Nhiều điểm mới được coi là hành vi bạo lực gia đình từ 1/7/2023
Theo Luật Phòng, chống bạo lực gia đình, thực hiện công việc phục vụ cộng đồng là biện pháp ngăn chặn hành vi bạo lực gia đình và bảo vệ, hỗ trợ người bị bạo lực gia đình bao mới được bổ sung tại Luật này.
Điều 33 nêu rõ, công việc phục vụ cộng đồng gồm: Tham gia trồng, chăm sóc cây xanh ở khu vực công cộng; sửa chữa, làm sạch đường làng, ngõ xóm, đường phố, ngõ phố, nhà văn hóa, nhà sinh hoạt cộng đồng hoặc công trình công cộng khác; Tham gia công việc khác nhằm cải thiện môi trường sống và cảnh quan của cộng đồng.
Chủ tịch UBND cấp xã quyết định và tổ chức cho người thực hiện một trong các hành vi bạo lực gia đình sau thực hiện công việc phục vụ cộng đồng:
Hành hạ, đánh đập, ngược đãi, đe dọa hoặc hành vi cố ý khác xâm hại đến sức khỏe, tính mạng; Lăng mạ, chì chiết hoặc cố ý khác xúc phạm danh dự, nhân phẩm;
Cưỡng ép chứng kiến bạo lực với người, con vật nhằm gây áp lực thường xuyên về tâm lý; Cưỡng ép quan hệ tình dục trái ý muốn của vợ hoặc chồng; Cưỡng ép mang thai, phá thai, lựa chọn giới tính thai nhi...
Bên cạnh đó, Điều 3 Luật này quy định các hành vi bị coi là bạo lực gia đình gồm: Hành hạ, đánh đập, đe dọa, ngược đãi hoặc hành vi cố ý khác xâm hại đến sức khỏe, tính mạng;
Lăng mạ, chì chiết hoặc cố ý khác xúc phạm danh dự, nhân phẩm; Bỏ mặc, không quan tâm; không chăm sóc, nuôi dưỡng thành viên gia đình là trẻ em, phụ nữ mang thai, phụ nữ nuôi con dưới 36 tháng, người khuyết tật, người cao tuổi, người không có khả năng tự chăm sóc; không giáo dục thành viên gia đình là trẻ em;
Kỳ thị, phân biệt đối xử về hình thể, giới tính, năng lực của thành viên gia đình; Ngăn cản thành viên gặp gỡ người thân, có quan hệ xã hội lành mạnh, hợp pháp hoặc hành vi khác để cô lập, gây áp lực thường xuyên về tâm lý;
Ngăn cản việc thực hiện quyền, nghĩa vụ trong gia đình giữa giữa cha, mẹ và con; ông, bà và cháu; giữa vợ và chồng; giữa anh, chị, em với nhau;
Cưỡng ép quan hệ tình dục trái ý muốn của vợ/ chồng; Cưỡng ép trình diễn khiêu dâm, nghe âm thanh, xem hình ảnh, đọc nội dung khiêu dâm, kích thích bạo lực;
Cưỡng ép thành viên gia đình học tập, cưỡng ép lao động quá sức, đóng góp tài chính quá khả năng của họ; kiểm soát tài sản, thu nhập của thành viên gia đình nhằm tạo tình trạng lệ thuộc về vật chất, tinh thần hoặc các mặt khác;
Cô lập, giam cầm thành viên gia đình; Cưỡng ép thành viên gia đình ra khỏi chỗ ở hợp pháp trái pháp luật.
Như vậy, Luật mới đã bổ sung nhiều hành vi bị coi là bạo lực gia đình. Theo đó, các hành vi như bỏ mặc, không quan tâm đến vợ/ chồng/ con; bắt con học bài quá sức; cưỡng ép vợ mang thai, quan hệ ngoài ý muốn... đều coi là bạo lực gia đình.
Người có hành vi bạo lực gia đình có thể bị áp dụng các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn như: Cấm tiếp xúc, thực hiện công việc phục vụ cộng đồng, phê bình trong cộng đồng dân cư...
Mở rộng đối tượng bạo lực gia đình ngoài hôn nhân
Nhiều người nghĩ rằng, bạo lực gia đình chỉ áp dụng với các thành viên gia đình hiện tại của nhau hoặc giữa những người đang có quan hệ hôn nhân và gia đình mà không áp dụng với những người đã ly hôn, chung sống với nhau như vợ chồng, người đã từng là cha mẹ nuôi, con nuôi…
Tuy nhiên, đây là mối quan hệ khá đặc thù, dễ có tiếp xúc trong cuộc sống, thậm chí còn là các mối quan hệ thường xuyên nảy sinh xung đột, bạo lực.
Và thực tế cho thấy, hiện nay có rất nhiều vụ bạo lực liên quan đến các thành viên gia đình của người đã ly hôn, người sống chung với nhau như vợ chồng; thậm chí là giữa thành viên của người đã ly hôn hoặc sống chung với nhau như vợ chồng.
Do đó, khoản 2 Điều 3 Luật Phòng chống bạo lực gia đình đã bổ sung thêm một số đối tượng cũng áp dụng các hành vi bị coi là bạo lực gia đình gồm:
2. Hành vi quy định tại khoản 1 Điều này được thực hiện giữa người đã ly hôn; người chung sống như vợ chồng; người là cha, mẹ, con riêng, anh, chị, em của người đã ly hôn, của người chung sống như vợ chồng; người đã từng có quan hệ cha mẹ nuôi và con nuôi với nhau cũng được xác định là hành vi bạo lực gia đình theo quy định của Chính phủ.
Hiện nay, quy định này chỉ áp dụng với "thành viên gia đình của vợ, chồng đã ly hôn hoặc nam, nữ không đăng ký kết hôn mà chung sống với nhau như vợ chồng".
Luật Phòng, chống bạo lực gia đình 2022 có hiệu lực từ 1/7/2023, thay thế Luật Phòng, chống bạo lực gia đình 2007.
(Tổng hợp)