Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam khen thưởng các tập thể, cá nhân tiêu biểu của Viện trong phong trào thi đua giai đoạn 2021 – 2025. Ảnh: VGP

Ngày 30/9, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam tổ chức Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ IX. Sự kiện này không chỉ tổng kết kết quả thi đua giai đoạn 2020 – 2025 mà còn khẳng định vai trò của phong trào thi đua khen thưởng trong việc thúc đẩy hoạt động nghiên cứu khoa học xã hội và tư vấn chính sách, đóng góp trực tiếp vào phát triển đất nước.

Phát biểu khai mạc, GS.TS. Lê Văn Lợi, Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam nhấn mạnh, công tác thi đua khen thưởng luôn được lãnh đạo Viện coi trọng, xem là một trong những nhiệm vụ trọng tâm để ưu tiên nguồn lực. Viện đã chủ động đổi mới nội dung, hình thức thi đua phù hợp với từng nhóm đối tượng, gắn chặt với nhiệm vụ chính trị và nghiên cứu chuyên môn.

Trong giai đoạn 2020 – 2025, nhiều tập thể, cá nhân thuộc Viện vinh dự nhận các phần thưởng cao quý: Huân chương Lao động, Cờ thi đua của Chính phủ, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ. Năm 2022, một nhà khoa học được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh và hai người được trao Giải thưởng Nhà nước về khoa học và công nghệ.

Theo báo cáo tại Đại hội, các phong trào thi đua đã tạo động lực để cán bộ, viên chức vượt qua khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ nghiên cứu, tư vấn và quản lý.

Viện Hàn lâm đã lãnh đạo và thực hiện hiệu quả nhiều chương trình, đề án bám sát các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời tập trung vào những vấn đề nền tảng đổi mới phương thức lãnh đạo, hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, bảo vệ môi trường, phát triển văn hóa, dân tộc và tôn giáo.

Một số công trình nổi bật có thể kể đến; Biên soạn Bách khoa toàn thư Việt Nam; nghiên cứu di tích khảo cổ học Óc Eo - Ba Thê - Nền Chùa; chương trình nghiên cứu về biển và vùng biên giới đất liền; xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hoá và chuẩn mực con người Việt Nam. Ngoài ra, Viện còn tham gia chỉnh lý di tích Hoàng thành Thăng Long, nghiên cứu dự án đường hầm và bãi xe ngầm tại số 36 Điện Biên Phủ (Hà Nội).

Trong 5 năm qua, Viện đã thực hiện 961 đề tài độc lập và cấp Bộ, hơn 2.000 đề tài cấp cơ sở, cùng hàng trăm nhiệm vụ khoa học khác. Riêng đề tài cấp quốc gia có 76, ngoài ra còn có 3 đề tài nghị định thư, 157 đề tài quỹ Nafosted và 140 đề tài, dự án không sử dụng ngân sách nhà nước.

Một điểm nhấn đáng chú ý là hoạt động tư vấn chính sách. Trong giai đoạn này, Viện đã gửi tới các cơ quan Đảng và Nhà nước hơn 300 báo cáo, tăng gấp ba lần so với nhiệm kỳ trước.

Nhiều báo cáo tập trung vào những vấn đề cấp thiết như: tổng kết 40 năm đổi mới, phân tích bối cảnh thế giới và khu vực, dự báo tình hình kinh tế - xã hội trong và ngoài nước. Từ tháng 3/2024, Viện còn đều đặn phát hành báo cáo hàng tháng, phục vụ trực tiếp cho các phiên họp thường kỳ của Chính phủ.

Những đóng góp này đã giúp Viện khẳng định vai trò là cơ quan nghiên cứu chiến lược, đồng thời trở thành nguồn tham khảo quan trọng cho quá trình hoạch định chính sách.

Bên cạnh nghiên cứu và tư vấn, công tác tổ chức bộ máy cũng được chú trọng. Viện đã giảm 16 đơn vị cấp vụ/viện và gần 80 đơn vị cấp phòng so với đầu nhiệm kỳ. Đội ngũ cán bộ, viên chức được cơ cấu lại theo hướng tinh gọn, nâng cao chất lượng chuyên môn.

Hơn 30 tạp chí nghiên cứu chuyên ngành được chuyển giao về các viện trực thuộc quản lý, đồng thời thực hiện các thủ tục cấp đổi giấy phép hoạt động đúng quy định. Việc này không chỉ tinh giản bộ máy mà còn nâng cao hiệu quả quản lý, gắn nghiên cứu với thực tiễn.

Qua các phong trào thi đua, tinh thần trách nhiệm và sự gắn bó của cán bộ, viên chức ngày càng được củng cố. Các hoạt động nghiên cứu không chỉ dừng ở phạm vi học thuật mà còn lan tỏa giá trị nhân văn, góp phần giải quyết các vấn đề xã hội.

Tại Đại hội, Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam đã trao thưởng cho những tập thể, cá nhân tiêu biểu giai đoạn 2021 – 2025, đồng thời giới thiệu đoàn đại biểu tham dự Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI.

Kết thúc Đại hội, GS.TS. Lê Văn Lợi phát động phong trào thi đua giai đoạn mới với chủ đề: “Đổi mới, sáng tạo, kỷ cương, trách nhiệm; chủ động, kịp thời; tinh gọn, hiệu quả; tăng tốc, bứt phá hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ chính trị”.

Các đơn vị trực thuộc đã ký kết giao ước thi đua, cam kết nỗ lực vượt qua khó khăn để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Đại hội lần thứ IX vì thế không chỉ là dịp tôn vinh thành tựu mà còn mở ra định hướng hành động cho Viện Hàn lâm trong 5 năm tới.