Động lực chính cho mức tăng trưởng 5% trong năm 2023 đến từ chính sách tài khóa mở rộng; lãi suất cho vay thấp hơn, giúp phục hồi đầu tư tư nhân và tiêu dùng trong nước. 

Ngoài ra sự đẩy nhanh quá trình phục hồi của lĩnh vực sản xuất nhờ đơn hàng xuất khẩu tăng trong bối cảnh hàng tồn kho giảm và áp lực lạm phát giảm bớt ở các thị trường phát triển; và cơ sở so sánh thấp của cùng kỳ năm 2022 (GDP của Việt Nam chỉ tăng trưởng 5,9% so với cùng kỳ trong quý 4/2022).

VNDirect kỳ vọng nền kinh tế Việt Nam sẽ trên đà phục hồi trong năm tới và dự báo tăng trưởng GDP đạt 6,3% so với cùng kỳ vào năm 2023. Các động lực chính để Việt Nam đạt được con số tăng trường trên chủ yếu là sự phục hồi mạnh mẽ của hoạt động sản xuất và xuất khẩu.

Theo chuyên của VNDirect, sản xuất và xuất khẩu sẽ đẩy nhanh quá trình phục hồi trong năm tới từ mức nền thấp của năm 2023 nhờ đơn đặt hàng bên ngoài tăng trong bối cảnh lạm phát và tồn kho giảm ở các thị trường phát triển. 

Dự báo kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sẽ tăng 7,5-8,0% so với cùng kỳ trong năm tới, cải thiện từ mức giảm 4,5% (dự kiến) vào năm 2023. Hoạt động sản xuất phục hồi cũng kích thích nhu cầu nhập khẩu nguyên liệu, máy móc, thiết bị. 

Theo đó, dự báo kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam sẽ tăng 9-9,5% so với cùng kỳ trong năm tới, cải thiện từ mức giảm 9% (dự kiến) vào năm 2023. Ngoài ra, dòng vốn FDI vào Việt Nam cải thiện trong nửa cuối năm 2023 và năm tới sẽ góp phần quan trọng vào quá trình phục hồi của ngành sản xuất, xuất khẩu năm 2024.

Bên cạnh đó, sự phục hồi của ngành công nghiệp, việc làm và tiền lương sẽ được cải thiện trong năm 2024 và góp phần củng cố nhu cầu trong nước. Hơn nữa, việc Chính phủ thực hiện cải cách tiền lương từ ngày 1/7/2024 sẽ có tác động lớn đến những người được hưởng lương và trợ cấp từ ngân sách nhà nước. 

Theo đó, Chính phủ dự kiến chi 499.000 tỷ đồng trong 3 năm tới (2024-2026) để thực hiện cải cách tiền lương, trong đó chi tăng lương là 470.000 tỷ đồng. Ngoài ra, 11.000 tỷ đồng sẽ được sử dụng để tăng lương hưu và 18.000 tỷ đồng sẽ được sử dụng để tăng trợ cấp cho những người có công với cách mạng. 

Cuối cùng, Chính phủ sẽ giữ lại một số gói kích thích tài chính để hỗ trợ nền kinh tế, bao gồm giảm 2% thuế giá trị gia tăng (VAT) trong nửa đầu năm 2024. Điều này sẽ kích cầu tiêu dùng trong nước tăng trưởng mạnh mẽ. 

Ngoài ra, sự phục hồi của thị trường bất động sản cũng là yếu tố quan trọng. Theo các doanh nghiệp bất động sản, 70-80% khó khăn trên thị trường bất động sản hiện nay đều liên quan đến vấn đề pháp lý. 

Để hỗ trợ thị trường bất động sản, Chính phủ và các địa phương đang tích cực xử lý những vướng mắc pháp lý với các dự án bất động sản. TP.HCM cho biết đã giải quyết được khoảng 30% dự án bất động sản vướng mắc pháp lý, trong khi Hà Nội cũng giải quyết xong vướng mắc pháp lý cho khoảng 60% dự án bất động sản. 

Ngoài ra, một khó khăn khác của thị trường bất động sản là một số doanh nghiệp bất động sản đang gặp khó khăn về tài chính. Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã triển khai các giải pháp cần thiết để tăng cường khả năng tiếp cận vốn cho các chủ thể trên thị trường bất động sản. 

Theo NHNN, tổng dư nợ tín dụng trong lĩnh vực bất động sản đạt 2,74 triệu tỷ đồng (tăng 6,04% so với đầu năm) và chiếm 21,46% tổng dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế. Trong đó, theo lãnh đạo của NHNN, tín dụng cho hoạt động kinh doanh bất động sản (dành cho các nhà phát triển bất động sản) tăng cao hơn nhiều tốc độ tăng trưởng tín dụng toàn nền kinh tế. 

Đồng thời, lãi suất cho vay cũng giảm 2-3 điểm phần trăm so với mức đầu năm 2023 sẽ thúc đẩy nhu cầu vay mua nhà (thế chấp) và cải thiện tình hình tài chính của doanh nghiệp bất động sản vào năm 2024. Hơn nữa, sự ấm lên dần của thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ là chìa khóa quan trọng giải quyết khó khăn về vốn cho các nhà phát triển bất động sản trong những năm tới.

Chuyên gia VNDirect cũng cho rằng sự ấm lên của đầu tư tư nhân cũng là yếu tổ tích cực giúp Việt Nam đạt được chỉ số trên.

Doanh nghiệp sẽ triển khai các dự án mới và mở rộng sản xuất để đáp ứng nhu cầu trong nước ngày càng tăng và sự phục hồi của đơn hàng xuất khẩu, lãi suất cho vay thấp hơn, điều kiện tài chính toàn cầu nới lỏng hơn trong nửa cuối năm 2024 và sự phục hồi của thị trường bất động sản sẽ thúc đẩy làn sóng đầu tư tư nhân mới. 

Đầu tư tư nhân là động lực tăng trưởng hàng đầu của nền kinh tế với tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm khoảng 15% trước đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, vốn đầu tư tư nhân chỉ tăng 2,3% so với cùng kỳ trong 9 tháng 2023 do đơn hàng xuất khẩu giảm và thị trường bất động sản trầm lắng. 

Tuy nhiên các yếu tố lạm phát cao hơn dự kiến ở Mỹ và châu Âu sẽ khiến Fed và Ngân hàng Trung ương châu Âu duy trì chính sách tiền tệ diều hâu hay chỉ số USD mạnh hơn dự kiến, có thể gây thêm áp lực lên tỷ giá hối đoái của Việt Nam, tăng trưởng chậm hơn dự kiến của các đối tác thương mại lớn của Việt Nam sẽ làm chậm quá trình phục hồi ở lĩnh vực sản xuất.