Văn bản Bộ Công Thương gửi Thủ tướng kiến nghị chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương cùng phối hợp xử lý trước tình trạng nông sản của tỉnh Hải Dương bị ách tách do tỉnh này đang phải giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 để chống dịch COVID-19. Bộ cũng yêu cầu hệ thống phân phối thực các địa phương đảm bảo lưu thông hàng hoá và đẩy mạnh tiêu thụ nông sản.

Trước đó, ngày 4/2, Bộ Công Thương cũng đã có văn bản chỉ đạo Sở Công Thương Hải Dương phối hợp với Sở Nông nghiệp đánh giá diện tích, sản lượng, thời vụ thu hoạch và xây dựng phương án tiêu thụ nông sản, hàng hóa chủ lực trên địa bàn.

 Đồng thời phối hợp với doanh nghiệp của địa phương rà soát, tổng hợp khả năng dự trữ của các kho cấp đông, trữ lạnh, bảo quản của doanh nghiệp sản xuất, chế biến, phân phối trên địa bàn để huy động khi cần thiết.    

Bộ Công Thương cho biết đã kết nối các doanh nghiệp phân phối lớn phối hợp với các địa phương (thông qua Sở Công Thương) để thúc đẩy tiêu thụ nông sản.

Đồng thời, Bộ cũng đã làm việc với các đơn vị chức năng, các địa phương và doanh nghiệp để loại bỏ tâm lý e dè của người tiêu dùng đối với hàng hóa nông sản thực phẩm có nguồn gốc xuất xứ từ vùng đang có dịch.

Đặc biệt, ngay sau khi tỉnh Hải Dương thực hiện giãn cách xã hội từ 16/2, Bộ Công Thương đã làm việc trực tiếp với các hệ thống phân phối lớn tại phía Bắc, như Central Group (chuỗi siêu thị BigC và Go!); Vincommerce (chuỗi Vinmart và Vinmart+), BRG Retail (Chuỗi siêu thị BRG Mart), Chuỗi siêu thị MM Mega Market ….để thu mua nông sản đang vào mùa thu hoạch từ nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp của tỉnh Hải Dương.

Hiện Central Group đã thu mua lượng lớn rau, củ, quả của tỉnh Hải Dương tiêu thụ trong hệ thống, với lượng khoảng 100 tấn/tuần, dự kiến tăng lên 200 tấn/tuần.

Hệ thống MM Mega Market (Việt Nam) từ 18/2 cũng đã cam kết hỗ trợ tiêu thụ nông sản cho tỉnh Hải Dương, đã đặt mua 24,3 tấn rau quả/ngày,  gồm su hào, cải bắp và ổi. MM Mega Market tiếp tục tăng sản lượng trong những ngày tới, để phân phối về các trung tâm của MM tại miền Trung và miền Nam.

Bà Nguyễn Thị Kim Dung, Giám đốc siêu thị Co.opmart Hà Nội, cho biết trước mắt, siêu thị thành lập gian hàng hỗ trợ Hải Dương tiêu thụ nông sản. Sau đó tùy tình hình sẽ có lộ trình phù hợp. Ước tính đợt này siêu thị sẽ bù chi phí để có thể bán ra khoảng 200-300 tấn, dự kiến kéo dài trong một tháng, hoặc cho đến khi lượng nông sản toàn tỉnh cơ bản được tiêu thụ ổn định.

Hệ thống Vinmart cũng đã liên hệ và đặt hàng nông sản của Hải Dương.

Tuy nhiên, tỉnh Hải Dương vẫn khó khăn trong việc lưu thông hàng hóa, tiêu thụ nông sản, nhất là nông sản có sản lượng lớn, đã vào vụ thu hoạch và các tỉnh giáp ranh.

Theo đó, việc thu mua, vận chuyển đi tiêu thụ bị ách tắc. Bởi  thương lái không thể vận chuyển nông sản do quy định phòng chống dịch tại nhiều địa phương giáp với tỉnh Hải Dương.

Theo báo cáo của Sở Công Thương Hải Dương, hầu hết các chốt, trạm kiểm soát dịch bệnh COVID-19 tại cửa ngõ ra vào các tỉnh, thành phố lân cận đều hạn chế xe hàng hoá ra vào tỉnh Hải Dương. Nhiều xe phải nằm chờ rất lâu, sau đó vẫn buộc phải quay đầu.... Điều này làm cho  hàng hoá bị ách tắc, nông sản bị hư hỏng, gây nhiều khó khăn cho hàng hóa xuất khẩu đến hạn phải giao hàng…

Cũng với đó, việc thực hiện yêu cầu xét nghiệm COVID-19 của Bộ Y tế trong vận chuyển hàng hóa có nhiều điểm chưa phù hợp, dẫn đến việc nông sản bị tồn ứ khó tiêu thụ tại thị trường trong nước và các thị trường xuất khẩu được.

Báo cáo nhanh của Sở Công Thương và Sở Nông nghiệp tỉnh Hải Dương, cho biết hiện nông sản sản xuất ra không tiêu thụ được hoặc tiêu thụ cầm chừng.

Đến ngày 15/2, toàn tỉnh thu hoạch được 19.500 ha rau màu, còn 2.802 ha đang đến kỳ thu hoạch. Sản lượng thu hoạch dự kiến là 46.000 tấn hành, 30.700 tấn cà rốt, 8.000 tấn cải bắp, su hào, su lơ, rau ăn lá...Thực phẩm hiện có 1.000 tấn heo sữa,

Trong khi đó tổng lượng nông sản của Hải Dương là 90.760 tấn chưa tiêu thụ được. Cụ thể còn 4.080 ha rau đang đến kỳ thu hoạch với 3.205 ha hành, 621 ha cà rốt và 261 ha cải bắp, su hào, súp lơ, rau ăn lá.

 Nhu cầu vật tư, thức ăn đầu vào cho nuôi trồng cũng đang thiếu.

Bộ Công Thương kiến nghị Bộ Y tế có hướng dẫn thống nhất về lưu thông người, hàng hóa, phương tiện giữa địa phương có dịch với các địa phương khác. Điều này tránh việc mỗi địa phương tự áp dụng một cách như hiện nay.

Kiến nghị huy động các đơn vị có năng lực xét nghiệm COVID-19 hỗ trợ các tỉnh có dịch, bảo đảm phục vụ tối đa nhu cầu xét nghiệm của đội ngũ lái xe, áp tải hàng trong thời gian ngắn nhất, nhằm hạn chế tối đa ách tắc lưu thông hàng hóa từ vùng dịch ra ngoài. 

 Kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Bộ Y tế hướng dẫn quy trình sản xuất nông lâm thủy sản bảo đảm phòng chống dịch bệnh, đủ điều kiện lưu thông phân phối tại thị trường trong nước và xuất khẩu. Đồng thời hướng dẫn các địa phương sản xuất, nuôi trồng các loại nông lâm thủy sản phù hợp với nhu cầu và khả năng tiêu thụ trong bối cảnh dịch bệnh, để hạn chế tối đa việc tồn ứ nông lâm thủy sản.

Các địa phương đề nghị thực hiện nghiêm tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng tại Chỉ thị số 16, quyết liệt triển khai các biện pháp hỗ trợ lưu thông hàng hóa, đảm bảo vận chuyển hàng hóa phục vụ nhu cầu tiêu dùng và sản xuất, không để tình trạng “ngăn sông cấm chợ” diễn ra trên địa bàn.

Thông báo công khai, thông tin rộng rãi về các đơn vị được chỉ định xét nghiệm SARS-COV-2, ưu tiên xét nghiệm SARS-COV-2 cho đội ngũ lái xe và người áp tải hàng... thực hiện đúng hướng dẫn của Bộ Y tế.