Sự suy yếu của doanh nghiệp là yếu tố khó khăn rất lớn của nền kinh tế. Trụ cột nền kinh tế đang lung lay. Không nên chủ quan với CPI, lạm phát, nhưng không làm thái quá, cần ứng xử phù hợp. Bởi nếu thái quá sẽ ngay lập tức bóp nghẹt sản xuất kinh doanh, sẽ rất nguy hiểm.

Trong 6 tháng cuối năm, theo các chuyên gia, bất lợi cực kỳ lớn do tình hình kinh tế thế giới và biến thể Delta làm cuộc chiến chống đại dịch trở nên gian nan.

So với năm 2021, sự nguy hiểm của biến chủng virus có những khác biệt. Đó là, tốc độ, khả năng lây lan của virus. Diễn biến dịch nặng nề, số lượng người mắc bệnh tăng lên khủng khiếp, đe dọa sự chịu đựng của hệ thống y tế. Gần đây, dịch bệnh lần này tấn công vào trung tâm kinh tế sản xuất công nghiệp của các tỉnh thành, đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng như Bắc Ninh, Bắc Giang. Khi dịch bệnh vừa được đẩy lùi, dịch bệnh tấn công mạnh vào đầu tàu kinh tế cả nước và TP. HCM, địa phương chiếm một phần ba ngân sách cho cả nước.

Những động lực của nền kinh tế là đầu tư công, sau 6 tháng, mới chỉ đạt 29% kế hoạch Chính phủ giao. Động lực tăng trưởng khác, là xuất khẩu chưa đạt được tốc độ tăng trưởng để ra, vì phụ thuộc vào các đối tác, một phần nhập siêu, vai trò xuất khẩu mở nhạt. FDI tiếp tục là khu vực đóng góp chính vào tăng trưởng thông qua xuất khẩu. Tiêu dùng nội địa, đầu tư tư nhân ảnh hưởng nghiêm trọng.

Trong giỏ hàng hóa, mặt hàng này chiếm 40%, do vậy, kéo tốc độ tăng CPI tháng 6/2021 tăng 0,19% so với tháng trước, tăng 1,62% so với tháng 12/2020 và tăng 2,41% so với tháng 6/2020. Bình quân 6 tháng đầu năm 2021, CPI tăng 1,47% so với cùng kỳ năm trước, mức tăng thấp nhất kể từ năm 2016. Các nhóm mặt hàng phi lương thực, thực phẩm như giao thông tăng 5,62%. Trong đó, giá xăng dầu trong nước được điều chỉnh 10 đợt làm cho giá xăng tăng 17,01%; giá bán lẻ gas trong nước được điều chỉnh tăng 4 đợt và giảm 2 đợt, bình quân 6 tháng giá gas tăng 16,51%. Thực tế, số liệu Tổng cục Thống kê chưa phản ánh đủ giá xăng dầu khi dễ dàng quan sát, giá xăng dầu chỉ cùng kỳ năm trước dao động 13.000-14.000 đồng/lít, hiện tại lên đến hơn 20.000 đồng/lít.

Theo báo cáo của nhóm nghiên cứu, kể từ khi bùng phát dịch Covid-19 vào đầu năm 2020, các doanh nghiệp không những gặp khó khăn trong việc sản xuất khi các biện pháp giãn cách xã hội được thông qua nhằm khống chế đại dịch, mà còn phải đối mặt với sự gia tăng trong chi phí sản xuất. Tính từ tháng 4/2020, giá hàng hóa, nguyên vật liệu thế giới tăng mạnh. Cụ thể tính đến tháng 6/2021, giá hàng hóa phi nhiên liệu, bao gồm nguyên vật liệu nông nghiệp thô và nguyên vật liệu đầu vào cho sản xuất công nghiệp, tăng 38,25% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, giá nguyên vật liệu đầu vào cho sản xuất công nghiệp tăng 68,6% so với cùng kỳ và giá nguyên vật liệu nông nghiệp thô tăng 28,44%. Giá nhiên liệu tăng 108,28% chủ yếu do nguồn cung bị cắt giảm. Giá thuê đất tại các khu công nghiệp đang tăng nhanh trong những năm qua. Cụ thể, giá thuê đất trong Quý 2/2021 trung bình tại các tỉnh phía Bắc là 107 USD/m2, tăng 8,1% so với cùng kỳ và tại các tỉnh phía Nam là 111 USD/ m2, tăng 8,2% so với cùng kỳ năm trước.

Thêm vào đó, giá cước vận tải biển vào cuối tháng 6/2021 đã tăng khoảng 4 – 8 lần so với cùng thời điểm năm 2020. Trong Quý 2/2021, bức tranh kinh tế toàn cầu cho thấy những điểm sáng do sự phục hồi mạnh mẽ của các nền kinh tế lớn như Mỹ và Trung Quốc, song nhóm nghiên cứu lo ngại, nhiều nguy cơ xảy ra do sự xuất hiện những biến thể mới của virus SARS-CoV-2.

Chỉ số giá tiêu dùng CPI bình quân 6 tháng đầu năm 2021 tăng 1,47% so với cùng kỳ năm trước, mức tăng thấp nhất kể từ năm 2016, nhưng lại báo hiệu tổng cầu đang thu hẹp. Là động lực quan trọng của nền kinh tế, nhưng giải ngân vốn đầu tư công ì ạch, chỉ đạt 29% kế hoạch Chính phủ giao.

Nhật Hạ