IEA hạ dự báo tăng trưởng nhu cầu dầu mỏ toàn cầu cả năm 2024

Trong Báo cáo thị trường dầu mỏ mới nhất, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) đã điều chỉnh giảm triển vọng về nhu cầu dầu mỏ toàn cầu. Chỉ có một lý do cho điều này, tăng trưởng nhu cầu chậm lại của Trung Quốc.

Trong nhiều năm, Trung Quốc là động lực lớn nhất thúc đẩy nhu cầu dầu mỏ tăng trưởng khi nền kinh tế của nước này tăng trưởng vượt bậc. Giờ đây, điều này dường như đã kết thúc. Và thị trường hàng hóa lớn nhất thế giới sẽ cần phải điều chỉnh theo thực tế mới.

"Với nhu cầu dầu mỏ của Trung Quốc dường như đang cạn kiệt, và hầu hết các quốc gia khác chỉ tăng hoặc giảm khiêm tốn, xu hướng hiện tại củng cố kỳ vọng của chúng tôi rằng nhu cầu toàn cầu sẽ đạt đỉnh vào cuối thập kỷ này", IEA viết trong báo cáo.

Những người tham dự Hội nghị Dầu mỏ Châu Á - Thái Bình Dương cũng thảo luận về những gì ngày càng có vẻ giống như những thay đổi mang tính cấu trúc, dài hạn trên thị trường dầu mỏ, mà Bloomberg gọi là vùng biển chưa được khám phá đối với nhiều nhà giao dịch và giám đốc điều hành. 

Trong hơn một thập kỷ, nhu cầu dầu mỏ ở Trung Quốc đã tăng trưởng với tốc độ mạnh đến mức các nhà giao dịch và giám đốc điều hành dầu mỏ đều phải trở nên tự mãn, cho rằng nó sẽ tiếp tục tăng trưởng với tốc độ như vậy.

IEA hạ dự báo tăng trưởng nhu cầu dầu mỏ toàn cầu cả năm 2024- Ảnh 1.

Các bồn chứa dầu thô được nhìn thấy tại nhà máy lọc dầu Azzawiya, ở Zawiyah, phía tây Tripoli, Libya ngày 23/7/2020. Ảnh: Reuters

Mô hình kinh tế do Trung Quốc kiểm soát tập trung đã hỗ trợ những giả định như vậy, nhưng chỉ đến một mức độ nào đó. Bởi vì mô hình kinh tế này cho phép điều chỉnh trong trường hợp mục tiêu tăng trưởng tỏ ra khó nắm bắt. Ví dụ, năm nay, mục tiêu tăng trưởng GDP là 5%. 

Đây là mức tăng trưởng khá vững chắc, đặc biệt là khi so sánh với các nền kinh tế châu Âu, nhưng bất cứ khi nào tăng trưởng thực tế lại thấp hơn, thì đó là sự thất vọng và là một bước ngoặt bi quan trên thị trường dầu mỏ.

Trong quý 2 năm nay, Trung Quốc báo cáo mức tăng trưởng kinh tế là 4,7%. Đây được coi là một con số yếu, một bằng chứng nữa cho thấy quốc gia nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới vẫn đang phục hồi sau lệnh phong tỏa do đại dịch. 

Nhận định này được hỗ trợ bởi dữ liệu cho thấy lượng dầu thô nhập khẩu trong nửa đầu năm thấp hơn năm ngoái, mặc dù tỷ lệ nhập khẩu năm ngoái là mức cao kỷ lục.

Đây là điều sẽ khiến cuộc sống của nhiều nhà giao dịch và một số giám đốc điều hành trở nên khó khăn hơn: Tăng trưởng nhu cầu dầu của Trung Quốc đang chậm lại sau một thời gian tăng trưởng mạnh. 

Điều này có thể đã được dự đoán trước vì không có nền kinh tế nào có thể tăng trưởng vĩnh viễn ở mức hai chữ số hoặc một chữ số cao. Tuy nhiên, có vẻ như điều này đã không được dự đoán trước, do đó, sự bi quan ngày càng kéo dài trên thị trường dầu mỏ.

IEA hạ dự báo tăng trưởng nhu cầu dầu mỏ toàn cầu cả năm 2024- Ảnh 2.

"Theo quan điểm cấu trúc, Trung Quốc hiện có vẻ không còn là gã khổng lồ về nhu cầu dầu mỏ và thậm chí có thể là cả các mặt hàng khác như trước đây nữa", Amrita Sen và Livia Gallarati của Energy Aspects nói với Bloomberg bên lề APPEC. "Chúng tôi vẫn tin tưởng rằng chính phủ sẽ không để tăng trưởng kinh tế sụp đổ, nhưng chắc chắn tăng trưởng sẽ không mấy khả quan trong tương lai gần".

Trong khi đó, lượng dầu nhập khẩu vào Trung Quốc đang phục hồi. Vào tháng 8, lượng hàng nhập khẩu tăng lên mức cao nhất trong 12 tháng qua, cho thấy tình trạng trì trệ mà nền kinh tế Trung Quốc được cho là đang trải qua không đến nỗi nghiêm trọng. Clyde Russell của Reuters lưu ý trong một báo cáo về dữ liệu rằng số liệu nhập khẩu tháng 8 năm 2024 vẫn thấp hơn mức trung bình của tháng 8/2023 là 7%.

Mặc dù vậy, ở mức 11,56 triệu thùng mỗi ngày, lượng nhập khẩu vẫn khá đáng kể. Một phần lý do cho sự phục hồi là giá thấp hơn, như Russell của Reuters đã lưu ý, và những mức giá thấp hơn này có thể tiếp tục kích thích nhu cầu, như hiện tại, trong một thời gian dài hơn cho đến khi chúng bắt đầu phục hồi khi nguồn cung thắt chặt. Bởi vì nó sẽ thắt chặt. Chỉ một số ít đang xem xét nguồn cung.

Trung Quốc nổi lên như một chiếc chong chóng thời tiết nhu cầu dầu mỏ theo cách tương tự như cách nó trở thành chong chóng thời tiết cho nhu cầu đồng nhờ vào sự tăng trưởng mạnh mẽ liên tục trong hai thập kỷ qua. Tuy nhiên, đối với nhiều nhà giao dịch dầu mỏ, có vẻ như nó đã trở thành thứ duy nhất cần theo dõi khi dự đoán những thay đổi về giá. 

Nguồn cung gần như trở nên không còn liên quan đối với những nhà giao dịch như vậy, và điều đó có thể phản tác dụng, bởi vì OPEC+ đang hạn chế sản lượng và hiện tại các công ty khoan dầu của Hoa Kỳ đang bắt đầu chậm lại để ứng phó với giá thấp hơn. Rốt cuộc, nguồn cung luôn phản ứng với những thay đổi về nhu cầu.

Thật vậy, sẽ cần một số điều chỉnh đối với thực tế là nhu cầu dầu thô của Trung Quốc khó có thể tiếp tục tăng trưởng với tốc độ như trong 20 năm qua. Nhu cầu có thể sẽ tăng chậm hơn từ bây giờ. Và nguồn cung sẽ phản ứng. Không có nhà sản xuất nào, dù là trong hay ngoài OPEC, muốn cung cấp quá mức cho thị trường. Vì vậy, các công ty khoan sẽ điều tiết sản lượng để phù hợp hơn với nhu cầu.

Đối với các nhà giao dịch, họ có lẽ sẽ cần phải làm quen với thực tế là họ cần phải theo dõi nhiều hơn một yếu tố để cố gắng và thu thập thông tin về hướng đi của giá dầu. Tất nhiên, Trung Quốc sẽ vẫn là một yếu tố quan trọng trong dự báo giá. 

Đơn giản là nó sẽ không phải là yếu tố duy nhất mà mọi người đều theo dõi, bỏ qua các yếu tố khác như thực tế là nhu cầu dầu của châu Âu, mặc dù đang giảm, nhưng đang giảm cực kỳ chậm, nghĩa là châu Âu xanh sẽ tiếp tục đóng góp vững chắc vào nhu cầu dầu toàn cầu trong một thời gian khá dài nữa.

GIA HÂN