Các ngân hàng Trung Quốc đương đầu với kịch bản thua lỗ thế chấp tồi tệ nhất khi mà niềm tin trên thị trường bất động sản Trung Quốc suy giảm, giới chức nước này cố gắng ngăn chặn căng thẳng leo thang, theo Bloomberg.

Cuộc khủng hoảng leo thang của các dự án triển khai chậm đã làm tổn hại niềm tin của hàng trăm nghìn người mua nhà, nó tạo ra cuộc tẩy chay các sản phẩm cho vay thế chấp tại hơn 90 thành phố của Trung Quốc, nhiều chuyên gia đã cảnh báo về rủi ro hệ thống quy mô lớn hơn.

Vấn đề được quan tâm nhất hiện nay chính là cuộc khủng hoảng này sẽ ảnh hưởng đến hệ thống ngân hàng Trung Quốc quy mô 56.000 tỷ nhân dân tệ ra sao.

Trong trường hợp xấu nhất, S&P Global Ratings ước tính khoảng 2.400 tỷ nhân dân tệ (khoảng 356 tỷ USD) - tương đương 6,4% các khoản vay thế chấp, sẽ gặp rủi ro. Trong khi đó, Deutsche Bank cảnh báo ít nhất 7% khoản vay mua nhà đang gặp nguy hiểm.

Cho đến nay, các ngân hàng niêm yết tại Trung Quốc chỉ báo cáo khoảng 2,1 tỷ nhân dân tệ các khoản vay thế chấp quá hạn chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi các cuộc tẩy chay của người mua nhà.

Bình luận về vụ việc, ông Zhiwu Chen - giáo sư tài chính tại Trường Kinh Doanh Đại học Hong Kong, cho biết: "Các ngân hàng đang bị mắc kẹt ở giữa. Nếu không giúp các nhà phát triển hoàn thành dự án, họ sẽ mất nhiều hơn thế.

Nếu họ ra tay giúp đỡ, điều đó tất nhiên sẽ khiến chính phủ hài lòng, nhưng lại tăng khả năng tiếp xúc của hệ thống ngân hàng với các dự án bất động sản đang dang dở".

Trong bối cảnh đất nước đã vấp phải những trở ngại như tăng trưởng kinh tế chững lại, gián đoạn hoạt động kinh doanh do COVID-19 và tỷ lệ thất nghiệp ở thanh niên cao kỷ lục, Bắc Kinh đang đặt ổn định tài chính và xã hội lên hàng đầu.

Cho đến nay, đã có những nỗ lực để kiềm chế khủng hoảng trong đó phải kể đến việc ân hạn với các khoản thế chấp cũng như việc ngân hàng trung ương đưa ra quỹ để hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp bất động sản. Dù bằng cách nào đi nữa, các ngân hàng vẫn giữ vị trí trung tâm trong nỗ lực giải cứu của nhà nước.

Ngành ngân hàng có nhiều liên quan nhất với ngành bất động sản. Theo số liệu của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc, ước tính có khoảng 39 nghìn tỷ nhân dân tệ các khoản thế chấp và khoảng 13 nghìn tỷ nhân dân tệ các khoản vay trong lĩnh vực bất động sản tính đến cuối tháng 3/2022.

Thị trường bất động sản mang đến sự ổn định tài chính tại Trung Quốc, theo khẳng định của giám đốc điều hành tập đoàn Teneo Holdings – ông Gabriel Wildau.

Khi mà giới chức đang cố gắng kiềm chế rủi ro, những ngân hàng cho vay nhiều trong lĩnh vực bất động sản có thể chịu thêm áp lực. Vay thế chấp chiếm khoảng 34% tổng các khoản vay tại Ngân hàng Tiết kiệm Bưu điện Trung Quốc và Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc tính đến cuối năm 2021, cao hơn ngưỡng 32,5% theo quy định áp với các ngân hàng lớn nhất.

Theo nhà phân tích Lucia Kwong của Deutsche Bank, ước tính khoảng 7% các khoản thế chấp sẽ bị ảnh hưởng nếu tình trạng vỡ nợ lan rộng. Ước tính này có thể sẽ vẫn hạn chế bởi xét đến việc cho đến nay thông tin về các dự án chưa hoàn thành không được công bố rộng rãi.

Theo một báo cáo của Francis Chan và Kristy Hung, các nhà phân tích tại Bloomberg Intelligence, nhằm hạn chế tác động, Trung Quốc có thể sử dụng nguồn vốn dư thừa và dự phòng khoản vay tại 10 ngân hàng lớn nhất, ước tính tổng số lên tới khoảng 4,8 nghìn tỷ nhân dân tệ, theo báo cáo của Francis Chan và Kristy Hung – chuyên gia phân tích tại Bloomberg Intelligence.

Các ngân hàng địa phương, trong đó bao gồm các ngân hàng ở thành phố và nông thôn có thể sẽ phải gánh vác trách nhiệm nhiều hơn các ngân hàng nhà nước, dựa trên thông tin từ các đợt giải cứu trước đây cũng như do mối liên quan chặt chẽ hơn của họ với chính quyền địa phương.

Cho đến nay, các ngân hàng Trung Quốc đã huy động được lượng vốn kỷ lục từ các đợt bán trái phiếu trong nửa đầu năm bởi họ chuẩn bị cho khả năng chất lượng các khoản vay đi xuống. Tỷ lệ nợ xấu tại các ngân hàng Trung Quốc tăng lên mức cao kỷ lục khi mà kinh tế đi xuống.

Các khoản cho vay khó đòi, lên tới 29.000 tỷ nhân dân tệ vào cuối tháng 3, đã sẵn sàng đạt được những kỷ lục mới và tiếp tục gây căng thẳng cho một nền kinh tế đang mở rộng với tốc độ chậm nhất kể từ khi bùng phát COVID.

Trong khi tổng nợ trên GDP của Trung Quốc được dự báo sẽ tăng lên mức kỷ lục mới trong năm nay, người tiêu dùng đã không muốn sử dụng nhiều đòn bẩy hơn. Điều đó đã làm dấy lên một cuộc tranh luận về nguy cơ Trung Quốc rơi vào "suy thoái bảng cân đối kế toán", với việc các hộ gia đình và công ty cắt giảm chi tiêu và đầu tư.

Tăng trưởng doanh thu đang chậm lại, càng làm ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của người mua nhà. Sự suy yếu về giá nhà của Trung Quốc đã lan đến 48 trong số 70 thành phố lớn trong tháng 6, tăng so với mức 20 trong tháng 1.

S&P Global dự báo doanh số bán nhà có thể giảm tới 33% trong năm nay trong bối cảnh tẩy chay thế chấp, tiếp tục siết chặt thanh khoản của các chủ đầu tư đang gặp khó khăn và dẫn đến nhiều vụ vỡ nợ hơn. Theo Teneo, khoảng 28 trong số 100 nhà phát triển hàng đầu đã vỡ nợ trái phiếu hoặc đàm phán gia hạn nợ với các chủ nợ trong năm qua.

Đầu tư bất động sản, vốn thúc đẩy nhu cầu hàng hóa và dịch vụ chiếm khoảng 20% tổng sản phẩm quốc nội của quốc gia, đã giảm 9,4% trong tháng 6.

Doanh thu ngân hàng đang bị đe dọa. Sau khi ghi nhận mức tăng lợi nhuận nhanh nhất trong gần một thập kỷ vào năm ngoái, các nhà cho vay của quốc gia này phải đối mặt với một năm 2022 đầy thách thức khi chính phủ gây áp lực buộc họ phải hỗ trợ nền kinh tế bằng giá thu nhập.

Các nhà phân tích của Citigroup do Judy Zhang dẫn đầu ước tính trong một báo cáo ngày 19/7, tăng trưởng đầu tư bất động sản chậm lại 10% dẫn đến tổng nợ xấu tăng 28%, nghĩa là thu nhập năm 2022 của họ giảm 17%.

(Nguồn: Bloomberg)