Các con tàu len lỏi xuống giữa sông Dương Tử hôm 19/8 sau khi mùa hè khô hạn nhất của Trung Quốc trong 6 thập kỷ khiến một trong những con sông hùng vĩ nhất chỉ còn một nửa chiều rộng bình thường và gây ra một cuộc tranh giành để kiềm chế thiệt hại cho một nền kinh tế suy yếu trong một năm nhạy cảm về chính trị.
Các nhà máy ở tỉnh Tứ Xuyên và đô thị liền kề Trùng Khánh ở phía tây nam đã được lệnh đóng cửa sau khi các hồ chứa cung cấp thủy điện giảm xuống một nửa mức bình thường và nhu cầu điều hòa nhiệt độ tăng cao trong điều kiện nhiệt độ thiêu đốt.
Các chuyến phà trên sông ở Trùng Khánh thường chật cứng người ngắm cảnh đã trống rỗng và được buộc vào các cầu tàu bên cạnh các bãi bồi kéo dài tới 50 mét từ bờ biển bình thường đến mép sông cạn kiệt. Các tàu nhỏ hơn đi xuôi về giữa sông Dương Tử, một trong những kênh thương mại lớn nhất của Trung Quốc, nhưng không thấy tàu chở hàng lớn nào.
Những con phố nhộn nhịp bình thường đã vắng tanh sau khi nhiệt độ chạm ngưỡng 45 độ C ở Trùng Khánh hôm 18/8. Truyền thông Trung Quốc cho biết, đó là mức nóng nhất ở Trung Quốc bên ngoài vùng sa mạc Tân Cương kể từ khi các hồ sơ chính thức bắt đầu vào năm 1961.
"Chúng tôi không thể sống qua mùa hè này mà không có máy điều hòa nhiệt độ", Chen Haofeng, 22 tuổi, người đang chụp ảnh lòng sông cho biết. "Không gì có thể hạ nhiệt chúng ta".
Sự gián đoạn này làm tăng thêm thách thức đối với chính quyền Trung Quốc, vốn đang cố gắng củng cố tăng trưởng kinh tế đang chùng xuống trước cuộc họp vào tháng 10 hoặc tháng 11.
Học sinh mang ô đứng dưới đáy sông khô cạn của sông Gia Lăng ở thành phố Trùng Khánh, tây nam Trung Quốc. Ảnh AP
Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới chỉ tăng 2,5% so với một năm trước đó trong nửa đầu năm 2022, chưa bằng một nửa so với mục tiêu chính thức là 5,5%.
Tác động của hạn hán ở Tứ Xuyên là nghiêm trọng bất thường vì tỉnh này nhận được 80% năng lượng từ các đập thủy điện.
Hàng nghìn nhà máy sản xuất chip xử lý, tấm pin mặt trời và linh kiện ô tô ở Tứ Xuyên và Trùng Khánh đã ngừng hoạt động trong ít nhất 6 ngày trong tuần này.
Một số thông báo không có gián đoạn nguồn cung cấp cho khách hàng, nhưng chính quyền thành phố Thượng Hải cho biết trong một bức thư được công bố hôm 18/8 rằng Tesla và một nhà sản xuất ô tô lớn của Trung Quốc buộc phải tạm ngừng sản xuất.
Chính quyền thành phố Thành Đô, thủ phủ tỉnh Tứ Xuyên, đã yêu cầu các hộ gia đình tiết kiệm điện bằng cách đặt điều hòa nhiệt độ không thấp hơn 27 độ C. Một thành phố khác, Dazhou, trước đó đã thông báo về thời gian mất điện kéo dài 3 giờ mỗi ngày cho các khu vực lân cận.
Một người đàn ông bơi qua các chỉ số mực nước trên một cột chống cầu ở sông Jialing ở thành phố Trùng Khánh, tây nam Trung Quốc.
Lưu vực sông Dương Tử, bao gồm 19 tỉnh, sản xuất 45% sản lượng kinh tế Trung Quốc, theo Ngân hàng Thế giới. Mực nước ở các sông thấp cũng buộc các chuyến hàng phải dừng lại.
Một con kênh nối Vũ Hán trên sông Dương Tử với thành phố An Khánh về phía đông bắc ở An Huy đã bị đóng cửa vì quá nông để tàu thuyền có thể di chuyển an toàn, tờ The Paper của Thượng Hải đưa tin.
Tác động quốc gia của việc ngừng hoạt động là hạn chế vì Tứ Xuyên chỉ chiếm 4% sản lượng công nghiệp, trong khi các tỉnh khác sử dụng nhiều nhiệt điện hơn, vẫn chưa bị gián đoạn.
Chính phủ cho biết hai công ty điện lực nhà nước chính của Trung Quốc là State Grid Ltd. và Southern Grid Ltd., đang chuyển điện từ 15 tỉnh khác đến Tứ Xuyên.
Theo Tân Hoa xã, một thành viên của Ủy ban thường vụ nước này gồm 7 thành viên đã hứa sẽ hỗ trợ chính thức để đảm bảo nguồn cung cấp điện.
Năm ngoái, Trung Quốc đã phải hứng chịu những gián đoạn tương tự khi mùa hè khô hạn gây ra tình trạng thiếu hụt thủy điện và đóng cửa các nhà máy ở tỉnh Quảng Đông, một trung tâm sản xuất toàn cầu. Các khu vực khác bị mất điện do thiếu than và bắt buộc phải cắt điện để đáp ứng các mục tiêu hiệu quả năng lượng chính thức.
Người dân đứng trên một mỏm đá nhô (ảnh trái) và một người đàn ông lau đi dọc theo bờ thấp hơn bình thường của sông Gia Lăng ở thành phố Trùng Khánh, tây nam Trung Quốc. (Ảnh AP
Theo Larry Hu của Macquarie Group, năm nay khó có thể khắc nghiệt như vậy.
"Nếu việc phân bổ điện ở Tứ Xuyên chỉ kéo dài vài tuần, tác động đến sản xuất công nghiệp ở cấp quốc gia sẽ rất hạn chế," Hu cho biết trong một báo cáo.
Công ty Điện tử Xuguang ở Thành Đô cho biết việc ngừng hoạt động 6 ngày sẽ làm giảm sản lượng 48.000 vi mạch điện tử của hãng. Công ty cho biết họ dự kiến sẽ thu được 5 triệu nhân dân tệ (600.000 USD) vào lợi nhuận hàng năm.
BOE Technology Group Co., công ty sản xuất màn hình điện tử, cho biết một công ty con ở Tứ Xuyên sẽ tạm ngừng sản xuất. BOE đã hứa trong một tuyên bố được phát hành thông qua Sở Giao dịch Chứng khoán Thâm Quyến để "đảm bảo hoàn toàn việc cung cấp các sản phẩm của khách hàng".
Các bản tin cho biết các nhà sản xuất tấm pin mặt trời và lithium cho ô tô điện ở Tứ Xuyên cũng đóng cửa, nhưng không có công ty nào thông báo về sự gián đoạn nguồn cung.
Trong bức ảnh chụp từ trên không này, bờ sông Jialing thấp hơn bình thường và người chuẩn bị bơi trên sông Dương Tử gần một cột đỡ cây cầu cho thấy mực nước trước đó ở thành phố Trùng Khánh, tây nam Trung Quốc. Ảnh AP
Theo Cục Quản lý Khẩn cấp tỉnh Hồ Bắc, ít nhất 4,2 triệu người dân đã bị ảnh hưởng bởi một đợt hạn hán nghiêm trọng từ tháng 6. Trong đó, hơn 150.000 người gặp khó khăn trong việc tiếp cận nước uống và gần 400.000 ha cây trồng bị thiệt hại vì nhiệt độ cao và hạn hán.
Dương Tử chỉ là một trong nhiều dòng sông và hồ trên bán cầu bắc đang khô cạn do nhiệt độ tăng không ngừng và lượng mưa thấp. Hồ Mead ở Mỹ và sông Rhine ở Đức cũng đang ở trong tình trạng tương tự. Những điều kiện thời tiết khắc nghiệt đang ngày càng trầm trọng hơn bởi cuộc khủng hoảng khí hậu do con người gây ra, xuất phát từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch.
Trước tình hình trên, Chính phủ Trung Quốc đang triển khai các biện pháp thích ứng và quỹ cứu trợ cho các cộng đồng dựa vào nguồn nước sông. Đầu tuần này, Bộ Tài chính Trung Quốc thông báo vật nuôi tại nhiều trang trại đã được tạm thời di dời đến các khu vực khác, đồng thời cho biết sẽ cấp 300 triệu NDT (44,30 triệu USD) để cứu trợ thiên tai.
(Nguồn: AP)