Theo Bộ Xây dựng, thời gian qua, trên các phương tiện thông tin đại chúng đã đưa tin về một số tồn tại, bất cập, vi phạm trong công tác quản lý, sử dụng NƠXH tại một số địa phương như: Hà Nội, Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Bình Định, Phú Yên, Đắk Lắk...
Trước thực trạng trên, để kịp thời chấn chỉnh và khắc phục các tồn tại, bất cập, đồng thời tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực NƠXH nhằm tránh tình trạng lợi dụng chính sách ưu đãi của Nhà nước, Bộ Xây dựng đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các Sở ngành có liên quan tăng cường kiểm tra, giám sát việc quản lý, sử dụng nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật.
Trong đó Bộ Xây dựng đề nghị tập trung vào việc xét duyệt đối tượng được mua, thuê, thuê mua NƠXH theo quy định trên địa bàn quản lý. Việc quản lý, sử dụng NƠXH của các đối tượng đã được mua, thuê, thuê mua NƠXH trên địa bàn nhằm xác định các trường hợp bán lại, cho thuê, cho ở nhờ, không sử dụng hoặc sử dụng không đúng mục đích và việc tự ý thay đổi thiết kế công trình, căn hộ. Cùng việc lập dự toán, xác định giá bán và giá bán thực tế của các chủ đầu tư dự án NƠXH.
Đánh giá về việc thực hiện NƠXH thời gian qua, Bộ Xây dựng cho biết, thực hiện Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, tính đến cuối năm 2021, cả nước đã hoàn thành 266 dự án nhà ở xã hội ở khu vực đô thị, đang tiếp tục triển khai 278 dự án trong đó hoàn thành xây dựng 121 dự án NƠXH dành cho công nhân khu công nghiệp, với quy mô khoảng 54 nghìn căn hộ và đang tiếp tục triển khai khoảng 100 dự án nhà ở cho công nhân với khoảng 134 nghìn căn hộ. Tuy nhiên, kết quả đó vẫn chưa đạt yêu cầu, mục tiêu đề ra, đòi hỏi phải quan tâm nhiều hơn nữa cho phát triển nhà ở xã hội, đặc biệt là nhà ở xã hội cho công nhân.
Liên quan đến vấn đề này, mới đây, Sở Xây dựng Hà Nội đã ban hành văn bản về việc thực hiện chuyên đề “Giải pháp đẩy mạnh công tác quản lý, sử dụng NƠXH trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2021- 2025”. Trong đó, Sở Xây dựng yêu cầu, chủ đầu tư các dự án NƠXH sau khi ký hợp đồng bán, cho thuê NƠXH, có trách nhiệm lập đầy đủ danh sách các hộ gia đình, cá nhân đã ký hợp đồng tại dự án, có dán ảnh các thành viên trong hộ gia đình. Đồng thời ban hành quy chế phối hợp giữa chủ đầu tư và chính quyền địa phương, đơn vị quản lý vận hành, công an theo dõi địa bàn về nhân khẩu, tạm trú, tạm vắng đối với các hộ dân sinh sống trong nhà chung cư để tổ chức kiểm tra, theo dõi.
Về thực trạng quản lý, sử dụng NƠXH, UBND TP Hà Nội cho biết, qua kiểm tra, giám sát việc sử dụng NƠXH, Sở Xây dựng và UBND các quận, huyện đã phát hiện và xử lý một số trường hợp các đối tượng mua, thuê nhà ở xã hội sử dụng không đúng mục đích như: Cải tạo đập thông 2 căn hộ để mở rộng diện tích tại dự án 30 Phạm Văn Đồng (Dịch Vọng Hậu, Cầu Giấy). Cho ở nhờ, cho thuê lại hoặc không sử dụng. Điển hình như dự án NƠXH tại ngõ 622 phố Minh Khai có 57 trường hợp; khu NƠXH tại ô đất CC-1 khu đô thị Quốc Oai có 65 trường hợp; khu nhà ở cho người thu nhập thấp Ecohome 2 có 158 trường hợp; khu nhà ở cho người thu nhập thấp Ecohome 1 có 200 trường hợp...
Trong thời gian tới, dự kiến Bộ sẽ tổ chức đoàn công tác làm việc với một số địa phương về xây dựng chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở; việc bố trí quỹ đất, thủ tục đầu tư, quản lý sử dụng phát triển nhà ở xã hội, trong đó có nhà ở công nhân khu công nghiệp... Trước đó, qua kiểm tra, giám sát việc sử dụng nhà ở xã hội, Sở Xây dựng Hà Nội và UBND các quận, huyện đã phát hiện, xử lý một số trường hợp các đối tượng mua, thuê nhà ở xã hội sử dụng không đúng mục đích.
Tổng Hợp