Bộ trưởng Ngân khố Úc Jim Chalmers đã yêu cầu Bộ Tài chính làm việc với Ủy ban Đánh giá Đầu tư Nước ngoài và một loạt các bên liên quan khác để thực hiện đánh giá đầu tư nước ngoài vào các lĩnh vực như lithium và đất hiếm, ông phát biểu tại một hội nghị ở Sydney 25/11.

Ông Chalmers nói trong bài phát biểu của mình: "Chúng ta cần phải quyết đoán hơn trong việc khuyến khích đầu tư rõ ràng phù hợp với lợi ích quốc gia của chúng ta trong dài hạn".

Mặc dù ông Chalmers không trực tiếp xác định đầu tư của Trung Quốc là mục tiêu đánh giá, nhưng Bộ trưởng Tài nguyên Úc là bà Madeleine King cho biết trong một bài phát biểu hồi đầu tháng rằng sự thống trị thị trường của quốc gia châu Á đã dẫn đến "các lỗ hổng của chuỗi cung ứng tập trung".

Động thái mới nhất của Úc làm tăng thêm nỗ lực chống lại sự thống trị của Trung Quốc đối với kim loại pin và công nghệ năng lượng tái tạo sau các động thái của Tổng thống Mỹ Joe Biden nhằm hạn chế ảnh hưởng của quốc gia đối với các chuỗi cung ứng chính. 

Tháng trước, Canada đã tăng cường các quy định về đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực này và yêu cầu ba công ty Trung Quốc bán cổ phần của họ trong bộ ba nhà khai thác lithium.

Úc là quốc gia có một số trữ lượng lớn nhất thế giới về tài nguyên quan trọng trong năng lượng sạch, công nghệ quân sự và máy tính tiên tiến, đã hợp tác với Mỹ để xây dựng năng lực khai thác và chế biến lithium cùng với các khoáng chất quan trọng khác. Ông Biden đã đưa ra các ưu đãi để thúc đẩy sản xuất trong nước và kêu gọi các đồng minh tăng cường khả năng xử lý.

Ganfeng Lithium Group Co. và Tianqi Lithium Corp., hai nhà sản xuất lithium hàng đầu của Trung Quốc, đều nắm giữ cổ phần trong các hoạt động chính ở Úc. Ganfeng nắm giữ 50% cổ phần của mỏ Mount Marion, trong khi Tianqi kiểm soát nhà máy lọc dầu Kwinana và một phần Greenbushes của Tây Úc, mỏ lithium lớn nhất thế giới.

Vào tháng 2, Shenghe Resources Holding Co. có trụ sở tại Trung Quốc đã mua thêm 19,9% cổ phần của Peak Rare Earths Ltd., một nhà phát triển các dự án có trụ sở tại Perth ở Châu Phi và Vương quốc Anh.

Bộ trưởng Tài nguyên Úc, bà Madeleine King nói với Bloomberg vào tháng 10 rằng đã có sự quan tâm đến các lĩnh vực này từ các nhà đầu tư ở Liên minh châu Âu và từ các đối tác bao gồm Hàn Quốc.

Trong khi ghi nhận các cuộc thảo luận giữa các quốc gia sản xuất lithium ở Nam Mỹ về một thỏa thuận có thể có về sản xuất và định giá, và ở châu Á về một cơ chế tương tự đối với niken và các khoáng sản pin quan trọng khác, ông Chalmers đã loại trừ khả năng Úc tham gia vào việc tạo ra một cơ chế "giống như OPEC" thiết lập cho các khoáng sản quan trọng.

Bộ trưởng Đầu tư Indonesia, ông Bahlil Lahadalia, hồi đầu tháng này đã đưa ra ý tưởng về liên minh các nhà cung cấp niken mà ông nói sẽ giúp thống nhất các chính sách của chính phủ về kim loại pin theo yêu cầu. Kế hoạch đã được thảo luận với cả Canada và Úc.

Ông Chalmers cho biết: "Thay vì khóa chặt chuỗi cung ứng và cố gắng tạo ra một cơ chế giống như OPEC đối với các khoáng sản quan trọng, tốt hơn hết chúng ta nên phản ứng bằng cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng toàn cầu và khiến chúng trở nên linh hoạt hơn".

(Nguồn: Bloomberg)