Dữ liệu chính phủ được trang tin môi trường Desmog phân tích cho thấy lượng dầu tinh chế mà Vương quốc Anh nhập khẩu từ Ấn Độ, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ lên tới 2,7 tỷ USD trong năm 2023, cùng giá trị kỷ lục như năm 2022, và tăng mạnh so với 540 triệu USD trong năm 2021.

Nga là nhà cung cấp dầu thô lớn nhất cho Ấn Độ và Trung Quốc, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ trở thành một trong những nhà nhập khẩu dầu lớn nhất của Nga kể từ khi Điện Kremlin phát động cuộc tấn công Ukraina vào tháng 2/2022.

Để trừng phạt Nga vì chiến dịch quân sự ở Ukraina, Anh chính thức cấm nhập khẩu các sản phẩm dầu của Nga từ ngày 5/12/2022. Tuy nhiên, lỗ hổng trong luật pháp đã cho phép dầu của Nga tiếp tục chảy vào Anh.

Chỉ cần dầu của Nga được tinh chế ở một quốc gia khác thì dầu đó không còn được coi là có nguồn gốc từ Nga nữa. Kết quả là dầu của Nga đang được bán cho các nước đồng minh để chế biến trước khi xuất khẩu sang Anh.

Nhóm vận động Global Witness ở Anh cáo buộc đây là quá trình "rửa tiền" làm suy yếu nỗ lực chống Nga của Ukraina.

Dầu tinh chế xuất khẩu từ Ấn Độ sang Anh đã tăng lên đáng kể sau khi chiến sự Nga - Ukraina bùng phát. Năm 2021, Anh chỉ nhập khẩu gần 500 triệu USD dầu tinh chế từ Ấn Độ, song con số này đã tăng lên 2,2 tỷ USD vào năm 2022 và khoảng 1,8 tỷ USD trong năm 2023.

Nhập khẩu dầu tinh chế từ Trung Quốc đã tăng hơn 20 lần kể từ năm 2021 - tăng từ 37 triệu USD lên 490 triệu USD vào năm 2022 và 825 triệu USD trong năm 2023.

Trong khi đó, giá trị nhập khẩu dầu tinh chế từ Thổ Nhĩ Kỳ tăng từ 2,2 triệu USD vào năm 2021 lên 75 triệu USD vào năm 2023.

Lela Stanley, nhà điều tra cấp cao tại Global Witness, cho biết: "Hàng triệu thùng nhiên liệu làm từ dầu của Nga tiếp tục đổ vào Anh. Nếu lỗ hổng này không bị bịt lại, Anh sẽ tiếp tục giúp Nga có tiền trang trải cho cuộc chiến với Ukraina".

Lela Stanley đề xuất Anh nên "hành động ngay lập tức để cấm nhập khẩu nhiên liệu làm từ dầu của Nga và thể hiện sự ủng hộ chân thành với Ukraina".

Global Witness ước tính, trong cả năm 2023, khoảng 5,2 triệu thùng sản phẩm dầu mỏ tinh chế sản xuất từ dầu thô của Nga đã được nhập khẩu vào Anh, trong đó nhiên liệu máy bay chiếm phần lớn, lên đến 4,6 triệu thùng. Giới phân tích ước tính nhiên liệu liên quan đến Nga đã được sử dụng cho 1/20 chuyến bay ở Anh.

Hồ sơ của Chính phủ Anh cho thấy nhập khẩu dầu trực tiếp từ Nga đã giảm từ 1,8 tỷ USD trong quý 1/2022 xuống 0 vào năm sau đó.

Điều này khiến Anh phải tăng nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch từ các nước khác. Anh đã chi 24 tỷ USD để nhập khẩu dầu và khí đốt từ Algeria, Bahrain, Kuwait, Libya, Qatar, Ả Rập Saudi và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) trong năm tài khóa tính đến tháng 3/2023 - tăng 60% so với năm trước.

Ngoài việc mua nhiên liệu hóa thạch từ các nước dầu mỏ, Anh và EU còn mua dầu đã tinh chế của Nga thông qua Ấn Độ, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ.

Global Witness phát hiện ra rằng EU đã nhập khẩu 130 triệu thùng từ các nhà máy lọc dầu chế biến dầu thô của Nga vào năm 2023. Nhóm ước tính rằng những giao dịch này có thể sẽ đóng góp 1,3 tỷ USD cho Điện Kremlin.

Nga hiện là nhà cung cấp dầu thô lớn nhất của Trung Quốc, với khối lượng thương mại đã tăng 24% vào năm 2023 so với năm trước.

Việc mua dầu của Trung Quốc và Ấn Độ đã giúp ổn định nền kinh tế Nga, nền kinh tế này chỉ giảm 2,1% vào năm 2022 - thấp hơn đáng kể so với mức 12% đã được dự báo.