cao hơn hẳn mức 70 đến 80 USD dầu thô được giao dịch vào đầu năm.

Tuy nhiên, Trung Quốc có thể tìm thấy sự nhẹ nhõm nếu dựa vào Nga.

Các nhà kinh tế của DBS viết: “Với sự trung lập của mình đối với các lệnh trừng phạt đối với Nga, Trung Quốc có thể bù đắp một phần giá năng lượng cao hơn nhờ nhập khẩu dầu giá rẻ từ Nga".

(Nguồn: CNBC)

CHẤN HƯNG