Môi trường kinh doanh được cải thiện, sự phát triển của kinh tế tư nhân ở nhiều ngành nghề, tiến trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước giúp thúc đẩy quy mô thị trưởng chứng khoán và nâng cao hiệu quả hoạt động của các công ty cổ phần, công ty đại chúng.
Một lý do quan trọng ở thời điểm này là định giá hấp dẫn của cổ phiếu Việt Nam so với các thị trường khác trong khu vực.
Trên thị trường chứng khoán Việt Nam, một trong các yếu tố được giới đầu tư ưa chuộng là dòng vốn của nhà đầu tư nước ngoài. Đây được coi là bảo chứng đánh giá phần nào uy tín, năng lực tài chính của doanh nghiệp. Điều này càng đúng với các công ty bất động sản. Đặc biệt, đặt trong bối cảnh các ngân hàng siết tín dụng bất động sản, việc huy động vốn từ các nhà đầu tư “ngoại” được coi là hướng đi hợp lý cho các doanh nghiệp nhóm địa ốc.
Đơn cử, có thể kể đến nhóm quỹ đầu tư của Dragon Capital với danh mục gồm: KDH của CTCP Khang Điền (nắm 89,6 triệu cổ phiếu, tỷ lệ 16%), CTCP Hà Đô (nắm hơn 7,6 triệu cổ phiếu, tỷ lệ 4,9% tính đến ngày 6/8/2020), Tập đoàn Đất Xanh (nắm hơn 93 triệu cổ phiếu, tỷ lệ 17,9%),… Pyn Eilite Fund dành 10% danh mục là các cổ phiếu bất động sản, được biết họ đang nắm hơn 17,9 triệu cổ phiếu NLG (tỷ lệ 7,21%) của CTCP Đầu tư Nam Long.
Dù vậy, nhiều nhà đầu tư nước ngoài, bên cạnh việc góp vốn, lại có “khẩu vị” đồng hành cùng doanh nghiệp để phát triển dự án.
Trường hợp tiêu biểu nhất có thể kể đến là CTCP Đầu tư và Phát triển Bất động sản An Gia (HOSE: AGG). Dù mới được thành lập từ năm 2012, chỉ sau 7 năm phát triển, An Gia đang dần trở thành thương hiệu đáng chú ý ở thị trường TP.HCM vốn ngày càng trở nên "chật chội".
Theo đánh giá của giới đầu tư, sự phát triển nhanh chóng của An Gia trong 3 năm trở lại đây ghi nhận vai trò không nhỏ của Creed Group. Tập đoàn Nhật Bản còn trở thành cổ đông lớn của An Gia, bắt đầu là 5% tháng 7/2017, tăng lên 24% tháng 9/2018. Cuối tháng 9/2019, An Gia đã đón thêm một nhà đầu tư nước ngoài khác sau khi phát hành 5 triệu cổ phần riêng lẻ cho KIM Vietnam IPO balanced fund và KIM KOIC Vietnam IPO Private Fund.
Nguồn vốn nước ngoài đã góp phần giúp An Gia nhanh chóng tăng cường nội lực của mình, với vốn điều lệ nâng gấp 7 lần chỉ trong hơn 1 năm, từ 105 tỷ đồng lên 750 tỷ đồng.
Tính đến ngày 25/11/2019, cổ đông lớn nước ngoài duy nhất của An Gia là Creed Investments (nắm hơn 9 triệu cổ phiếu, tỷ lệ 12,11%). Ngoài ra, tính cả Creed Investments, có 7 cổ đông nước ngoài đang nắm 28,40% vốn An Gia, trong đó nắm 0,4% là 1 nhà đầu tư cá nhân – ông MasakaZu Yamaguchi, thành viên HĐQT An Gia.
Không chỉ là những nhà đầu tư tài chính đơn thuần, dòng vốn ngoại đã hỗ trợ tài chính đáng kể cho An Gia. Tính đến ngày 30/6/2019, cổ đông ngoại Hoosiers (liên quan đến ông Masakazu Yamaguchi – Thành viên HĐQT An Gia) cho An Gia vay tín chấp 179,4 tỷ đồng (7,7 triệu USD) và 107,2 tỷ (4,6 triệu USD) với tài sản thế chấp là 22.500 cổ phần của AGI&HSR của An Gia.
Hiện nay, Creed Group vẫn tiếp tục hợp tác cùng An Gia và thành viên của An Gia tại nhiều dự án.
Một trường hợp khác tương tự An Gia là CTCP Đầu tư Nam Long (HOSE: NLG). Nhận thấy việc khó hút vốn nếu vẫn giữ mô hình doanh nghiệp gia đình hay công ty TNHH, để làm cơ sở cho hợp tác với đối tác ngoại, NLG đã quyết định làm 2 việc là chuyển đổi sang hình thức CTCP, sau đó là niêm yết trên sàn chứng khoán (ngày 8/4/2013 là ngày giao dịch đầu tiên trên sàn HOSE).
Tính tới thời điểm hiện tại, rõ ràng kết quả hút vốn đầu tư ngoại của NLG đã thành công. Từ một công ty với vốn vài chục tỷ đồng, vốn cổ phần NLG hiện tại đạt hơn 2.597 tỷ đồng. Có thể thấy, các nhà đầu tư nước ngoài tính đến tháng 2/2020 nắm 39,01% vốn NLG (tổ chức nước ngoài nắm 38,2%), trong đó NĐT ngoại lớn nhất là Ibeworth Pte.Ltd.
NLG cũng hợp tác với các nhà đầu tư nước ngoài thực hiện dự án. Đơn cử, giai đoạn 1 dự án WaterPoint (165 ha), NLG hợp tác với nhà đầu tư Nhật Nishi Nippon Railroad, TBS Group và Công ty TNHH đầu tư Tân Hiệp cùng góp vốn theo tỷ lệ dự kiến tương ứng 50-35-10 và 5% để cùng thực hiện với tổng vốn đầu tư 6.900 tỷ đồng.
Ngoài ra, công ty cũng cùng 2 đối tác Nhật Bản là Hankyu Hanshin Properties Corp và Nishi Nippon Railroad triển khai dự án khu đô thị Akari City với tỉ lệ góp vốn 50 - 50. Dự án tọa lạc tại quận Bình Tân, TP.HCM được xây dựng trên khu đất rộng 8,5 ha với 4.600 căn hộ, với tổng vốn đầu tư 7.676 tỷ đồng.
Trước đó, Nam Long đã bắt tay hợp tác với 2 nhà đầu tư Nhật Bản này phát triển 4 dự án nhà ở. Đó là: Dự án Mizuki Park có quy mô 26 ha, tổng giá trị phát triển khoảng 8.000 tỷ đồng; dự án Kikyo Residence tại quận 9, TP.HCM với tổng vốn đầu tư 630 tỷ đồng, quy mô 5,3 ha gồm 110 căn biệt thự và 234 căn hộ; dự án Flora Sakura và Fuji Residence.
Sự phát triển nhanh của loại hình quỹ ETF ở Việt Nam được thúc đẩy bởi dòng vốn ngoại cho thấy nhu cầu của nhà đầu tư nước ngoài vào thị trường Việt Nam ngày càng tăng.
Là một trong những nhà đầu tư có mặt sớm tại thị trường Việt Nam, chúng tôi thấy rằng, thị trường vẫn còn nhiều tiềm năng để thu hút dòng vốn này.
Tuy nhiên, nhà đầu tư nước ngoài vẫn còn gặp không ít khó khăn khi tham gia thị trường chứng khoán Việt Nam.
Ngoài việc nới room, nhà đầu tư nước ngoài mong muốn được giao dịch chứng khoán trong ngày (T+0), các doanh nghiệp áp dụng chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế, nâng cao chất lượng công bố thông tin và ngôn ngữ sử dụng bao gồm tiếng Anh...
Được biết, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang nghiên cứu đề án chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết, chúng tôi hy vọng đề án này sớm đi vào thực tế để giải tỏa nhu cầu đầu tư của nhà đầu tư nước ngoài đối với các cổ phiếu hết room.