Cổ phiếu là giấy chứng nhận nhà đầu tư đóng góp vào chính công ty phát hành và được xem là loiaj chứng khoán phổ biến nhất trên thị trường giao dịch hiện nay. Như vậy cổ phiếu cũng có thể được hiểu là chứng chỉ xác nhận quyền sở hữu cổ phần của công ty đó. Người nắm giữ cổ phiếu của công ty phát hành gọi là cổ đông. Hiện nay, công ty cổ phần thường phát hành 2 dạng cổ phiếu phổ biến. Đó là cổ phiếu thường và cổ phiếu ưu đãi.
Cổ phiếu thường
Cổ phiếu dùng để xác định quyền sở hữu của cổ đông trong công ty được gọi là cổ phiếu thường. Loại cổ phiếu này có đặc trưng là quyền quản lý, kiểm soát công ty. Theo đó, cổ đông có cổ phiếu sẽ được tham gia vào hoạt động bầu hội đồng quản trị hay bỏ phiếu quyết định những vấn đề lớn trong công ty.
Cổ tức thường được trả khi hội đồng quả trị tuyên bố. Nếu công ty đó giải thể hay phá sản thì cổ đông sẽ được chia số tiền còn lại sau khi đã thanh toán hết các khoản nợ và cổ phiếu ưu đãi .
 |
Cổ phiếu ưu đãi
Đây là loại cổ phiếu có cổ tức xác định, thể hiện qua số tiền được in trên cổ phiếu hay theo tỷ lệ phần trăm cố định so với mệnh giá cổ phiếu. Cổ tức của cổ phiếu ưu đãi sẽ được trả trước cổ tức của cổ phiếu thường. Tuy nhiên, cổ đông có cổ phiếu ưu đãi sẽ không được tham gia bỏ phiếu bầu hội đồng quản trị nhưng khi công ty giải thể hay phá sản thì cổ phiếu ưu đãi sẽ được ưu tiên thanh toán trước.
Trái phiếu là một chứng nhận chịu lãi do chính phủ hay một doanh nghiệp phát hành cam kết trả cho người sử hữu trái phiếu một số tiền nhất định vào một thời gian nhất định. Trái phiếu là phương tiện huy động vốn phổ biến, và có bản chất là khoản vay.
Người nắm giữ trái phiếu sẽ được nhận lại số tiền ban đầu cho vay cũng như tiền lãi trong khoản thời gian cho vay. Khi một công ty cần vay tiền họ sẽ phát hành trái phiếu cho các nhà đầu tư tại các thị trường.
Việc phân loại trái phiếu sẽ theo các tiêu chí khác nhau
– Theo chủ thể phát hành thì trái phiếu gồm trái phiếu chính phủ , trái phiếu chính quyền địa phương và trái phiếu công ty.
– Theo tính chất chuyển đổi thì có loại khả năng chuyển đổi và loại không có khả năng chuyển đổi thành cổ phiếu.
– Theo cách thức trả lãi thì có trái phiếu có lãi suất cố định (thanh toán cố định theo định kỳ), trái phiếu có lãi suất biến đổi (lãi thu được tùy thuộc vào lãi suất thị trường), trái phiếu có lãi suất bằng không (được bán theo nguyên tắc chiết khấu).
– Trái phiếu bảo đảm và trái phiếu không có bảo đảm.
- Phân loại dựa theo hình thức trái phiếu: trái phiếu vô danh, trái phiếu ghi danh
-Cuối cùng là phân loại dựa theo tính chất trái phiếu: trái phiếu có thể chuyển đổi, trái phiếu có quyền mua cổ phiếu và trái phiếu có thể mua lại
Chứng chỉ có nguồn gốc chứng khoán
Cổ phiếu và trái phiếu thôi là chưa đủ để trả lời cho câu hỏi chứng khoán gồm những loại nào. Một phần khác của chứng khoán còn có những chứng chỉ, bao gồm một số loại như sau:
– Chứng quyền: giấy xác nhận quyền mua cổ phiếu mới phát hành, thường được phát hành cho cổ đông cũ và có thể đem ra giao dịch.
– Chứng khế: các giấy tờ phát hành kèm theo trái phiếu, xác nhận quyền được mua cổ phiếu với một số điều kiện nhất định.
– Chứng chỉ thụ hưởng: giấy xác nhận quyền lợi khách hàng là những nhà đầu tư cá nhân trong các quỹ đầu tư. Có thể mua bán hay giao dịch chứng chỉ thụ hưởng trên thị trường chứng khoán.
