Năm 2024 trở thành năm nóng nhất được ghi nhận

Theo cơ quan khí hậu của Liên minh châu Âu, lần đầu tiên nhiệt độ Trái Đất vào năm 2024 đã tăng hơn 1,5 độ C so với mức trung bình thời kỳ tiền công nghiệp.

Năm nay "gần như chắc chắn" sẽ là năm ấm nhất được ghi nhận, khi thế giới tiếp tục chuỗi nhiệt độ chưa từng có, dịch vụ giám sát biến đổi khí hậu của Liên minh châu Âu cho biết. Tháng trước là tháng 10 nóng thứ hai được ghi nhận sau tháng 10/2023, với nhiệt độ không khí bề mặt trung bình trong tháng là 15,25°C, cao hơn 0,80°C so với mức trung bình 1991-2020.

Con số này cũng đại diện cho tháng thứ 15 trong khoảng thời gian 16 tháng mà nhiệt độ không khí bề mặt trung bình toàn cầu vượt quá 1,5°C so với mức trước thời kỳ công nghiệp.

Nhiệt độ trung bình trong phần còn lại của năm sẽ phải giảm xuống gần bằng không nếu năm 2024 không trở thành năm ấm nhất được ghi nhận. Rất có khả năng nhiệt độ hàng năm của năm 2024 sẽ cao hơn 1,5°C so với mức trước thời kỳ công nghiệp.

Năm 2024 trở thành năm nóng nhất được ghi nhận- Ảnh 1.

Dư lượng muối được nhìn thấy trên vùng đất nông nghiệp khô cằn ở tỉnh Muthanna, Iraq. Reuters

"Sau 10 tháng của năm 2024, giờ đây gần như chắc chắn rằng năm 2024 sẽ là năm ấm nhất được ghi nhận và là năm đầu tiên có nhiệt độ cao hơn 1,5ºC so với mức trước thời kỳ công nghiệp, theo bộ dữ liệu ERA5", Samantha Burgess, phó giám đốc của Dịch vụ Biến đổi Khí hậu Copernicus (C3S) cho biết. "Đây là một cột mốc mới trong hồ sơ nhiệt độ toàn cầu và sẽ đóng vai trò là chất xúc tác để nâng cao tham vọng cho Hội nghị Biến đổi Khí hậu sắp tới, Cop29".

Theo Thỏa thuận Paris, các quốc gia cam kết giữ nhiệt độ toàn cầu dưới 2°C so với mức trước thời kỳ công nghiệp, với mục tiêu giới hạn là 1,5°C. Các nhà khoa học đã cảnh báo rằng vượt quá 1,5°C có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đến khí hậu, với mỗi phần nhỏ của một độ đều rất quan trọng.

Nhiệt độ ở châu Âu cao hơn mức trung bình ở hầu hết toàn bộ lục địa. Các quốc gia khác có nhiệt độ cao hơn mức trung bình bao gồm Canada, miền trung và miền tây Mỹ, miền bắc Tây Tạng, Nhật Bản và Úc. Theo cơ quan biến đổi khí hậu của EU, nhiệt độ "đáng chú ý nhất là thấp hơn mức trung bình" ở miền trung Greenland và Iceland.

Năm 2024 trở thành năm nóng nhất được ghi nhận- Ảnh 2.

Một người băng qua phố Caroline vào buổi chiều nóng nực ngày 25/5, gần Discovery Green ở Houston. Ảnh: AP

Nhiệt độ bề mặt biển trung bình ở một số khu vực cũng cao hơn bình thường, nhưng thấp hơn mức trung bình ở vùng xích đạo phía đông và trung tâm Thái Bình Dương, cho thấy sự dịch chuyển theo hướng điều kiện La Niña. Băng biển Bắc Cực là mức thấp thứ tư trong hồ sơ, ở mức thấp hơn mức trung bình 19 phần trăm, trong khi phạm vi băng biển Nam Cực là mức thấp thứ hai trong tháng, ở mức thấp hơn mức trung bình 8%.

Tháng này cũng chứng kiến lượng mưa cao hơn mức trung bình trên khắp Bán đảo Iberia, Pháp, miền bắc nước Ý, Na Uy, miền bắc Thụy Điển và phía đông Biển Đen. Mưa lớn đã dẫn đến lũ quét nghiêm trọng ở khu vực Valencia, Tây Ban Nha, khiến hơn 200 người tử vong.

Tình trạng ẩm ướt hơn mức trung bình cũng được ghi nhận ở miền nam và miền đông Trung Quốc, Đài Loan, Florida, một số vùng của Tây Úc và các vùng cực nam của Brazil. Nhưng ở một số khu vực, lượng mưa thấp hơn mức trung bình, bao gồm hầu hết Đông Âu, miền tây nước Nga, Hy Lạp và miền tây Thổ Nhĩ Kỳ.

Năm 2024 trở thành năm nóng nhất được ghi nhận- Ảnh 3.

Một nghiên cứu gần đây phát hiện ra rằng biến đổi khí hậu đang gây ra những mối đe dọa kỷ lục đối với sức khỏe con người, bao gồm sự gia tăng của bão cát và bụi và thay đổi mô hình mưa khiến nhiều người có nguy cơ mắc các bệnh do muỗi truyền như sốt xuất huyết. 

Mọi quốc gia hiện phải đối mặt với các mối đe dọa đối với sức khỏe và sự sống còn do hiện tượng nóng lên toàn cầu, theo một nghiên cứu kiểm kê hàng năm trên tạp chí The Lancet, trong đó phát hiện ra rằng 10 trong số 15 chỉ số theo dõi các mối nguy hiểm đối với sức khỏe hiện đã đạt đến mức kỷ lục.

LAN ANH