Giá thịt heo sụt giảm trong thời gian gần đây có thể đẩy Trung Quốc rơi vào tình trạng giảm phát, khi các trang trại chăn nuôi heo niêm yết lớn nhất tràn ngập thị trường nội địa và làm phức tạp thêm những nỗ lực của Bắc Kinh nhằm củng cố niềm tin vào nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Giá heo sống tương lai được giao dịch trên Sàn giao dịch hàng hóa Đại Liên của Trung Quốc đã giảm khoảng 15% kể từ đầu tháng 10, phản ánh dự báo giảm mạnh về giá thịt heo trên toàn quốc. Giá thịt heo bán buôn ở Trung Quốc giảm hơn 40% so với một năm trước.

Các nhà kinh tế cho biết giá thịt heo giảm, cộng với tỷ trọng lớn trong chỉ số giá tiêu dùng chính thức của Trung Quốc, có thể khiến nước này rơi vào tình trạng giảm phát khi dữ liệu tháng 10 được công bố hôm thứ Năm.

Julian Evans-Pritchard, chuyên gia kinh tế cấp cao về Trung Quốc tại Capital, cho biết: "Có vẻ như lạm phát tiêu dùng sẽ trở lại mức âm vào tháng 10 và lý do chính cho điều đó là do lạm phát thực phẩm giảm do giá thịt heo giảm". 

Giảm phát quay trở lại - sau khi tăng trưởng yếu trong tháng 8 và chỉ số CPI không thay đổi trong tháng 9 - sẽ làm suy giảm nỗ lực của các quan chức nhằm khôi phục niềm tin vào nền kinh tế Trung Quốc, vốn vẫn ở trong tình trạng mong manh do niềm tin của người tiêu dùng yếu và khủng hoảng thanh khoản trong lĩnh vực bất động sản của nước này.

Giá thịt heo ở Trung Quốc, nước sản xuất và tiêu dùng lớn nhất thế giới, từ lâu đã theo chu kỳ bùng nổ và sụt giảm khi các nông dân nhỏ đổ xô vào thị trường để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng. Điều đó dẫn đến tình trạng dư cung và khiến giá giảm mạnh, buộc những người nông dân phải rút lui.

Bắc Kinh đã tìm cách tăng cường kiểm soát chu kỳ này bằng cách tập trung sản xuất nhiều hơn vào một số cơ sở nông nghiệp quy mô lớn. Tuy nhiên, năm nay, chính những nhà sản xuất đó đã khiến giá giảm trầm trọng hơn.

Giá thịt heo bắt đầu phục hồi vào tháng 7 - một phần là do hoạt động mua hàng của chính phủ - chỉ giảm trở lại khi những người chăn nuôi heo niêm yết lớn, bao gồm Muyuan và New Hope, quyết định không cắt giảm công suất mặc dù nhu cầu yếu hơn.

Các nhà sản xuất lớn thường giảm sản lượng bằng cách bán bớt heo nái giống và mua ít heo con hơn để nuôi cho đến khi nhu cầu đẩy giá lên cao trở lại. Tuy nhiên, giá heo con Trung Quốc chỉ giảm 10% so với một năm trước, cho thấy nhu cầu về heo con vẫn tương đối mạnh mặc dù giá thịt heo giảm nhiều hơn.

Các nhà phân tích cho biết chiến lược này đã mang lại kết quả vào năm ngoái khi giá thịt heo phục hồi trong quý 4 - khi Trung Quốc chấm dứt các hạn chế khắc nghiệt zero Covid - cuối cùng đã giúp các nhà sản xuất hàng đầu tăng doanh thu nhưng gây thiệt hại cho những nông dân nhỏ hơn, những người bị buộc rời khỏi thị trường.

Darin Friedrichs, giám đốc nghiên cứu thị trường tại Sitonia Consulting ở Thượng Hải, cho biết các nhà sản xuất thịt heo lớn của Trung Quốc đang thực hiện chiến lược tương tự trong năm nay, nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy nhu cầu sẽ phục hồi trong quý 4.

"Có vẻ như họ đang cố gắng tiếp tục cố gắng một lần nữa", Friedrichs nói. "Tuy nhiên, một số nhà sản xuất thịt heo đang bán các công ty con hoặc yêu cầu các giám đốc điều hành mua lại cổ phiếu. Điều đó cho thấy có nhiều áp lực tài chính hơn đối với họ".

Muyuan, trang trại chăn nuôi heo lớn nhất thế giới, giảm hơn 20% trong năm nay, ngay cả sau khi các giám đốc điều hành công bố mua lại cổ phiếu trị giá khoảng 137 triệu USD vào tháng trước. Công ty gần đây đã buộc phải hủy bỏ kế hoạch bán cổ phần ở Zurich, đổ lỗi cho "các yếu tố khách quan" không xác định, trong một hồ sơ gửi lên sàn giao dịch chứng khoán Thâm Quyến.

Friedrichs nói: "Một phần của vấn đề là ở một mức độ nào đó, rất nhiều công ty lớn này đã chấp nhận chu kỳ bùng nổ và phá sản. "Và họ nghĩ rằng họ giỏi hơn đối thủ cạnh tranh".

(Nguồn: Financial Times)