Các ngân hàng quốc doanh thuộc "Big Four", Industrial & Commercial Bank of China (ICBC), Ngân hàng Trung Quốc (BOC), China Construction Bank, Bank of China (CCB) và Agricultural Bank of China (ABC) đã báo cáo trong tuần này rằng tổng số nợ xấu của họ đạt 1,23 nghìn tỷ nhân dân tệ (170 tỷ USD) vào năm 2023, tăng 10,4% so với 1,117 nghìn tỷ nhân dân tệ vào năm 2022.

Những ngân hàng này cho biết các khoản nợ xấu gia tăng không ảnh hưởng đến lợi nhuận của họ vì họ đã trích lập dự phòng và đang tăng cường kiểm soát rủi ro trong việc cho vay đối với các nhà phát triển bất động sản. Nhưng hiệu ứng lan tỏa đang xuất hiện.

Các khoản nợ xấu đối với các nhà phát triển bất động sản đã tăng lên 183,9 tỷ nhân dân tệ vào năm 2023, từ mức 180,1 tỷ nhân dân tệ vào năm 2022, với CCB và ABC báo cáo mức tăng lần lượt là 43,31% và 1,25%. ICBC và BOC báo cáo mức giảm lần lượt là 8,03% và 13,93%.

Các khoản cho vay xây dựng khó đòi, chẳng hạn như tiền cho các công ty dịch vụ vật liệu xây dựng hoặc dịch vụ tài sản cho vay đã tăng 38,38% lên 33,5 tỷ nhân dân tệ vào năm 2023 so với một năm trước đó, với ICBC, BOC, CCB và ABC báo cáo mức tăng 87,38 %, 51,34%, 22,06% và 16,2%.

ICBC, báo cáo tổng nợ xấu tăng 10% lên 353,5 tỷ nhân dân tệ vào năm 2023, cho biết "tất cả các số liệu chính về chất lượng tài sản của ICBC vào năm 2023 đều nằm trong phạm vi lành mạnh và chúng cho thấy [xu hướng] ổn định và cải thiện". Ông Wang Jingwu, phó chủ tịch ngân hàng, trong cuộc họp báo kết quả hôm 28/3.

Ông Zhang Xuguang, phó chủ tịch ngân hàng cho biết trong hội nghị thu nhập hôm thứ Năm, ABC, đã báo cáo mức nợ xấu tăng 10,96% so với một năm trước lên 300,8 tỷ nhân dân tệ vào năm 2023, phần lớn trong số đó là do các nhà phát triển bất động sản và nợ chính quyền địa phương.

Hai ngân hàng cho vay hàng đầu khác cảnh báo rủi ro ngày càng tăng đối với việc trả nợ khi nền kinh tế chậm lại đe dọa an ninh việc làm, trong khi giá tài sản giảm ảnh hưởng đến các tòa nhà được sử dụng làm tài sản thế chấp cho các khoản vay ngân hàng. Chính quyền địa phương vốn phải bán đất để trả nợ cũng đang gặp khó khăn.

Các ngân hàng kiếm được ít tiền hơn từ các khoản vay mới khi lãi suất cho vay giảm và việc bán các sản phẩm giàu có như quỹ tương hỗ sẽ ít sinh lãi hơn do các quy định hạn chế.

Ông Zhu Jiangtao, giám đốc rủi ro tại China Merchants Bank cho biết trong một hội nghị hôm thứ Tư (27/3): "Chúng tôi nhận thấy những rủi ro và áp lực lan tỏa từ lĩnh vực bất động sản, chẳng hạn như xây dựng và các doanh nghiệp có tài sản thế chấp khi giá giảm". 

Ngân hàng cho vay có trụ sở tại Thâm Quyến, một ngân hàng quản lý tài sản và bán lẻ hàng đầu, báo cáo tỷ lệ cho vay tài sản xấu tăng 11,96% lên 17,2 tỷ nhân dân tệ vào năm 2023. Tổng nợ xấu tăng 6,16% lên 61,6 tỷ nhân dân tệ vào năm ngoái.

Ông Zhu cho biết nợ xấu bất động sản đã lên đến đỉnh điểm vào năm 2022, khi ngân hàng thắt chặt cho vay theo cái gọi là danh sách trắng. Danh sách này được các cơ quan giám sát tài chính và nhà ở của Trung Quốc đưa ra vào tháng 2 nhằm chỉ đạo các ngân hàng Trung Quốc hỗ trợ một số dự án bất động sản có nhu cầu tài chính. Một phát ngôn viên nói với Nikkei Asia rằng nhà phát triển bất động sản đang gặp khó khăn Country Garden có 272 dự án trong danh sách.

Trong khi đó, ông Wang của ICBC cho biết ngân hàng "đối xử bình đẳng với tất cả các công ty bất động sản, bất kể tính chất sở hữu của họ, miễn là họ có nhu cầu tài chính hợp lý".

Áp lực lên các ngân hàng đã tăng lên trong năm nay.

"Chúng tôi nhận thấy áp lực lớn hơn đối với hoạt động chung trong quý đầu tiên, nó không tốt hơn năm ngoái nhưng còn nhiều áp lực hơn", ông Wang Liang, chủ tịch Ngân hàng Thương mại Trung Quốc cho biết. Ông trích dẫn các hướng dẫn quy định về việc giảm phí đối với các sản phẩm bảo hiểm và tài sản trong hai quý vừa qua sẽ có tác động "cả năm" vào năm 2024.

Bank of Communications (Bocom), một ngân hàng nhà nước có trụ sở tại Thượng Hải, chứng kiến các khoản nợ xấu về bất động sản tăng 67,6% vào năm 2023 lên 24,4 tỷ nhân dân tệ. Yin Jiuyong, phó chủ tịch ngân hàng, cảnh báo tại hội nghị thu nhập hôm 27/3 rằng áp lực lên lĩnh vực bất động sản sẽ tiếp tục, do doanh số bán nhà ở ảm đạm trong hai tháng đầu năm.

Ông Yin cho biết, các phương tiện tài chính của chính quyền địa phương và các công ty nhà nước sẽ tiếp tục đối mặt với áp lực trả nợ tương đối cao trong năm nay. Ngoài ra, các công ty nhỏ vẫn chưa phục hồi sau đại dịch và thu nhập không ổn định của những người đi vay cá nhân đã tạo thêm áp lực lên chất lượng tài sản của ngân hàng, ông nói.

Còn theo chủ tịch Bank of Communications (Bocom) - Liu Jun: "Có ba 'tê giác xám' trong nền kinh tế, các nhà phát triển bất động sản, nợ chính quyền địa phương, các tổ chức tài chính vừa và nhỏ cho vay chéo.

Về phía bên nhận, các nhà quản lý nợ xấu được nhà nước chỉ định đang khuyến khích một doanh nghiệp đang phát triển từ việc xử lý các khoản nợ xấu. Zhang Weidong, Chủ tịch China Cinda Asset Management, nhà quản lý nợ xấu hàng đầu, cho biết hôm thứ Tư trong hội nghị thu nhập năm 2023 của tập đoàn: "Trong thời gian dài sắp tới, các khoản nợ xấu và thị trường tài sản thay thế có tiềm năng lớn".

Ông cho biết, nợ xấu ngày càng tăng cũng vượt ra ngoài phạm vi ngân hàng, đến các quỹ tín thác và phi ngân hàng.

Tất cả các ngân hàng đều báo cáo sự sụt giảm về biên lãi ròng, thước đo chính về lợi nhuận dựa trên chênh lệch giữa lãi trả và lãi nhận được, được điều chỉnh theo tổng số tài sản tạo lãi mà ngân hàng nắm giữ. Nhưng lợi nhuận ròng đều tăng ở tất cả các ngân hàng trong cùng thời kỳ.

So với biên lãi ròng trung bình 1,73% của ngành ngân hàng quốc gia trong 9 tháng đầu năm 2023, biên lãi ròng của ICBC, BOC, CCB, ABC, BOCOM và China Merchants giảm xuống còn 1,61%, 1,59%, 1,7% , 1,6%, 1,28% và 2,15% vào năm 2023.

(Nguồn: Nikkei)