Biến thể Omicron phủ bóng đen lên đà phục hồi kinh tế toàn cầu

Khi người dân Mỹ và châu Âu đang háo hức chờ đợi mùa nghỉ lễ bình thường nhất trong 2 năm qua, biến thể Omicron xuất hiện kéo theo vòng xoáy lo ngại và bất ổn mới với các hoạt động du lịch, mua sắm, lễ hội và cả nền kinh tế nói chung.

Rockettes đã hủy bỏ buổi biểu diễn Giáng sinh của họ ở New York. Một số nhà hàng ở London đã vắng khách khi người dân hạn chế đến trung tâm thành phố.

Thành phố Boston dự kiến yêu cầu người dân phải có chứng nhận tiêm chủng mới được tới nhà hàng, quán bar và các cửa hàng mua sắm.

Cảm giác lo lắng dâng cao đã bắt đầu làm xói mòn sự sẵn sàng tiếp tục của một số người và một số doanh nghiệp như thường lệ khi đối mặt với biến thể omicron cực kỳ dễ lây lan, đã nhanh chóng trở thành biến thể thống trị ở Mỹ.

Nhiều người vẫn thực hiện kế hoạch đi du lịch, chi tiêu và tụ tập như bình thường, nhưng thận trọng hơn. Du lịch hàng không trong dịp nghỉ lễ vẫn tương đối nhộn nhịp.

Nhiều cửa hàng bán lẻ và nhà hàng vẫn có doanh thu ổn định. Các rạp chiếu phim dường như vẫn chưa bị tác động khi lượng khán cuối tuần vừa qua vẫn đông kỷ lục.

1000.jpeg
Một gia đình và thú cưng của họ đi bộ qua Sân bay Quốc tế Miami, Thứ Hai, ngày 20/12/2021, ở Miami. Các quan chức y tế công cộng đang khuyến cáo thận trọng vì biến thể omicron mới có thể trở thành chủng vi khuẩn nổi trội ở Mỹ trong kỳ nghỉ lễ. Ảnh: AP

Những người khác vẫn đi lại, chi tiêu và tụ tập như bình thường, mặc dù thường thận trọng hơn. Du lịch hàng không kỳ nghỉ vẫn tăng. Nhiều cửa hàng và nhà hàng vẫn đang có doanh thu ổn định. Và omicron vẫn chưa thể khiến khán giả rời xa các rạp chiếu phim với số lượng đáng kể. Cuối tuần vừa qua, lượng khán giả kỷ lục trên tất cả các nhóm nhân khẩu học đã đổ xô đến rạp xem bộ phim "Người Nhện" mới.

Steve Buck, giám đốc chiến lược của EntTelligence cho biết: “Rạp chiếu phim vẫn chưa bị biến thể omicron cản trở.

Đồng thời, vẫn chưa ai biết omicron rốt cuộc sẽ có ý nghĩa gì đối với sức khỏe của các nền kinh tế phương Tây, vốn đã trải qua giai đoạn suy thoái và phục hồi dữ dội kể từ đầu năm 2020.

Liệu Omicron có gây ra các đợt bùng phát tại các nhà máy và bến cảng, làm gián đoạn hoạt động và làm trầm trọng thêm tình trạng tắc nghẽn chuỗi cung hay không? Và liệu làn sóng dịch bệnh mới có khiến người dân hạn chế chi tiêu cho các khoản mua sắm và dịch vụ, khiến triển vọng kinh tế trở nên ảm đạm hơn?

Điều đó có nghĩa là mọi người sẽ lại ở nhà và chi tiêu ít hơn cho các dịch vụ bữa ăn tại nhà hàng, buổi hòa nhạc, ở khách sạn điều có thể làm suy yếu nền kinh tế nhưng có khả năng xoa dịu áp lực lạm phát?

Liệu kế hoạch quay trở lại văn phòng có bị trì hoãn vô thời hạn, gây ảnh hưởng đến các doanh nghiệp ở trung tâm thành phố?

Hay omicron sẽ chứng minh một đốm sáng hiếm khi làm chậm những gì đã trở thành một sự phục hồi mạnh mẽ đáng ngạc nhiên từ cuộc suy thoái đại dịch ngắn nhưng dữ dội?

1000-1-.jpeg
Các nhà hàng Hoa Kỳ đang bước vào mùa đông thứ hai của đại dịch với một bước đi vững chắc hơn. Cửa mở, và nhiều phòng ăn đã kín chỗ trở lại. Nhưng ngành công nghiệp này vẫn lo lắng, bị chèn ép bởi tình trạng thiếu lao động và giá thực phẩm và không chắc liệu biến thể omicron có một lần nữa khiến thực khách bỏ đi hay không. Ảnh: AP

Lo ngại trước những bất ổn và các kịch bản tồi tệ nhất, các thị trường chứng khoán trên khắp thế giới đã chứng kiến các nhà đầu tư bán tháo trong 3 ngày trước khi phục hồi vào ngày 21/12.

“Chúng tôi không biết liệu điều này là tốt hay xấu đối với tăng trưởng hoặc lạm phát trong trung hạn. Chúng tôi chưa có đủ dữ liệu đánh giá”, bà Megan Greene, nhà kinh tế trưởng toàn cầu tại Viện Kroll cho biết.

Danielle Ballantyne, một chuyên gia dinh dưỡng ở Chicago, ban đầu lên kế hoạch đến một số cửa hàng và để tìm kiếm nguồn cảm hứng cho những món quà ngày lễ. Nhưng khi Omicron lan rộng, Ballantyne hủy bỏ kế hoạch và chuyển sang mua sắm trực tuyến.

“Theo những tin tức mà đôi đọc được, biến thể Omicron dễ lây lan hơn. Vì vậy, tôi cố gắng chọn lọc các điểm đến để hạn chế nguy cơ mắc bệnh”, Ballantyne nói.

Tại các thành phố lớn như New York và Chicago, lượng khách tới các cửa hàng đồ may mặc Untuckit giảm 15%, tương tự như những gì đã từng xảy ra khi biến thể Delta bắt đầu lan rộng vào mùa hè năm 2020.

Aaron Sanandres, Giám đốc điều hành của Untuckit cho biết: “Dịch bệnh tác động đến nhận thức của mọi người về sự thoải mái và an toàn cũng như mức độ sẵn sàng ra ngoài của họ”.

Khi tình trạng lây nhiễm ngày càng lan rộng, các nước châu Âu cho đến nay đã tiến xa hơn Hoa Kỳ, với các hạn chế từ việc đóng cửa hoàn toàn ở Hà Lan cho đến các quy định về khẩu trang trong nhà ở Vương quốc Anh.

Một nhà hát ở miền tây nước Anh đã hoàn lại 240.000 USD tiền vé. Tập đoàn du lịch Advantage, đại diện cho các đại lý du lịch của Vương quốc Anh, cho biết hoạt động kinh doanh, các chuyến bay, du lịch trên biển và các kỳ nghỉ trọn gói đã giảm mạnh vào giữa tháng 12 đã giảm 40% so với một tháng trước đó.

Một quán ăn ở trung tâm Madrid đã nhận được sự hủy bỏ khoảng một nửa số chỗ đã đặt trong một tuần gần đây.

oxford-1541162-1640664874.jpg
Biến thể Omicorn phủ bóng đen năm mới tại nhiều quốc gia.

Ở London, các nhà hàng ở trung tâm thành phố đang gặp khó khăn khi nhân viên văn phòng làm việc tại nhà.

“Ngay khi họ nói rằng làm việc tại nhà, cửa hàng của chúng tôi trở nên vắng tanh”, Sally Abe, một đầu bếp tại Khách sạn Conrad ở trung tâm London, cho biết.

Trong khi đó, một quán ăn ở trung tâm Madrid (Tây Ban Nha) đã nhận được thông báo hủy bỏ khoảng một nửa số lượng đặt chỗ trước trong một tuần gần đây.

Ngày 21/12, Anh đã thông báo rằng sẽ hỗ trợ 1 tỷ bảng Anh (1,3 tỷ USD) để giúp ngành khách sạn khắc phục khó khăn do biến thể Omicron gây ra.

Kể từ khi bùng phát gần 2 năm trước, đại dịch COVID-19 đã đặt ra nhiều thách thức đối với các nền kinh tế. Nhiều nước không còn cách nào khác ngoài việc phải đóng cửa khi virus tấn công vào đầu năm 2020.

Chỉ riêng ở Mỹ, hơn 22 triệu người đã mất việc làm. Các quán bar, nhà hàng và khách sạn bị tác động nặng nề.

Nhưng việc chi tiêu chính phủ tăng cao kỷ lục và cuối cùng, việc triển khai vaccine đã kích hoạt một sự phục hồi mạnh mẽ ngoài mong đợi, mang lại cho nhiều hộ gia đình sự tự tin và đủ tài chính để tiếp tục mua sắm.

Và nó làm dấy lên sự lạc quan cho kỳ nghỉ lễ năm 2021: Trong một dự báo được cập nhật ngay trước khi omicron nổi lên như một mối đe dọa nghiêm trọng,

Liên đoàn Bán lẻ Quốc gia cho biết doanh số bán hàng trong kỳ nghỉ lễ của Mỹ đang đi đúng hướng trong một năm kỷ lục.

Một trong những lo ngại hiện nay là sự lây lan biến thể Omicron sẽ tiếp tục làm gián đoạn quá trình sản xuất và vận chuyển, làm trầm trọng thêm tình trạng tồn đọng, đứt gãy chuỗi cung ứng và khiến lạm phát tiếp tục gia tăng. Nó cũng có thể làm tăng nhu cầu hàng hóa của người tiêu dùng, làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu hụt nguồn cung.

“Nếu mọi người lo lắng rằng đến một quán bar hoặc nhà hàng cuối cùng sẽ khiến họ phải nhập viện vì mắc bệnh, họ có thể tiếp tục mua sắm hàng hóa. Điều đó có thể làm trầm trọng thêm xu hướng ngắn hạn và làm cho lạm phát tồi tệ hơn”, bà Greene, nhà kinh tế của Viện Kroll cho biết.

Mặt khác, theo bà Greene: “Nếu tăng trưởng thực sự bị giảm sút do biến thể Omicron, điều đó sẽ kiềm chế lạm phát”.

Có nhiều lý do khác để cho rằng sự phục hồi kinh tế sẽ bị giảm tốc. Tại Mỹ, viện trợ kinh tế từ ngân sách liên bang đang giảm dần.

Hiện tại, thị trường trái phiếu Mỹ đang báo hiệu nhiều lo ngại về sự suy yếu của nền kinh tế hơn là về lạm phát: Lợi suất trên trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm chuẩn vẫn ở mức thấp trong lịch sử, dưới 1,5%.

Viện dẫn lo ngại tác động của Omicron và các yếu tố khác, Oxford Economics đã hạ dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ trong quý IV/2021 xuống 7,3% so với dự báo 7,8% trước đó.

“Omicron đã lây lan quá nhanh và nó đang tấn công ở các khu vực có mật độ dân số cao ở phía Đông Bắc. Chúng tôi nghĩ rằng nó sẽ gây thiệt hại khá lớn đối với hoạt động kinh tế”, bà Kathy Bostjancic, Giám đốc kinh tế tài chính Mỹ của Oxford Economics nhận định.

Điều đó nói lên rằng, cũng có thể nền kinh tế sẽ chứng tỏ khả năng phục hồi trước thách thức mới nhất mà COVID đã gây ra. Một thước đo về lưu lượng bán lẻ cho thấy rằng biến thể mới đã tạo ra rất ít sự khác biệt, ít nhất là cho đến nay.

Trong tuần kết thúc vào ngày 18/12, lưu lượng khách đến cửa hàng đã tăng gần 20% so với một năm trước đó, mặc dù giảm 23% so với cùng tuần trong năm trước đại dịch 2019, theo Sensormatic Solutions. Đối với ngày Thứ Sáu Đen kết thúc vào ngày 27/11, doanh số bán hàng đã tăng 30% so với năm ngoái.

Peter McCall, Giám đốc tư vấn bán lẻ cấp cao của Sensormatic, lưu ý rằng người mua sắm vẫn đang đến các cửa hàng bán lẻ nhưng hiện đang ưa chuộng các trung tâm mua sắm ngoài trời và trung tâm thương mại hơn là các trung tâm mua sắm khép kín.

(Nguồn: AP)

NGỌC CHÂU

Nâng cao chất lượng công tác chăm sóc sức khoẻ cán bộ Trung ương