Gói viện trợ 61 tỷ USD của Mỹ có giúp Ukraina thay đổi cuộc chơi?

Đối với những pháo binh Ukraina đang kiệt sức trong việc cầm chân lực lượng Nga gần thị trấn phía Đông Kupiansk, gói viện trợ của Mỹ, dự kiến sẽ được thông qua trong tuần này, là một cứu cánh và có khả năng là một yếu tố thay đổi cuộc chơi, mặc dù điều đó có thể mất một thời gian.

Một người lính có biệt hiệu "Thủy thủ" cho biết: "Nếu gói viện trợ đến sớm hơn, tình hình sẽ thay đổi đáng kể", người này cho biết việc thiếu đạn pháo đã làm giảm khả năng yểm trợ của họ cho lính bộ binh, khiến Ukraina phải trả giá bằng mạng sống và lãnh thổ".

Sau 6 tháng tranh cãi tại quốc hội, gói viện trợ trị giá 61 tỷ USD dự kiến sẽ được Thượng viện Mỹ phê duyệt trong tuần này và được Tổng thống Joe Biden ký, nhằm bổ sung cho kho đạn pháo và hệ thống phòng không đang cực kỳ thiếu hụt của Kyiv. 

Hai nhà phân tích quân sự, một cựu bộ trưởng quốc phòng Ukraina và một quan chức an ninh châu Âu cho biết, việc bổ sung vũ khí sẽ cải thiện cơ hội của Kyiv trong việc ngăn chặn một bước đột phá lớn của Nga ở phía Đông.

Nhưng Kyiv vẫn phải đối mặt với tình trạng thiếu nhân lực trên chiến trường, trong khi vẫn còn những câu hỏi về sức mạnh của các công sự dọc theo chiến tuyến trải dài 1.000 km trước những gì mà Tổng thống Volodymyr Zelensky cho rằng có thể là một cuộc tấn công mùa hè của Nga.

Konrad Muzyka, giám đốc công ty tư vấn quân sự Rochan ở Ba Lan, cho biết: "Nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến điểm yếu của Ukraina là thiếu nhân lực".

Sau nhiều tháng tranh luận, một đạo luật được ông Zelensky ký ngày 16/4 nhằm sửa đổi các quy tắc điều chỉnh cách Ukraina huy động dân thường vào quân đội sẽ có hiệu lực vào tháng 5 với mục đích làm cho quá trình này nhanh hơn, minh bạch hơn và hiệu quả hơn.

Tuy nhiên, Muzyka cho biết, những người lính mới sẽ cần nhiều tháng đào tạo trước khi có thể được triển khai, điều này sẽ tạo ra "cửa sổ cơ hội" để Nga khai thác.

Ông nói: "Tôi cho rằng tình hình có thể sẽ tiếp tục xấu đi trong ba tháng tới, nhưng nếu việc huy động diễn ra theo đúng kế hoạch và viện trợ của Mỹ không bị chặn thì tình hình sẽ được cải thiện từ mùa thu trở đi".

Gói viện trợ 61 tỷ USD của Mỹ có giúp Ukraina thay đổi cuộc chơi?- Ảnh 1.

Một quân nhân thuộc lữ đoàn pháo binh riêng biệt số 1148 của Lực lượng xung kích đường không Ukraina chuẩn bị pháo tự hành M777 để bắn về phía Nga, ở khu vực Donetsk, Ukraina ngày 20/4/2024. Ảnh: REUTERS

Nga vẫn chiếm ưu thế

Moscow đã có lợi thế trên chiến trường kể từ khi chiếm được Avdiivka, một thị trấn pháo đài lâu đời ở khu vực phía Đông Donbas, vào tháng 2, và lực lượng của nước này đang dần tiến lên bằng cách sử dụng số lượng binh lính và đạn pháo lớn hơn.

Hiện họ đang tấn công thị trấn Chasiv Yar, nằm trên vùng đất cao mà nếu chiếm được, sẽ đưa Moscow đến gần hơn với các thành phố Donbas còn lại do Kyiv nắm giữ là Kostiantynivka, Kramatorsk và Sloviansk.

Zelensky tuần trước cho biết Nga hiện có thể bắn số lượng pháo binh nhiều gấp 10 lần so với quân đội Ukraina. Một tướng Ukraina cho biết trong tháng này rằng lực lượng Nga đông hơn quân của Kiev gấp 7-10 lần ở miền Đông. 

Andriy Yusov, người phát ngôn tình báo quân sự Ukraina, cho biết Moscow đang tập trung vào việc chiếm toàn bộ khu vực phía Đông Donetsk và Luhansk - Donbas.

Ông nói thêm rằng Nga đang tấn công trên ba mặt trận ở đó - phía Tây Avdiivka, từ Kupiansk đến Lyman và phía Tây Bakhmut. Ông nói, ở phía Nam, Nga đang gây áp lực lên Robotyne, ngôi làng đã bị Kyiv chiếm lại trong cuộc tấn công năm ngoái.

Các vị trí của Ukraina trong năm nay đã bị tấn công bởi hàng nghìn quả bom lượn do máy bay chiến đấu bắn ra, lợi dụng ưu thế trên không của Nga và lực lượng phòng không của Ukraina đang suy yếu.

Andriy Zagorodnyuk, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ukraina, cho biết một loạt hệ thống phòng không trên mặt đất sẽ giúp ích, trong khi các máy bay chiến đấu F-16 do Mỹ sản xuất mà Kiev dự kiến nhận được vào cuối năm nay sẽ buộc các máy bay chiến đấu của Nga phải rút lui hoàn toàn.

Ông nói thêm rằng kho đạn pháo được bổ sung sẽ làm giảm khoảng cách tương quan về đạn dược giữa Nga và Ukraina. Ông nói: "Chúng ta không cần phải có một đối một. Ba đối một vẫn có hiệu quả", ông nói, trích dẫn cách tiếp cận "có tính toán" hơn của Kyiv so với sự phụ thuộc vào số lượng của Nga.

Ngoài viện trợ của Mỹ, Liên minh châu Âu đang cung cấp hỗ trợ, trong đó có sáng kiến do Séc dẫn đầu sẽ bắt đầu cung cấp cho Ukraina khoảng 300.000 viên đạn pháo 155 mm bắt đầu từ tháng 6.

Một nguồn tin an ninh cấp cao của châu Âu nói với Reuters rằng nếu Ukraina nhận được sự hỗ trợ mới của Mỹ và EU, khả năng ngăn chặn được bước đột phá lớn của Nga trong 12 tháng tới là "khá cao".

Gói viện trợ 61 tỷ USD của Mỹ có giúp Ukraina thay đổi cuộc chơi?- Ảnh 2.

Quân nhân của lữ đoàn pháo binh riêng biệt số 1148 của Lực lượng xung kích đường không Ukraina bắn một khẩu pháo M777 về phía quân đội Nga, ở khu vực Donetsk, Ukraina ngày 20/4/2024. Ảnh: REUTERS

Mất thêm lãnh thổ

Muzyka cho biết, quân đội Ukraina cần một lượng nhân sự "khổng lồ" để ngăn chặn lực lượng Nga trên toàn mặt trận, đồng thời cho biết thêm rằng một đợt tuyển mộ riêng để chiêu mộ các chiến binh tình nguyện sẽ không đủ để bù đắp thâm hụt.

Nguồn tin an ninh châu Âu cũng cho biết Ukraina cần tăng cường nỗ lực huy động lực lượng.

Không bên nào trong cuộc xung đột chia sẻ dữ liệu chính thức về sức mạnh quân sự và tỷ lệ thương vong của mình.

Yusov của Ukraina cho biết Nga, quốc gia kiểm soát 18% lãnh thổ Ukraina, có khoảng 450.000-470.000 lính mặt đất đang chiến đấu ở Ukraina cùng với 35.000 vệ binh quốc gia cũng như các hoạt động hải quân và không quân riêng biệt đang diễn ra.

Kyiv trước đây từng nói rằng họ có khoảng 1 triệu quân trong tay.

Vào tháng 12, Zelensky cho biết, quân đội của ông muốn huy động tới nửa triệu binh sĩ mới. Tư lệnh cấp cao của Ukraina cho biết sau khi nắm quyền vào tháng 2 rằng việc xem xét các nguồn lực đã kết luận rằng cần phải "giảm đáng kể" quân số.

Muzyka cho biết không rõ công sự của Ukraina sâu đến mức nào. Quân đội cho biết họ đã làm việc suốt ngày đêm để cải thiện chúng và Zelensky cho biết trong tháng này việc xây dựng đã hoàn thành tới 98% ở một số khu vực của mặt trận.

Matthew Savill, giám đốc khoa học quân sự tại RUSI có trụ sở tại London, cho rằng: "Về cơ bản những gì chúng tôi đang xem xét vào năm 2024 là một vị trí phòng thủ có thể đủ mạnh, nhưng chấp nhận rằng người Ukraina có thể sẽ mất một số vị thế vào tay người Nga". 

Ông nói, đó là kết quả của cuộc phản công năm ngoái của Ukraina, được chứng minh là không thể xuyên thủng các phòng tuyến của Nga và sự chậm trễ kéo dài trong việc phê duyệt hỗ trợ quân sự của Mỹ.

Ông nói: "Điều này diễn ra muộn hơn nhiều và là một vị trí kém thuận lợi hơn nhiều so với những gì người Ukraina mong đợi vào mùa đông về sự hỗ trợ này và các hỗ trợ khác".

"Thách thức lớn hiện nay là đồng thời xây dựng hệ thống phòng thủ vững chắc và sau đó chuẩn bị cho một cuộc tấn công vào năm 2025".

(Nguồn: Reuters)

CHẤN HƯNG