Xuân vận, hiện tượng văn hóa ăn Tết đặc biệt ở Trung Quốc

"Biển người" về quê ăn Tết năm 2007. Ảnh: Internet

Xuân vận là từ dùng để chỉ hành trình về quê nghỉ Tết Nguyên Đán của người Trung Quốc, được biết đến như “cuộc di cư lớn nhất lịch sử nhân loại”. 

Khái niệm Xuân vận được nhắc đến lần đầu tiên vào năm 1980 khi Trung Quốc đang trong quá trình cải cách mở cửa. Đến nay Xuân vận đã trở thành bức tranh thu nhỏ hoàn hảo cho quá trình phát triển của nền kinh tế đất nước đông dân này.

Bất cứ người dân nào sống ở Trung Quốc cũng phải trải qua Xuân vận một lần trong đời. Xuân vận thường diễn ra trong khoảng 20 ngày trước và 20 ngày sau Tết Nguyên Đán, đặc biệt cao điểm vào khoảng một tuần trước Tết (khoảng vào ngày 23 tháng Chạp) và một tuần sau Tết.

Xuân vận vốn là hiện tượng văn hóa đặc biệt của Trung Quốc, những người lao động nhập cư đã làm việc chăm chỉ cả năm đang mong chờ sự đoàn tụ cùng gia đình trong Tết Nguyên Đán.

Xuân vận xuất hiện từ khi nào?

Từ đầu những năm 1980, hàng chục triệu công nhân nhập cư đã tập trung ở Quảng Đông và tạo ra những phép màu kinh tế mới.

"Xuân vận" vào những năm 1980. Ảnh: Internet

Thời điểm đó, chính sách cải cách đã tạo ra luồng di cư khổng lồ từ vùng nông thôn đến các thành phố lớn để làm việc, sinh sống và học tập. Cứ mỗi lần đến Tết Nguyên Đán, người người nhà nhà lại về quê để sum họp gia đình, từ đây đã hình thành nên Xuân vận.

Năm 1984, Xuân vận đã trở thành cuộc di cư lớn nhất lịch sử khi hành khách vận chuyển bằng đường sắt, đường bộ, đường thủy, hàng không và các phương tiện khác ngày một tăng dần. Chỉ trong 4 năm, lưu lượng khách tăng vọt lên 500 triệu người.

Đến năm 1994, số lượng hành khách di chuyển về quê ăn Tết đã vượt qua 1 tỷ người và năm 2006 đạt 2 tỷ. Xuân vận 2020, Trung Quốc đã bán hơn 100 triệu vé tàu Tết trong 8 ngày. Dự kiến, xuân vận 2021 sẽ có tới 407 triệu hành khách.

Xuân vận diễn ra như thế nào?

Số đông mọi người nghĩ rằng cứ Xuân sang Tết đến thì phải kéo nhau về quê đoàn tụ gia đình, và chính vì điều này đã gây ra hiện tượng quá tải dẫn đến việc triệu người ra đường, triệu cách di chuyển thì có nhiều gia đình đã nghĩ ra nhiều phương án khác nhau để tận hưởng mùa xuân.

Hình ảnh 4 người 3 ghế trên chuyến tàu từ Bắc Kinh đến Trịnh Châu vào năm 2001. Ảnh: Internet

Cụ thể, cha mẹ từ nông thôn có thể đến thành phố để ăn Tết cùng con cháu, vé vừa dễ mua lại vừa rẻ hơn so với vé đi từ thành phố về quê, người lớn đi cũng dễ dàng và tiết kiệm hơn là gia đình đưa con nhỏ cùng về quê.

Trong mấy thập kỷ qua, ý nghĩa và hình thức của Xuân vận theo thời gian đã có nhiều thay đổi, phản ánh sự phát triển của đất nước và cải thiện cuộc sống của người dân nước này.

Trung Quốc cảnh giác với Xuân vận năm 2021

Ủy ban cải cách và phát triển quốc gia Trung Quốc đánh giá, dịch bùng phát tại nhiều địa phương của Trung Quốc cùng với việc chính quyền nước này cũng kêu gọi người dân đón Tết tại chỗ... do đó quy mô “xuân vận” năm 2021 của nước này sẽ nhỏ hơn mọi năm, theo VTC News.

Hiện đã có 29 tỉnh thành của Trung Quốc kêu gọi người dân ăn Tết tại chỗ, hạn chế đi lại trong dịp “xuân vận”. Riêng tại Bắc Kinh, chính quyền nơi đây đã yêu cầu cán bộ công chức, nhân viên các doanh nghiệp nhà nước “làm gương” cho quần chúng nhân dân bằng việc đón Tết tại chỗ. Đối với những trường hợp thật sự có nhu cầu đi lại, các cơ quan đơn vị cần phân chia theo đợt, tránh tập trung.

Trung Quốc tăng cường kiểm soát phòng chống dịch dịp Xuân vận. Ảnh: Tân Hoa xã

Xuân vận, sự kiện di chuyển mùa xuân lớn nhất thế giới, năm nay sẽ bắt đầu đợt cao điểm vào 28/1 và kéo dài 40 ngày tới 8/3. Vé tàu đã được bán từ ngày 30/12/2020.

Trong khi đất nước đang chuẩn bị cho việc vận chuyển an toàn 407 triệu hành khách trong 40 ngày với khoảng 10,18 triệu lượt khách mỗi ngày, Tập đoàn Đường sắt Quốc gia Trung Quốc tuần trước đã ra thông cáo hoàn tiền vé miễn phí do nhiều cụm COVID-19 bùng phát, theo báo Nông nghiệp.

Một số hãng hàng không nội địa cũng ban hành hướng dẫn hoàn tiền miễn phí cho các chuyến bay đến và đi từ Bắc Kinh và Thạch Gia Giang, thủ phủ tỉnh Hà Bắc, nơi đang là tâm điểm bùng phát COVID-19 mới.

Các chuyên gia y tế cộng đồng cảnh báo tháng 1, 2 là thời điểm quan trọng để ngăn chặn COVID-19 bởi virus hoạt động mạnh trong mùa đông, đồng thời khuyến cáo hạn chế di chuyển trong Tết Nguyên đán.

(Tổng hợp)