Rời khỏi Nga, các công ty nước ngoài thiệt hại hơn 107 tỷ USD

Cuộc di cư của các công ty khỏi Nga kể từ cuộc chiến Ukraina năm 2022 đã khiến các doanh nghiệp nước ngoài thiệt hại hơn 107 tỷ USD tiền ghi nợ và mất doanh thu, một phân tích của Reuters cho thấy.

Khối lượng thiệt hại đã tăng 1/3 kể từ lần kiểm kê cuối cùng vào tháng 8 năm ngoái, nhấn mạnh quy mô của thiệt hại tài chính đối với thế giới doanh nghiệp do cuộc chiến của Moscow, cũng như nêu bật sự mất mát đột ngột của phương Tây khỏi nền kinh tế Nga.

Ian Massey, Giám đốc Tình báo Doanh nghiệp, EMEA, tại công ty tư vấn rủi ro toàn cầu S-RM cho biết: "Khi cuộc chiến của Nga tiếp tục diễn ra trong bối cảnh viện trợ quân sự của phương Tây đang chững lại và mức độ chi tiết của các lệnh trừng phạt đối với Nga ngày càng gia tăng, các công ty vẫn muốn rời khỏi Nga có thể sẽ phải đối mặt với những khó khăn hơn nữa và phải chấp nhận khoản lỗ lớn hơn". 

Tổng thống Vladimir Putin bị phương Tây lên án là không công bằng và phi dân chủ, giờ đây được giao nhiệm vụ mới để theo đuổi sự cô lập hơn nữa với phương Tây, bao gồm cả việc tịch thu thêm tài sản và áp lực chính trị, Massey nói thêm.

Moscow yêu cầu giảm giá ít nhất 50% khi bán tài sản nước ngoài và liên tục thắt chặt các yêu cầu rút lui, thường chấp nhận phí danh nghĩa chỉ bằng một rúp.

Tính từ đầu năm đến nay, doanh số bán tài sản thuộc sở hữu của Shell, HSBC, Polymetal International và Yandex NV đã được công bố, tổng trị giá gần 10 tỷ USD và mức giảm giá cao tới 90%. 

Tuần trước, Danone cho biết họ đã nhận được sự chấp thuận theo quy định để xử lý tài sản ở Nga của mình, gây ra khoản lỗ tổng cộng 1,3 tỷ USD.

Khoảng 1.000 công ty đã rút lui. Nhà sản xuất gạch của Áo Wienerberger đã bán các nhà máy ở Nga và rời khỏi thị trường, nhật báo RBC đưa tin hôm thứ Năm.

Nhưng hàng trăm công ty bao gồm nhà bán lẻ Pháp Auchan và Benetton vẫn đang hoạt động hoặc tạm dừng hoạt động kinh doanh ở đây, theo phân tích của Trường Quản lý Yale.

Rời khỏi Nga, các công ty nước ngoài thiệt hại hơn 107 tỷ USD - Ảnh 1.

Quang cảnh các kệ đựng lon và chai bia tại một cửa hàng ở Moscow, Nga ngày 20/7/2022. Ảnh: REUTERS

Đáp trả của Nga

Các quốc gia phương Tây đã đóng băng khoảng 300 tỷ USD dự trữ vàng và ngoại hối của Ngân hàng Trung ương Nga sau cuộc xâm lược của Nga. Đức đã quốc hữu hóa Gazprom, nhà máy Germania, đổi tên thành Sefe và đặt Rosneft's, nhà máy lọc dầu Schwedt dưới sự quản lý của Đức.

Nga đã hứa sẽ trả đũa các đề xuất của EU nhằm phân phối lại hàng tỷ euro tiền lãi kiếm được từ tài sản bị đóng băng của mình, đồng thời cảnh báo về những hậu quả thảm khốc và tuyên bố bất kỳ nỗ lực nào nhằm chiếm đoạt vốn hoặc tiền lãi của EU đều là "cướp bóc".

Các ngân hàng phương Tây cũng lo ngại về những tranh chấp pháp lý mà bất kỳ vụ tịch thu nào cũng có thể nảy sinh. Massey nói: "Không có tài sản nào của phương Tây ở Nga có thể được coi là an toàn hoặc được rào chắn chừng nào Điện Kremlin còn tiếp tục tiến hành chiến tranh".

Moscow đã nắm quyền kiểm soát tạm thời tài sản thuộc sở hữu của một số công ty phương Tây, bao gồm Fortum, Carlsberg, OMV và Uniper.

Hãng thông tấn nhà nước RIA của Nga tính toán rằng phương Tây có thể mất tài sản và khoản đầu tư trị giá ít nhất 288 tỷ USD nếu Moscow trả đũa. Cơ quan này dựa trên dữ liệu cho thấy đầu tư trực tiếp của Liên minh châu Âu, các quốc gia G7, Úc và Thụy Sĩ vào nền kinh tế Nga vào cuối năm 2022 đạt tổng cộng 288 tỷ USD.

RIA cho biết, các quốc gia EU nắm giữ 223,3 tỷ USD tài sản, trong đó 98,3 tỷ USD do Síp chính thức nắm giữ, 50,1 tỷ USD của Hà Lan và 17,3 tỷ USD của Đức. Reuters không thể xác minh dữ liệu được RIA trích dẫn.

Nhưng cách tiếp cận cứng rắn của Moscow cũng gây thiệt hại cho Nga.

Luật sư Jeremy Zucker, một chuyên gia về trừng phạt, cho biết một lượng lớn khách hàng của công ty ông thuộc nhiều ngành công nghiệp khác nhau đã quyết định rời khỏi Nga hoàn toàn và có thể sẽ miễn cưỡng quay trở lại ngay cả sau khi chiến sự kết thúc.

Kết quả là, những công nghệ có ý nghĩa đã rời khỏi đất nước và Nga có thể không còn đủ khả năng hỗ trợ một số hoạt động sản xuất công nghệ cao nhất định, Zucker, chủ tịch bộ phận an ninh quốc gia của công ty luật Dechert của Mỹ, cho biết.

Ông nói với Reuters: "Nó chắc chắn gợi ý cho tôi mức độ thiệt hại đáng kể đối với nền kinh tế".

Rời khỏi Nga, các công ty nước ngoài thiệt hại hơn 107 tỷ USD - Ảnh 2.

Người dân Nga hàng ngày phụ thuộc vào sản phẩm trong nước.

Tài sản chính

Sắc lệnh năm 2022 cấm các nhà đầu tư từ các quốc gia "không thân thiện" - những nước đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với Nga vì hành động của nước này ở Ukraina - bán cổ phần trong các dự án năng lượng và ngân hàng quan trọng mà không có sự chấp thuận rõ ràng của tổng thống Putin.

Trong khi đó, nhiều nhà sản xuất mặt hàng chủ lực hàng ngày và hàng tiêu dùng đã hạn chế hoàn toàn rời khỏi Nga, cho rằng người dân ở Nga hàng ngày phụ thuộc vào sản phẩm trong nước.

Các công ty vẫn đang hoạt động hoặc kinh doanh tại Nga bao gồm Mondelez International, PepsiCo, Auchan, Nestle, Unilever và Reckitt. Những doanh nghiệp khác, bao gồm Intesa Sanpaolo đang phải đối mặt với những rào cản khi họ cố gắng rời đi.

(Nguồn: Reuters)

CHẤN HƯNG