Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) vừa có văn bản số 4932/NHNN-TT ngày 13/6/2024 gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố phối hợp ngăn chặn hoạt động mua, bán tài khoản thanh toán của học sinh, sinh viên.
NHNN cho biết, qua theo dõi, nắm bắt tình hình thực tế cùng với phản ánh từ Bộ Công an cho thấy, thời gian qua trên địa bàn một số tỉnh, thành phố có xuất hiện tình trạng các đối tượng tội phạm dụ dỗ học sinh, sinh viên mở tài khoản thanh toán, sau đó chuyển lại cho các đối tượng này sử dụng.
Các đối tượng tội phạm lôi kéo, dụ dỗ học sinh, sinh viên đã được cấp Căn cước công dân mở tài khoản thanh toán và trả công cho người mở. Đối tượng cung cấp cho học sinh điện thoại sẵn sim để đăng ký mở tài khoản thanh toán và dịch vụ Internet Banking, SMS Banking.
Sau đó, các đối tượng yêu cầu học sinh trả lại điện thoại, cung cấp thông tin trên, mật khẩu đăng nhập, mật khẩu xác thực (OTP)… các đối tượng này cũng thu thập dữ liệu sinh trắc học (khuôn mặt) của các học sinh (Face ID) để phục vụ xác minh danh tính của khách hàng khi có yêu cầu. Các tài khoản này sau đó thường được lợi dụng vào các mục đích vi phạm pháp luật như rửa tiền, trốn thuế, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tài trợ khủng bố…
Vì thế, nhà điều hành nhấn mạnh việc học sinh, sinh viên tiếp tay cho thuê, bán tài khoản là vi phạm quy định, sẽ bị xử phạt nặng. Nếu cho thuê, mượn, mua bán 1-10 tài khoản sẽ bị phạt tiền 40-50 triệu đồng. Còn nếu thuê, mượn, mua bán số lượng từ 10 tài khoản trở lên sẽ bị xử phạt từ 100 triệu đồng.
Để giải quyết vấn đề nêu trên, đảm bảo việc mở, sử dụng tài khoản đúng quy định, NHNN kiến nghị UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo Sở Thông tin và Truyền thông, các cơ quan truyền thông, báo chí tăng cường tuyên truyền, cảnh báo tới người dân và các tổ chức, cá nhân trên địa bàn. Đặc biệt là học sinh, sinh viên, người chưa thành niên về các phương thức, thủ đoạn của đối tượng tội phạm.
“UBND các tỉnh, thành phố cũng chỉ đạo các trường học, cơ sở giáo dục đào tạo trên địa bàn thông tin kịp thời tới toàn bộ học sinh, sinh viên và phụ huynh để hiểu rõ hơn về việc cho thuê, mượn, bán tài khoản là hành vi trái pháp luật, và sẽ bị xử phạt nặng”, NHNN chỉ đạo.
Thời gian qua, cơ quan quản lý đã ban hành một loạt quy định về những hành vi bị cấm và xử phạt vi phạm hành chính trong mở và sử dụng tài khoản thanh toán.
Cụ thể, tại Nghị định 52/2024 về thanh toán không tiền mặt, nghiêm cấm cung cấp không trung thực thông tin có liên quan đến việc cung ứng hoặc sử dụng dịch vụ thanh toán, dịch vụ trung gian thanh toán.
Quy định hiện nay cũng cấm mở hoặc duy trì tài khoản thanh toán, ví điện tử nặc danh, mạo danh; mua, bán, thuê, cho thuê, mượn, cho mượn tài khoản thanh toán, ví điện tử; mở hộ thẻ ngân hàng (trừ trường hợp thẻ trả trước vô danh).
Những hành vi lấy cắp, thông đồng để lấy cắp, mua, bán thông tin tài khoản thanh toán, thông tin thẻ ngân hàng, thông tin ví điện tử cũng vi phạm pháp luật. Đồng thời, chủ tài khoản thanh toán không được cho thuê, cho mượn, mua bán tài khoản thanh toán, theo Zing.
Bên cạnh đó Điều 5 Thông tư 23/2014 cũng quy định chủ tài khoản thanh toán không được cho thuê, cho mượn tài khoản thanh toán của mình.