Tuần trước, công ty nghiên cứu Phố Wall BTIG đã hạ cấp cổ phiếu của Nike sau khi xem xét các vấn đề sản xuất của công ty này. Những thách thức trong chuỗi cung ứng dự kiến sẽ là một chủ đề nóng trong báo cáo tài chính quý tiếp theo, được dự báo sẽ giảm xuống, của Nike.

Không chỉ Nike, một số nhà bán lẻ khác cũng đang trong tình trạng "báo động đỏ". Họ chờ các cơ sở sản xuất ở Việt Nam hoạt động trở lại nên chuỗi cung ứng bị chậm trễ, theo nhận xét gần đây của các nhà phân tích và nhà đầu tư.

COVID-19 đã ảnh hưởng thế nào đến chuỗi cung ứng ở Việt Nam?

Trước đây, một số công ty đã cân nhắc đến việc chuyển hoạt động sản xuất ra khỏi Trung Quốc và sang Việt Nam. Nhưng giờ đây, những khó khăn chồng chất đã khiến quyết định này bị lung lay.

Hôm 13/9, các nhà chức trách TP.HCM đã thông báo gia hạn giãn cách xã hội thêm 2 tuần. Theo đó, các nhà máy phải tuân theo các quy tắc "3 tại chỗ" hoặc đình chỉ hoàn toàn hoạt động. 

Một số nhà bán lẻ đã bày tỏ hy vọng áp lực sẽ giảm bớt. Nhà sản xuất quần tất Lululemon cho biết, họ dự đoán các nhà máy ở Việt Nam sẽ bắt đầu mở cửa trở lại theo từng giai đoạn vào giữa tháng 9.

Trong khi đó, chuỗi nội thất RH đã nhắm mục tiêu tái khởi động tại miền Nam Việt Nam vào tháng 10. Công ty hy vọng sẽ tăng cường sản xuất hết công suất vào cuối năm nay.

Việc sản xuất chậm lại, cùng với thời gian vận chuyển lâu hơn và chi phí vận chuyển tăng cao, khiến RH phải trì hoãn việc ra mắt bộ sưu tập đồ nội thất đương đại cho đến mùa xuân năm sau. Nó cũng làm trì hoãn các bộ sưu tập mùa thu.

Hiện tại, nhiều doanh nghiệp đang theo dõi và chờ đợi xem các hạn chế và hoạt động sản xuất sẽ tái khởi động như thế nào. Nhưng bức tranh có thể sẽ trở nên ảm đạm hơn khi những ngày lễ đến gần.

Hãy thử tưởng tượng xem, bạn nỗ lực để thoát khỏi Trung Quốc, nhưng giờ một trong những nơi duy nhất mà bạn có thể lấy hàng là Trung Quốc.

Ông Roger Rawlins, CEO Designer Brands

Những trở ngại ở Việt Nam kéo theo hàng loạt rắc rối khác của chuỗi cung ứng, từ việc thiếu container vận chuyển hàng hóa đến các cảng tồn đọng và số lượng tài xế xe tải hạn chế. 

Trong vài năm qua, một số công ty đã chuyển hoạt động sản xuất ra khỏi Trung Quốc và vào Việt Nam, nhằm đa dạng hóa chuỗi cung ứng của họ và tránh thuế quan. Nhưng giờ, họ đang đưa sản xuất trở lại Trung Quốc.

Trong buổi thuyết trình với các nhà đầu tư vào tuần trước, CEO của Designer Brands, ông Roger Rawlins, cho biết ông đã nói chuyện với một CEO khác trong ngành. Người này nói với ông rằng do việc giãn cách xã hội kéo dài ở Việt Nam, 6 năm công việc chuỗi cung ứng không thể hoàn thành trong 6 ngày.

Rawlins nói: "Hãy thử tưởng tượng xem, bạn nỗ lực để thoát khỏi Trung Quốc, nhưng giờ một trong những nơi duy nhất mà bạn có thể lấy hàng là Trung Quốc. Điều này thật điên rồ và mọi thứ thay đổi nhanh như tàu lượn siêu tốc".

Ông Rawlins cho biết thêm, do Designer Brands bán ít quần áo tập luyện và giày biểu diễn hơn, chẳng hạn như giày chạy bộ và giày chơi bóng rổ, nên tình hình công ty vẫn khả quan hơn so với một số công ty cùng ngành khi trải qua giai đoạn phong tỏa ở Việt Nam.  các biện pháp khóa cửa tại Việt Nam.

Theo phân tích của BTIG, các công ty bán lẻ có hoạt động nhiều ở Việt Nam bao gồm Deckers Outdoor của Ugg và Hoka, công ty mẹ của Michael Kors, Capri Holdings, Columbia Sportswear, Nike, chủ sở hữu Coach Tapestry , Under Armour và Lululemon.

Thách thức nào cho các công ty khi Việt Nam mở cửa trở lại?

Nhà phân tích Camilo Lyon của BTIG cho biết những khó khăn trong sản xuất ở Việt Nam có thể không gây ảnh hưởng nhiều trong quý III mà sẽ tác động đáng kể đến quý IV và quý nghỉ lễ, thậm chí là nửa đầu năm sau.

Ông Lyon lưu ý: “Nhiều thương hiệu đã dự đoán trước việc hạn chế công suất cũng như tồn động hàng khi các nhà máy hoạt động trở lại nên đã chủ động cắt giảm đơn đặt hàng. Một số thương hiệu lớn hơn đã chuyển hoặc cố gắng chuyển một số hoạt động sản xuất sang các nước khác”.

Các sản phẩm được BTIG theo dõi, thường mất khoảng 3 tháng để sản xuất ở khu vực châu Á, nay mất thêm 12 tuần vì tồn đọng hàng.

“Có thể mất 5-6 tháng để các nhà máy hoạt động trở lại và hoạt động bình thường sau khi ngừng hoạt động”, Lyon nói. "Theo đó, việc nhận nguyên liệu có thể bị chậm trễ thêm 4-5 tuần và cần 8 tuần nữa để một nhà máy xử lý việc sản xuất tồn đọng”.

BTIG cho biết các nhà máy ở Việt Nam cũng sẽ gặp khó khăn trong việc đưa công nhân trở lại sau khi chính quyền dỡ bỏ các hạn chế liên quan đến COVID-19.

Cuối tháng 8, CEO Urban Outfitters, Richard Hayne, nói với các nhà phân tích rằng, mối quan tâm lớn nhất của nhà bán lẻ là nhận được hàng dự trữ, đặc biệt là váy và quần được đặt hàng từ Việt Nam.

Một vài tháng trước đó, sự bùng phát COVID-19 đã khiến Ấn Độ trở thành một điểm khó khăn cho ngành bán lẻ, sau đó tình hình đã dần cải thiện. Và giờ những thách thức này chuyển sang Việt Nam.

Donna Dellomo, CFO của công ty nội thất Lovesac, cho biết công ty đã chuyển các đơn đặt hàng ra khỏi Việt Nam và quay trở lại Trung Quốc để cố gắng giảm thiểu rủi ro.

“Chúng tôi biết rằng hàng đến từ Trung Quốc sẽ bị ảnh hưởng bởi thuế quan, nhưng chúng tôi cần có hàng trữ trong kho. Điều này cực kỳ quan trọng đối với chúng tôi, cũng như khách hàng của chúng tôi", cô nói trong một cuộc phỏng vấn vào đầu tháng này.

Theo ước tính của BTIG, Nike đã sản xuất khoảng 350 triệu đôi giày thể thao tại Việt Nam vào năm ngoái. Công ty nghiên cứu dự đoán có tới 160 triệu đôi có thể không được sản xuất trong năm nay do việc ngừng hoạt động.

Nike từ chối bình luận vì công ty đang trong giai đoạn im lặng trước báo cáo thu nhập quý III sẽ được công bố vào tuần tới.