Cà phê được hái thủ công

Gần một nửa lượng cà phê arabica của thế giới đến từ cường quốc nông nghiệp Brazil, phần lớn được thu hoạch bằng máy trên các đồn điền lớn. Một phần hạt được hái thủ công sẽ sử dụng cho các hợp đồng cà phê tiêu chuẩn cao cấp trên khắp thế giới. 

Giờ đây, các thương nhân toàn cầu đang thêm những hạt cà phê Brazil thủ công này vào các hợp đồng mới, đánh dấu sự thay đổi cơ cấu chưa được báo cáo trước đây sẽ ảnh hưởng đến giá hàng hóa này trong dài hạn. 

Hiệp hội các nhà xuất khẩu cà phê Brazil, Cecafe xác nhận những hạt cà phê này hiện đã được đưa vào kho trao đổi, và công nhận hương vị cũng như chất lượng ngày càng được cải thiện của chúng.

Sàn giao dịch liên lục địa (ICE) đã không trả lời câu hỏi về việc liệu họ có biết về sự thay đổi của các loại hạt trong hợp đồng của mình hay không, nhưng cho biết quy trình phân loại được thiết kế để bảo vệ các tiêu chuẩn của sàn. 

Mặc dù tin tức này mang lại hy vọng cho những người tiêu dùng có ý thức về khẩu vị đang chiến đấu với lạm phát giá lương thực, nhưng nó lại khiến các trang trại châu Phi và Mỹ Latinh đang gặp khó khăn kéo dài, nơi cây cà phê mọc trên sườn dốc, bóng râm, không phù hợp với các phương tiện thu hoạch kiểu Brazil.

"Chúng tôi đang gặp nguy hiểm, các nhà sản xuất ở Honduras có 95% là quy mô nhỏ. Không phải là chúng tôi sẽ biến mất, nhưng nghèo đói sẽ gia tăng", Dagoberto Suazo, chủ tịch của Central de Cooperativas Cafetaleras ở Honduras cho biết.

"Rửa" hay "chưa rửa"?

Hạt cà phê đã rửa sạch từ châu Phi, Colombia, Trung Mỹ và Peru từ lâu đã được đánh giá cao về hương vị thơm ngon. Tuy nhiên theo thời gian, những người nông dân Brazil đã dần biến chất chúng. 

Một lượng đáng kể các loại hạt chưa rửa của Brazil bắt đầu xuất hiện cùng với các loại đã qua rửa một phần trong các túi được gửi đến sàn giao dịch, nơi chúng có thể được sử dụng để thanh toán hợp đồng. 

Dữ liệu cho thấy hiện tại khoảng 30% hàng tồn kho được phê duyệt trong kho ICE đến từ Brazil. Theo ước tính, hầu hết tất cả các túi đó đều chứa các loại chưa được rửa sạch, thậm chí một số túi chứa gần như hoàn toàn loại hạt chưa được làm sạch. 

Mặc dù các hợp đồng của ICE nhằm thể hiện giá trị của cà phê arabica cao cấp, nhưng các quy tắc của cơ quan này không rõ ràng. Họ chỉ đơn giản tuyên bố rằng hạt cà phê đã được phê duyệt không được có 'hương vị chưa rửa'. Cà phê chưa rửa được gọi như vậy vì trái của nó được để khô trước khi tách hạt. 

Do các quan chức ICE phê duyệt hạt cà phê chủ yếu dựa trên hương vị, họ thường không thể phát hiện ra 'hương vị chưa được rửa sạch' trong loại cà phê arabica chất lượng thấp nhất của Brazil, đặc biệt nếu chúng được trộn với loại cao cấp, một chuyên gia về thị trường cà phê tại châu Âu cho biết.

Marcio Ferreira, chủ tịch hiệp hội các nhà xuất khẩu cà phê Cecafe của Brazil cho biết chất lượng và tính bền vững của tất cả các loại cà phê Brazil đã được cải thiện trong nhiều năm.

ICE đã thiết lập các tiêu chuẩn của họ cho từng nguồn gốc và mỗi lô hàng phải được phê duyệt chất lượng phù hợp với các thông số đã được thiết lập. Hầu hết arabica được ICE chứng nhận đều thuộc sở hữu của các nhà thương mại hàng đầu thế giới Sucafina và Louis Dreyfus.

Hai công ty từ chối bình luận về việc liệu họ có được ICE chứng nhận hỗn hợp cà phê đã rửa sơ và chưa rửa hay không. Một nguồn tin tại Sucafina cho biết họ chỉ vận chuyển cà phê sơ chế 100% để trao đổi chứng nhận.

Mối đe dọa tiềm ẩn

Sự xuất hiện quy mô lớn của hạt cà phê Brazil tại các kho của ICE là mối đe dọa tiềm ẩn đối với các nhà sản xuất cà phê arabica kể từ năm 2013, khi sàn giao dịch lần đầu tiên cho phép sử dụng hạt cà phê bán cao cấp từ Brazil để thanh toán các hợp đồng cà phê arabica cao cấp.

Sự gia tăng này ban đầu đã không xảy ra vì không có nhiều cà phê cao cấp dự phòng, các thương nhân có thể bán được giá cao hơn kể cả cà phê bán cao cấp cho các nhà rang xay trên thị trường. 

Tuy nhiên, bắt đầu từ năm 2020, hạt cà phê Brazil bắt đầu được tung ra ồ ạt và sau đó vào cuối năm 2022, chúng được tung ra bất chấp thực tế vào thời điểm đó, loại cà phê bán cao cấp lại có giá rất cao trên thị trường. 

Điều này khiến một số thương nhân nghi ngờ rằng các loại hạt chưa rửa rẻ hơn đã được trộn vào bằng các hợp chất khác, làm mất đi hương vị tự nhiên của hạt cà phê, khiến cà phê không được “sạch” như tên gọi ban đầu của nó.

ICE vừa công bố dữ liệu tồn kho hàng ngày về số lượng bao hạt cà phê được phê duyệt để giải quyết các hợp đồng giá mà ICE nắm giữ. Con số này được coi là đại diện cho nguồn cung cà phê toàn cầu đang dư thừa, các hợp đồng ICE phải chịu áp lực khi lượng hàng dự trữ tăng lên.

Thị trường không mấy sáng sủa

Mặc dù dân số thế giới ngày càng tăng và ngày càng quan tâm đến cà phê, đặc biệt là cà phê arabica cao cấp, nhưng sản lượng loại cà phê này ở nhà sản xuất hàng đầu Trung Mỹ đã bị đình trệ kể từ đầu thế kỷ này. Phần lớn lý do cho điều này có liên quan đến giá cả.

Theo dữ liệu của Reuters, giá kỳ hạn arabica trên sàn ICE được giao dịch ở mức khoảng 1,75 USD/pound vào đầu năm 1980, cao hơn 10% so với mức hiện nay. Tuy nhiên, xem xét các điều khoản đã điều chỉnh theo lạm phát, giá cà phê năm 1980 tương đương khoảng 8 USD/lb cao hơn 500% so với hiện nay. 

Nông dân nhỏ ở Trung Mỹ và xa hơn đang đấu tranh cho lợi nhuận vì với mức giá hiện nay, họ vẫn phải chi rất nhiều cho việc thuê lao động, cây giống, phân bón và thuốc trừ sâu.

Ngay cả trong những năm mà tỷ suất lợi nhuận sáng sủa, khối lượng sản xuất của họ vẫn thấp, vì vậy lợi nhuận thu được từ những bao cà phê tương đối thấp, không đủ để duy trì cuộc sống của người nông dân. 

Do đó, nông dân trồng cà phê ở Trung Mỹ thường chuyển đến biên giới phía Nam nước Mỹ khi vận may của họ giảm sút trong những năm liên tiếp. Theo Pedro Mendoza, chủ tịch Viện cà phê quốc gia IHCAFE thì lĩnh vực này nên có các nhà sản xuất lớn hơn và chuyên nghiệp. Có rất ít điều có thể làm được trên thực tế để 'phi thương mại hóa' cách định giá cà phê toàn cầu.

(Nguồn: Reuters)