Động thái này đã gây ra làn sóng chấn động cho khắp thị trường vốn toàn cầu. Các quy tắc mới sau đó đã được áp dụng với gã khổng lồ ngành fintech này - công ty hoạt động từ mảng cho vay tiêu dùng, quản lý tài sản đến thanh toán trực tiếp.

Các quy tắc mới đã được áp dụng đối với gã khổng lồ fintech, công ty có các hoạt động từ cho vay tiêu dùng và quản lý tài sản đến thanh toán trực tuyến. Kết quả là bối cảnh từng một thời màu mỡ cho các dịch vụ tài chính dựa trên web đã thay đổi mạnh mẽ như một phần trong nỗ lực của chính phủ nhằm đưa toàn bộ lĩnh vực công nghệ đi đúng hướng. 

Câu hỏi lớn tiếp theo với Ant là, liệu công ty này có cơ hội khác để niêm yết hay không, khi tỷ phú Jack Ma đã từ bỏ quyền kiểm soát?

Ant cần làm gì để có thể tái khởi động đợt IPO?

Điều quan trọng nhất cần là thành lập một công ty nắm giữ tài chính, giống như một ngân hàng thông thường. Ứng dụng của nó lên ngân hàng trung ương để xin giấy phép như vậy được cho là đang ở gần giai đoạn cuối cùng vào tháng 6.

Sau đó, Ant sẽ cần có sự đồng ý của Ủy ban Điều tiết Chứng khoán Trung Quốc để được niêm yết ở Thượng Hải hoặc Hồng Kông (kế hoạch dự kiến vào năm 2020 là niêm yết đồng thời ở cả hai thành phố). 

Mặc dù không chính thức là một phần của quá trình, nhưng trên thực tế, nó cũng cần sự ủng hộ từ các nhà lãnh đạo cấp cao của Trung Quốc và một loạt các cơ quan chính phủ. Điều đó bao gồm Ủy ban Phát triển và Ổn định Tài chính.

Việc Jack Ma từ bỏ quyền kiểm soát đang có ảnh hưởng như thế nào?

Mới đây, Ant chính thức thông báo Jack Ma đang từ bỏ quyền kiểm soát và sẽ nắm giữ khoảng 6,2% quyền biểu quyết. Tuy nhiên, việc này có thể lại kéo dài thời gian "lên sàn" của Ant. 

Các doanh nghiệp không thể niêm yết trên thị trường cổ phần loại A của Trung Quốc, nếu có sự thay đổi về quyền kiểm soát trong 3 năm trở lại. Còn sàn STAR ở Thượng Hải thì quy định là 2 năm, Hồng Kông là 1 năm.

Các cơ quan quản lý đưa ra những bình luận gì?

Theo Bloomberg, các nhà quản lý tài chính Trung Quốc đã tổ chức các cuộc thảo luận sơ bộ về việc nối lại đợt IPO cho Ant vào năm ngoái. Một trong số giới chức cho biết CSRC đã thành lập một nhóm để đánh giá lại các kế hoạch của công ty fintech này.

Vào ngày 9/6, Reuters đưa tin rằng ban lãnh đạo trung ương của Trung Quốc đã đồng ý khởi động lại kế hoạch niêm yết của Ant ở cả Thượng Hải và Hồng Kông. CSRC đã dập tắt hy vọng rằng bất cứ điều gì sắp xảy ra khi họ phủ nhận rằng họ đang tiến hành công việc xem xét và nghiên cứu về đợt IPO của Ant. 

Cơ quan này cũng cho biết sẽ hỗ trợ các công ty công nghệ đủ điều kiện để niêm yết ở Trung Quốc và nước ngoài.

Ant đang làm ăn ra sao?

Chủ tịch Eric Jing đã nói rằng công ty cuối cùng sẽ ra mắt công chúng, nhưng cho biết vào năm ngoái rằng họ chưa có kế hoạch tiến hành IPO. 

Công ty này cũng nhắc lại lời bình luận đó, khi thông báo về việc Jack Ma đang chuyển giao quyền kiểm soát, nói rằng Ant đang tập trung vào việc điều chỉnh và tối ưu hoá hoạt động kinh doanh.

Họ đã nhắc lại quan điểm đó khi thông báo về việc nhượng lại quyền kiểm soát của Jack Ma vào tháng 1, nói rằng Ant đang tập trung vào việc điều chỉnh và tối ưu hoá hoạt động kinh doanh.

Ant đã và đang điều chỉnh lại hoạt động kinh doanh của mình để đáp ứng yêu cầu của các cơ quan giám sát của Trung Quốc, những người đã cam kết kiềm chế sự thúc đẩy "liều lĩnh" của các công ty công nghệ vào lĩnh vực tài chính.

Theo Bloomberg, tháng 4/2021, PBOC yêu cầu Ant mở ứng dụng thanh toán của mình cho cả các đối thủ cạnh tranh và loại bỏ các "liên kết không phù hợp" nhằm hướng người dùng đến các dịch vụ sinh lợi hơn như cho vay. 

Ant đã thành lập một bộ phận tài chính tiêu dùng riêng, đi vào hoạt động trong cùng năm với các quy định mới hạn chế khả năng cho vay.

Các khoản vay tiêu dùng có liên kết với các ngân hàng trước đây đóng vai trò là động lực tăng trưởng chính của Ant và đã được tách ra khỏi các thương hiệu là Jiebei và Huabei. Ant nắm giữ 50% cổ phần trong mảng cho vay tiêu dùng, được Bloomberg dự đoán có thể phát hành các khoản vay khoảng 400-500 tỷ NDT.

Các giá trị các tài sản được quản lý bởi Yu'ebao - từng là quỹ MMF lớn nhất thế giới, đã giảm khoảng 36% xuống còn 759 tỷ NDT (111 tỷ USD) tính đến tháng 9 so với 2 năm trước.

Giá trị của Ant là bao nhiêu?

Mặc dù Ant được định giá 280 tỷ USD trước khi IPO, dựa trên giá cổ phiếu của nó, nhưng vô số quy định được áp đặt trong hơn hai năm qua có nghĩa là giờ đây nó chỉ đáng giá một phần nhỏ trong số đó, vì giờ đây nó mang tính "vốn" hơn là "công nghệ".

Kỳ vọng về tăng trưởng và tỷ suất lợi nhuận thường thấp hơn đối với các ngân hàng so với các công ty công nghệ. Ví dụ, Fidelity Investments đã cắt giảm ước tính cho Ant xuống còn 70 tỷ USD vào năm ngoái, từ mức 235 tỷ USD ngay trước khi IPO bị đình chỉ. 

BlackRock thì hạ dự báo xuống còn 151 tỷ USD, còn T. Rowe Price giảm ước tính xuống còn 112 tỷ USD.

"Phiên bản mới" được niêm yết của Ant sẽ như thế nào?

Ant có thể sẽ sử dụng công ty nắm giữ tài chính để niêm yết cổ phiếu. Ngân hàng trung ương đã nói với Ant vào năm 2021 rằng hãy đưa mọi hoạt động tài chính vào thực thể đó, tổ chức này sẽ được quản lý giống như một ngân hàng hơn.

Trong số đó có Alipay, doanh nghiệp thanh toán của Ant, vào năm 2020 có 711 triệu người dùng hoạt động, chủ yếu ở Trung Quốc, những người đã khai thác nó để mua mọi thứ, từ cà phê nhanh đến bất động sản, tạo ra 17 nghìn tỷ USD thanh toán hơn một năm. 

Nó cũng có thể bao gồm hoạt động quản lý tài sản và chấm điểm tín dụng của Ant. Điều đó nói rằng, không rõ cấu trúc cuối cùng sẽ là gì và liệu có cần phải tách biệt hơn nữa giữa hoạt động thanh toán của Ant và các đơn vị khác hay không. 

Ant đã được yêu cầu xây dựng tường lửa để cắt giảm lưu lượng truy cập trực tiếp giữa Alipay và các dịch vụ khác của nó như quản lý tài sản và quay trở lại nguồn gốc là nhà cung cấp dịch vụ thanh toán.

Điều này báo hiệu điều gì phía trước?

Việc hủy bỏ đợt IPO của Ant đã mở đầu cho một loạt các hành động pháp lý đã thay đổi chiến lược dành cho các nhà vô địch công nghệ của quốc gia, vốn ưu tiên tăng trưởng bằng mọi giá. 

Các thị trường toàn cầu lao đao trước phản ứng của Chủ tịch Tập Cận Bình và lập trường đang phát triển của chính phủ đối với Big Tech nói chung và đặc biệt là quyền kiểm soát đối với kho dữ liệu người dùng khổng lồ do các công ty thuộc khu vực tư nhân nắm giữ, những thứ mà họ coi là mối đe dọa tiềm ẩn đối với an ninh quốc gia. 

Một số ngân hàng lớn thậm chí còn gọi cổ phiếu công nghệ Trung Quốc là "không thể đầu tư". Tuy nhiên, gần đây Bắc Kinh đã thay đổi. Các cơ quan quản lý đã phê duyệt các tựa game mới cho Tencent sau một thời gian và cũng gật đầu cho chi nhánh cho vay tiêu dùng của Ant tăng đăng ký vốn.

Chuyện gì đã xảy ra với Jack Ma?

Người đồng sáng lập Alibaba Group, công ty mà Ant được thành lập, từng là một trong những doanh nhân nổi tiếng nhất Trung Quốc. Sau bài phát biểu gây chấn động, siêu sao khởi nghiệp Trung Quốc Jack Ma đã không xuất hiện trên bất kỳ phương tiện truyền thông nào suốt nhiều tháng.

Từng là người giàu nhất Trung Quốc, tài sản cá nhân của ông Ma đã bị ảnh hưởng nặng nề trong đợt bán tháo công nghệ. Tuy nhiên, người đàn ông 58 tuổi này có tài sản trị giá khoảng 34 tỷ USD vào đầu năm 2023, theo Bloomberg Billionaires Index. 

Ông Ma đã nói với hội đồng quản trị của Alibaba rằng ông dự định giảm lợi ích kinh tế của mình trong Ant "theo thời gian" xuống không quá 8,8%, theo hồ sơ của công ty. 

Nhiều đồng nghiệp của ông cũng đã từ bỏ vai trò công ty chính thức của họ và tăng cường quyên góp cho tổ chức từ thiện.

(Nguồn: Bloomberg)