Theo dữ liệu từ Vortexa, các nhà khai thác dầu của Canada đã vận chuyển thêm khoảng 28 triệu thùng dầu thô rời bờ biển phía tây của đất nước, kể từ khi đường ống Trans Mountain mở rộng bắt đầu hoạt động hết công suất vào tháng 6 so với bốn tháng trước đó. Tuy nhiên, các chuyến hàng đến Vịnh Hoa Kỳ lại giảm 1,68 triệu thùng trong thời gian đó.

Sự thay đổi này cho thấy dự án Trans Mountain do Chính phủ sở hữu đang đạt được mục tiêu giảm sự phụ thuộc của ngành công nghiệp dầu mỏ Canada vào các đường ống dẫn dầu đến Mỹ và các nhà máy lọc dầu của Mỹ, điều này đã dẫn đến việc giảm giá dầu thô sâu hơn của họ và khiến nước này dễ bị tổn thương trước những cú sốc giá mạnh. 

Gần hai phần ba số lô hàng mới của bờ biển phía tây Canada hướng đến Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc và Brunei, phần còn lại đến tay người mua Hoa Kỳ, chủ yếu dọc theo Thái Bình Dương.

Như dự kiến, phần lớn dầu thô TMX sẽ hướng đến thị trường châu Á với gần hai phần ba đến Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc và Brunei, phần còn lại đến các nhà máy lọc dầu của Mỹ. Trung Quốc đã nổi lên là khách hàng lớn nhất của TMX, mua thêm 8,24 triệu thùng dầu thô của Canada kể từ tháng 6.

Con số đó đánh dấu mức tăng 11,6 triệu thùng về khối lượng được vận chuyển ngoài khơi bờ biển phía tây của Canada, cùng với mức giảm 3,35 triệu thùng qua Vịnh. Hàn Quốc là người mua lớn thứ hai, mua thêm 3,91 triệu thùng qua bờ biển phía tây của Canada, trong khi Ấn Độ mua thêm 1,53 triệu thùng.

Nhà máy lọc dầu tư nhân Trung Quốc Rongsheng Petrochemical đã mua hai lô dầu thô Canadian Access Western Blend (AWB) từ ConocoPhillips và Vitol ngoài hai lô AWB khác mà họ mua qua một hợp đồng thầu. Cold Lake và AWB là dầu thô chua nặng chứa 3,5-4% lưu huỳnh và có trọng lượng API là 21-22 độ.

Nhà máy lọc dầu GS Caltex của Hàn Quốc đã chia lô hàng dầu thô Cold Lake 550.000 thùng với nhà máy lọc dầu hàng đầu của Nhật Bản là ENEOS, trong đó GS Caltex sẽ lấy 300.000 thùng trong khi ENEOS sẽ lấy 250.000 thùng. 

Nhà máy lọc dầu hàng đầu của Hàn Quốc là SK Energy, một đơn vị của SK Innovation, đã mua lô hàng 550.000 thùng từ Unipec trong khi Hengyi Petrochemical, một nhà điều hành nhà máy lọc dầu ở Brunei, cũng đã mua một khối lượng dầu thô tương tự từ PetroChina Co. Tất cả các lô hàng đều được bán với mức chiết khấu từ 5 đến 6USD/thùng so với ICE Brent.

Việc mở rộng đường ống Trans Mountain gần như đã tăng gấp ba lần công suất của hệ thống đường ống trải dài từ Edmonton đến một cảng gần Vancouver, lên 890.000 thùng một ngày. Chính phủ của Thủ tướng Justin Trudeau đã mua đường ống Trans Mountain từ Kinder Morgan Inc. vào năm 2018 để cứu dự án mở rộng này và mở ra những thị trường mới cho dầu mỏ của Canada.

Xuất khẩu dầu thô của TMX dự kiến đạt ~350.000-400.000 bpd và sẽ cạnh tranh với các loại dầu nặng từ Mỹ Latinh và Trung Đông. Theo Muyu Xu, một nhà phân tích dầu thô cấp cao tại công ty phân tích Kpler, dầu thô Cold Lake rẻ hơn khoảng 10 USD một thùng so với dầu thô Basra Heavy của Iraq khi giao hàng đến Trung Quốc.

"Dầu thô TMX của Canada thu hút sự quan tâm từ những người mua châu Á muốn đảm bảo nguồn cung cấp giá rẻ các loại dầu nặng nhưng không có khả năng tiếp cận dầu thô Venezuela bị Hoa Kỳ trừng phạt ", bà XU nói với Reuters. "Các nhà máy lọc dầu vẫn cần thêm thời gian để thử nghiệm và kiểm tra dầu thô TMX vì một vài lô hàng đầu tiên vừa mới cập cảng", bà nói thêm.

Bờ biển Vịnh Mỹ vẫn quan trọng

Nói như vậy, Bờ Vịnh của Mỹ có khả năng sẽ tiếp tục chứng kiến hoạt động kinh doanh sôi động trong tương lai gần. 

Theo nhà phân tích Rohit Rathod của Vortexa, sức hấp dẫn lớn nhất của Bờ Vịnh vẫn là sự dễ dàng khi chất các tàu chở dầu thô rất lớn (VLCC), có thể chở tới 2 triệu thùng dầu, một đặc điểm giúp duy trì mức xuất khẩu cao của Canada từ Bờ Vịnh Mỹ. 

Ví dụ, Reliance Industries của Ấn Độ đã vận chuyển 2 triệu thùng dầu thô của Canada qua một tàu VLCC vào tháng 5 từ Vancouver đến nhà máy lọc dầu của mình ở Jamnagar. Để so sánh, các tàu Aframax nhỏ hơn thường chở tới 800.000 thùng chỉ được giới hạn chất khoảng 550.000 thùng tại Vancouver do hạn chế về độ mớn nước tại cảng.

Trong tin tức khác, chính phủ Canada đang tìm cách tư nhân hóa TMX. Trans Mountain Corp., chủ sở hữu của TMX, đang sắp xếp một đợt bán trái phiếu để tái cấp vốn một phần nợ của mình trước khi chính phủ Canada bán công ty điều hành đường ống dẫn dầu này. 

Tính đến ngày 31/3, công ty có khoản nợ là 25,3 tỷ đô la Canada (18,4 tỷ USD), bao gồm các thỏa thuận tín dụng với một nhóm các bên cho vay có hai cơ sở với tổng số tiền là 19 tỷ đô la Canada.

Chính phủ Canada đã mua và quốc hữu hóa đường ống ban đầu từ một đơn vị của Kinder Morgan Inc. vào năm 2018 để đảm bảo rằng việc mở rộng sẽ được xây dựng. Trên thực tế, chính phủ liên bang đã mua lại chủ sở hữu công ty Trans Mountain, công ty đã trở thành một tập đoàn Crown liên bang với Ottawa đưa ra quyết định này xung quanh mong muốn bảo đảm một tài sản quan trọng của Canada. 

TMX đã chứng kiến chi phí vượt quá mức khổng lồ, với dự án có giá thành là 34 tỷ đô la Canada, gấp hơn sáu lần so với ước tính ban đầu.