Hợp đồng thông minh là một trong những lý do khiến công nghệ blockchain có thể phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, chúng chỉ mới đạt được một phần nhỏ so với tiềm năng của mình.

Nếu hợp đồng thông minh muốn có được sự chấp nhận chính thống và biến đổi cuộc sống xung quanh, thì các nền tảng cần phải nhanh hơn, an toàn hơn, có thể mở rộng và giá cả phải chăng hơn.

Hợp đồng thông minh là động cơ đằng sau ngành tài chính phi tập trung (DeFi), giúp loại bỏ người trung gian khỏi tài chính truyền thống. Bên cạnh đó, nó cũng rất quan trọng đối với các ứng dụng phi tập trung (dApps), được xây dựng trên nền tảng hợp đồng thông minh (hoặc có thể lập trình).

Dưới đây là một số loại tiền điện tử có hợp đồng thông minh hàng đầu.

1. Ethereum (ETH)

Ethereum là tiền điện tử đầu tiên khởi chạy chức năng hợp đồng thông minh. Do đó, nó cung cấp sức mạnh cho phần lớn các ứng dụng. Theo State of the dApps, khoảng 80% ứng dụng DeFi chạy trên mạng Ethereum.

Nhưng thật không may, nó lại là nạn nhân từ thành công của chính mình. Mạng lưới bị tắc nghẽn nghiêm trọng, có lượng khí thải carbon lớn và các nhà phát triển phàn nàn về phí gas (phí giao dịch) cao. Không chỉ vậy, Ethereum cũng không hoạt động tốt so với các blockchain khác.

Eth2 - một bản nâng cấp để giải quyết các vấn đề trên - đang trong quá trình thực hiện, nhưng dự kiến sẽ hoàn thành sớm nhất vào năm 2022.

2. Solana (SOL)

Solana là tiền điện tử nhanh nhất hiện nay, với tốc độ 50.000 giao dịch mỗi giây (TPS) và phí trung bình là một phần nhỏ của một xu. Để so sánh, Ethereum chạy ở mức 15-45 TPS. 

Solana sử dụng cơ chế đồng thuận (proof of history) để xử lý các giao dịch nhanh hơn. Không cần quá nhiều kỹ thuật, kết hợp dấu thời gian vào hồ sơ giao dịch, nhờ đó Solana không lãng phí sức mạnh để tính toán và kiểm tra các giao dịch đã được xử lý.

Solana có khoảng 400 dự án đang chạy trên hệ thống của mình, bao gồm cả stablecoin USDC đang phát triển nhanh chóng. USDC chạy trên cả Ethereum và Solana.

3. Polkadot (DOT)

Solana nổi bật về tốc độ, còn Polkadot nổi bật về khả năng tương tác, tức khả năng hoạt động tốt với các nền tảng khác.

Polkadot sử dụng một thứ gọi là parachains. Chúng chạy song song với blockchain chính và cho phép nó xử lý các giao dịch nhanh hơn. Hợp đồng thông minh chạy trên parachains, không phải blockchain chính.

4. Ergo (ERG)

Nền tảng hợp đồng thông minh này không tính phí gas (phí giao dịch). Điều này khiến nó trở nên khác biệt so với các loại tiền điện tử khác trong danh sách này. Ergo được thiết kế để xử lý các hợp đồng phức tạp hơn, có thể hấp dẫn ngành DeFi.

Tuy nhiên, Ergo vẫn chưa có mặt trên nhiều sàn giao dịch tiền điện tử lớn, do đó nó sẽ phải làm việc chăm chỉ hơn để xây dựng hồ sơ của mình.

5. Alogorand (ALGO)

Giống như các nền tảng hợp đồng thông minh mới khác, Alogorand hứa hẹn chi phí thấp, khả năng mở rộng, tốc độ nhanh mà không ảnh hưởng đến bảo mật. Người đứng sau dự án này là giáo sư Silvio Micali của MIT, người đã ưu tiên làm cho ngôn ngữ hợp đồng thông minh có thể truy cập được.

Các nhà phát triển có thể sử dụng các ngôn ngữ lập trình khác nhau để viết các hợp đồng thông minh trên Algorand. 

Một trong số này là Clarity. Nó được thiết kế để giúp người dùng dễ dàng hiểu hợp đồng sẽ làm gì, ngay cả khi họ không phải là những nhà phát triển dày dạn kinh nghiệm.

6. Cardano (ADA)

Thực tế, Cardano không nên nằm trong danh sách này, vì chức năng hợp đồng thông minh của nó vẫn đang chờ ra mắt vào tháng 9 này. Tuy nhiên, những tin tức về bản nâng cấp của tiền điện tử này đã được các nhà đầu tư chờ đợi từ lâu, đẩy Cardano lọt vào top 3 tiền điện tử hàng đầu theo vốn hóa thị trường.

Cardano có cách tiếp cận chậm và ổn định để phát triển. Mỗi bước đi của nó đều được xem xét và kiểm tra cẩn thận, đồng nghĩa với việc nó phải mất nhiều thời gian hơn để ra mắt chức năng mà những người chơi khác đã chạy trong nhiều năm.

Tuy nhiên, điều mà các nhà đầu tư kỳ vọng là, một khi ra mắt nó sẽ nhanh chóng bắt kịp các người chơi khác.

Đầu tư vào nền tảng hợp đồng thông minh

Hợp đồng thông minh tiền điện tử là một lĩnh vực thú vị. Chẳng ai biết ngành công nghiệp non trẻ này sẽ phát triển như thế nào, nhưng có nhiều khả năng những loại tiền kỹ thuật số này không chỉ tồn tại lâu dài mà còn hoạt động tốt. 

Hai rủi ro lớn nhất trong tương lai là các quy định và tiến bộ công nghệ. Quy định gia tăng có thể ảnh hưởng đến DeFi và thị trường tiền điện tử nói chung, đặc biệt là trong thời gian tới. 

Và, một khi tốc độ công nghệ phát triển đến mức vượt bậc, các nhà sáng lập phải tính toán đến lượng tử, vì có thể điều này sẽ đe dọa đến an ninh của các blockchain khác nhau.

Hiện tại, hợp đồng thông minh là một thị trường thú vị và chúng ta mới chỉ nhìn thấy phần nổi của tảng băng chìm.