Đòn bẩy tài chính là gì?

Đòn bẩy tài chính hay đòn bẩy nợ (leverage/gearing) là bất kỳ việc doanh nghiệp/chủ đầu tư sử dụng nợ (tiền đi vay) để mua tài sản thay vì vốn chủ sở hữu, với kỳ vọng rằng lợi nhuận sau thuế sẽ vượt số tiền đi vay (thường là bội số).

Nguồn gốc của thuật ngữ đòn bẩy tài chính được lấy từ đòn bẩy trong vật lý. Đây chính là công cụ giúp khuếch đại một lực đầu vào tương đối nhỏ thành một lực đầu ra tương ứng lớn hơn.

Khi sử dụng đòn bẩy người cho vay sẽ đặt ra giới hạn về mức đòn bẩy cho phép và sẽ yêu cầu doanh nghiệp phải thế chấp tài khoản mới được vay. Trong Forex, thì tài sản thế chấp chính là mức ký quỹ cho mỗi giao dịch.

Đòn bẩy có thể giúp nhà đầu tư gia tăng lợi nhuận nhưng các khoản lỗ cũng tăng theo gấp bội theo mức đòn bẩy mà nhà đầu tư lựa chọn. Do đó, nhà đầu tư cũng cần phải lựa chọn đòn bẩy theo mức rủi ro mà bản thân có thể chịu được.

Công thức tính đòn bẩy tài chính

Đòn bẩy tài chính thể hiện mối liên quan giữa giữa vốn của chủ sở hữu với số nợ phải trả trong quá trình điều hành các chính sách của doanh nghiệp.

Đối với các doanh nghiệp có số tỷ lệ nợ cao hơn so với vốn của chủ sở hữu thì đòn bẩy tài chính sẽ cao hơn. Ngược lại, tỷ lệ nợ thấp hơn so với vốn của chủ đầu tư thì đòn bẩy tài chính sẽ thấp hơn.

Công thức:

+ Hệ số nợ = nợ vay/vốn của chủ sở hữu= D/E

Nhờ công thức này, bạn sẽ biết tỷ suất lợi nhuận của doanh nghiệp đó cao hay thấp.

Đòn bẩy tài chính thể hiện mức độ

Vai trò của đòn bẩy tài chính là gì?

Là một phần trong hoạt động kinh doanh của mình, các công ty thường dùng đến nợ, một mặt để bù đắp cho sự thiếu vốn của công ty, mặt khác, với hy vọng tăng tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) hoặc thu nhập trên cổ phiếu phổ thông (EPS).

Chưa kể rằng khoản lãi vay phải trả được coi là một khoản chi phí hợp lý và được khấu trừ vào thu nhập chịu thuế của doanh nghiệp. Giúp giảm số thuế doanh nghiệp phải nộp, làm tăng lợi nhuận. Đây được gọi là "lá chắn thuế".

Tuy nhiên, việc sử dụng đòn bẩy tài chính không phải lúc nào cũng mang lại kết quả khả quan cho chủ sở hữu doanh nghiệp (cổ đông). Nó có thể tác động tiêu cực đến hoạt động kinh doanh của bạn nếu không được sử dụng hiệu quả.

Ý nghĩa của đòn bẩy trong forex

Trong forex thì bất cứ giao dịch nào cũng phải sử dụng đến đòn bẩy. Bởi biến động thị trường Forex khá thường xuyên nhưng biến động này lại rất nhỏ. Nếu giao dịch với khối lượng nhỏ thì lợi nhuận thu được không được là bao, cho nên việc sử dụng đòn bẩy để khuếch đại tài sản là cần thiết. Tại sao lại cần thiết thì sau đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu ý nghĩa của công cụ này:

Đòn bẩy trong forex giúp mở ra cơ hội đầu tư lớn hơn: Với nguồn kinh phí hạn hẹp, nhà đầu tư có thể sử dụng công cụ đòn bẩy để huy động số vốn lớn hơn. Từ đó, có thể gia tăng lợi nhuận thu về cho mình.

Đòn bẩy tài chính giúp nhà đầu tư có thể phân bổ nguồn vốn một cách có hiệu quả: Nguồn vốn hiện có của nhà đầu tư sẽ được chia nhỏ thành nhiều phần sau đó sử dụng đòn bẩy cho từng phần. Như vậy, trader có thể thu về nguồn lợi nhuận lớn hơn đồng thời cũng phân tán được rủi ro khi bỏ toàn bộ số vốn mình đang có vào 1 cặp tiền tệ duy nhất.

Một số lưu ý khi sử dụng đòn bẩy tài chính

Bất kể cơ hội đầu tư nào cũng tiềm ẩn các rủi ro bên cạnh lợi nhuận thu về, việc sử dụng đòn bẩy tài chính cũng không ngoại lệ. Bởi vậy, khi sử dụng công cụ này cho các chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp cần phải lưu ý một số vấn đề sau:

Chủ doanh nghiệp phải có định hướng tốt để tránh tình trạng khủng hoảng, ngưng đọng vốn của công ty.

Lựa chọn nơi cho vay vốn uy tín: ngân hàng, các tổ chức tín dụng để lãi suất được ổn định và không gặp rủi ro phá sản.

Ưu điểm và nhược điểm của đòn bẩy tài chính

+ Ưu điểm

- Khả năng tăng vốn cao: Đòn bẩy tài chính sẽ làm tăng vốn khả dụng để giao dịch trên các thị trường khác nhau. Ví dụ, bạn kiểm soát hiệu quả là 60.000 USD với đòn bẩy tỷ lệ 30:1, trong khi đó bạn chỉ có 2.000 USD. Điều này có nghĩa là bạn có thể phân bổ số tiền lớn hơn ở các vị trí khác nhau trong danh mục đầu tư của mình. Nhưng nên nhớ rằng điều này cũng sẽ tiềm ẩn rủi ro lớn hơn.

- Khoản vay không tính lãi: Đòn bẩy tài chính được so sánh với một khoản vay được cấp bởi một nhà môi giới để nhận lấy cam kết về một khoản ký quỹ cho phép chiếm vị thế lớn hơn trên thị trường. Nhưng "khoản vay" này không đòi hỏi bất kỳ khoản nợ nào dưới hình thức lãi suất hay hoa hồng mà nó sẽ được sử dụng theo bất kỳ cách nào khác trong giao dịch.

- Phương pháp dành cho độ biến động thấp: Khoảng thời gian ít biến động có thể làm cho các nhà giao dịch mệt mỏi do những thay đổi nhỏ về giá. Tuy nhiên, dựa vào giao dịch đòn bẩy, mà các nhà giao dịch có thể tạo ra nguồn lợi nhuận lớn hơn ngay cả trong thời gian biến động thấp của thị trường. Đối với trường hợp này thì ngay cả một sự thay đổi nhỏ về giá hoặc tỷ giá hối đoái cũng có thể làm cho tài khoản của nhà giao dịch dịch chuyển theo.

+ Nhược điểm

- Tăng tổn thất: Đòn bẩy tài chính có thể yêu cầu các khoản chi tiêu về vốn tối thiểu nhưng do kết quả giao dịch dựa trên tổng quy mô của vị thế mà bạn kiểm soát, nên tổn thất có thể là khá lớn.

- Margin call: Nếu các khoản lỗ vượt quá số tiền ký quỹ mà bạn đã sử dụng, lệnh gọi bổ sung ký quỹ sẽ xuất hiện. Vì đòn bẩy làm tăng khả năng thua lỗ, nên rủi ro của Margin Call sẽ luôn tồn tại và trong trường hợp không có tiền mới sẵn có trong tài khoản, các vị thế sẽ tự động bị đóng lại tại mức thua lỗ.

(Tổng hợp)