Hạn hán tại Thái Lan đe dọa nguồn cung đường, gạo toàn cầu

Thái Lan đang chuẩn bị các kế hoạch dự phòng để đối phó với hạn hán có thể kéo dài nhiều năm và siết chặt nguồn cung đường và gạo toàn cầu.

Theo các quan chức chính phủ Thái Lan, lượng mưa trên toàn quốc có thể thấp hơn 10% so với mức trung bình trong mùa gió mùa này và sự khởi đầu của kiểu thời tiết El Nino có thể làm giảm lượng mưa hơn nữa trong hai năm tới. Các nhà chức trách cảnh báo Thái Lan đang phải đối mặt với tình trạng hạn hán trên diện rộng từ đầu năm 2024.

Viễn cảnh tồi tệ đã khiến chính quyền Thái Lan yêu cầu nông dân hạn chế trồng lúa trong một vụ duy nhất để tiết kiệm nước và các nhà sản xuất đường chứng kiến sản lượng giảm lần đầu tiên sau ba năm. 

Hạn hán chắc chắn sẽ thúc đẩy lạm phát ở quốc gia Đông Nam Á này khi giá rau, thực phẩm tươi sống và thịt trở nên đắt hơn do sản lượng thu hoạch giảm và thức ăn chăn nuôi đắt hơn.

Thủ tướng Prayuth Chan-Ocha đã yêu cầu Công ty điện lực nhà nước Cơ quan phát điện và Văn phòng tài nguyên nước tự nhiên giúp lập kế hoạch dự phòng để tiết kiệm nước. Cho đến nay vào năm 2023, theo dữ liệu chính thức, lượng mưa của quốc gia này thấp hơn 28% so với cùng kỳ năm ngoái.

Hạn hán tại Thái Lan đe dọa nguồn cung đường, gạo toàn cầu - Ảnh 1.

Lượng mưa dưới mức trung bình ở Thái Lan thậm chí có thể đe dọa đến vị trí nhà cung cấp gạo lớn thứ hai thế giới của quốc gia này. Ảnh: Bloomberg

Theo Bloomberg, El Nino có thể dẫn đến tình trạng khô hạn hơn ở các khu vực châu Á và châu Phi, mưa lớn ở Nam Mỹ, gây thiệt hại cho nhiều loại cây trồng trên toàn cầu. El Nino trước đây đã dẫn đến tác động đáng kể đến lạm phát toàn cầu và ảnh hưởng đến tổng sản phẩm quốc nội ở các quốc gia từ Brazil đến Ấn Độ và Úc.

Thái Lan đang tìm cách nuôi dưỡng sự phục hồi tăng trưởng kinh tế vốn đã phải đối mặt với những cơn gió ngược từ sự suy giảm ở Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất của quốc gia, và hạn hán kéo dài có thể làm thất bại những nỗ lực kiểm soát lạm phát. Ngoài ra, Thái Lan đã phải vật lộn với nắng nóng kỷ lục trong năm nay.

"El Nino sẽ gây ra mối lo ngại lớn hơn đối với tăng trưởng so với lạm phát. Thái Lan là nước xuất khẩu lương thực lớn, với chỉ một nửa tổng sản lượng được tiêu thụ trong nước. Vì vậy, các bộ đệm có thể giúp hạn chế tác động lạm phát trong thời gian ngắn, bên cạnh việc kiểm soát giá và trợ cấp của chính phủ", Euben Paracuelles, nhà phân tích tại Nomura Holdings Inc, cho biết.

Nếu El Nino trở nên nghiêm trọng, nó có thể làm giảm 0,2% tổng sản phẩm quốc nội trong năm nay vì điều kiện hạn hán có thể trùng với sản lượng theo mùa trong nửa cuối năm, đặc biệt là đối với gạo, Paracuelles cho biết. Ngân hàng trung ương dự báo Thái Lan sẽ tăng trưởng GDP 3,6% trong năm nay, tăng từ mức 2,6% vào năm 2022.

Nhu cầu điện ở Thái Lan đạt kỷ lục vào tháng 4 khi một số khu vực có nhiệt độ cao chưa từng thấy, buộc các công ty và hộ gia đình phải tăng cường sử dụng điều hòa để thoát khỏi cái nóng oi ả.

Hạn hán tại Thái Lan đe dọa nguồn cung đường, gạo toàn cầu - Ảnh 2.

Người đi xe máy tụ tập dưới bóng râm khi chờ đèn giao thông ở Bangkok vào tháng 5. Ảnh: Bloomberg

Tác động toàn cầu lớn hơn từ lượng mưa dưới mức trung bình ở Thái Lan sẽ ảnh hưởng đến các loại cây trồng như đường và cao su, thậm chí có thể đe dọa vị trí nhà cung cấp gạo lớn thứ hai thế giới của quốc gia này. Các lô hàng đã giảm một phần ba xuống còn 7,6 triệu tấn vào năm 2019, năm đầu tiên của El Nino trước đó.

Mía là một loại cây trồng bền vững, nhưng các nhà máy xay xát của quốc gia đã dự báo sản lượng sẽ giảm. Điều đó sẽ cắt giảm nguồn cung cho thị trường thế giới và tiếp tục thúc đẩy giá đường tinh luyện đang dao động quanh mức cao nhất trong thập kỷ.

Cả nước sản xuất khoảng 11 triệu tấn đường trong niên vụ 2022-2023 và ước tính đã xuất khẩu khoảng 80% sản lượng.

Theo Ngân hàng Thế giới, việc Thái Lan thiếu các nỗ lực giảm thiểu dài hạn để đối phó với lũ lụt và hạn hán có thể sẽ làm trầm trọng thêm tác động của thời tiết khắc nghiệt đối với quốc gia này.

"Tần suất lũ lụt và hạn hán cùng với chi phí kinh tế và con người cao đi kèm với chúng khiến việc thích ứng với biến đổi khí hậu và quản lý nước trở nên quan trọng ở Thái Lan. "Cần có một khuôn khổ mạnh mẽ hơn để ưu tiên lập kế hoạch giảm thiểu rủi ro, đầu tư vào cơ sở hạ tầng tài nguyên nước và quản lý sử dụng đất và nước", Fabrizio Zarcone, giám đốc quốc gia của Ngân hàng Thế giới tại Thái Lan cho biết.

(Nguồn: Bloomberg)

NGỌC CHÂU