Công ty Kim Oanh chưa đủ tư cách pháp nhân

Tổng Công ty Bình Dương ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho Công ty Tân Phú vào ngày 8/12/2016 nhưng vẫn giữ nguyên giá trị thỏa thuận năm 2010 là 250,11 tỷ đồng (giá do các bên tự thỏa thuận), không xác định lại giá trị quyền sử dụng đất sát với giá thị trường. Việc chuyển nhượng này đã thực hiện không đúng quy định về thẩm định giá, đấu giá tài sản theo Điều 27, Nghị định số 91/2015/NĐ-CP ngày 13/10/2015 của Chính phủ về đầu tư vốn Nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp, gây thất thoát số tiền là hơn 126 tỷ đồng.

Công ty Kim Oanh chưa có đầy đủ tư cách pháp nhân đối với khu đất 43 ha tại dự án Khu đô thị Tân Phú .

Còn theo Thông báo kết quả kiểm toán số 122/TB-KTNN ngày 25/4/2019 và báo cáo của Kiểm toán Nhà nước có nêu “giá thỏa thuận này chưa được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt”. Như vậy, hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất có vi phạm về giá chuyển nhượng. Hơn thế nữa, thời điểm chuyển nhượng quyền sử dụng đất năm 2016, Công ty Tân Phú gồm 2 thành viên góp vốn là Công ty Âu Lạc và Tổng Công ty Bình Dương.

Ngày 25/9/2017, Công ty Tân Phú thay đổi đăng ký kinh doanh lần thứ 3 (chủ sở hữu là Công ty Âu Lạc, chiếm 100% vốn điều lệ). Tiếp đó, Công ty Âu Lạc chuyển nhượng 50% vốn điều lệ trong Công ty Tân Phú cho Công ty Xây dựng A Đông Hải (sau này đổi tên thành Công ty Kim Oanh TPHCM) và thay đổi đăng ký kinh doanh lần thứ 4 ngày 18/10/2017. Đến ngày 14/3/2018, Công ty Âu Lạc lại tiếp tục chuyển nhượng toàn bộ phần vốn góp còn lại cho Công ty Kim Oanh (lúc này Công ty Kim Oanh là chủ sở hữu 100% vốn tại Công ty Tân Phú).

Theo ông Ngô Quang Sự, Giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường Bình Dương, theo quy định tại khoản 1, Điều 169 Luật Đất đai năm 2013 quy định doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được nhận chuyển nhượng vốn đầu tư là giá trị quyền sử dụng đất, không có quy định đối với tổ chức trong nước nhận chuyển nhượng vốn đầu tư là giá trị quyền sử dụng đất. Do đó, việc mua phần vốn góp của Công ty Kim Oanh là chưa phù hợp với quy định pháp luật đất đai.

Ngoài ra, đối với việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất, ngày 1/3/2017, trên cơ sở hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa Tổng Công ty Bình Dương và Công ty Tân Phú, Văn phòng Đăng ký đất đai, Sở Tài nguyên Môi trường ký chỉnh lý biến động tên chủ sử dụng đất là Công ty Tân Phú trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Thời điểm chỉnh lý biến động sang tên cho Công ty Tân Phú gồm 2 thành viên góp vốn là Công ty Âu Lạc và Tổng Công ty Bình Dương, không liên quan đến Công ty Kim Oanh.

Như vậy, Văn phòng Đăng ký đất đai, Sở Tài nguyên và Môi trường cũng chưa chỉnh lý biến động trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại 43 ha đất nêu trên. Như vậy, dù Công ty Kim Oanh là chủ sở hữu 100% vốn tại Công ty Tân Phú nhưng chưa có tài sản đăng ký với cơ quan có thẩm quyền và giao dịch chuyển nhượng vốn đầu tư là giá trị quyền sử dụng đất là chưa đúng, chưa có đầy đủ tư cách pháp nhân đối với khu đất 43 ha tại dự án Khu đô thị Tân Phú.

Tang vật vụ án

Ngày 22/4/2020, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương và đại diện Viện kiểm sát Nhân dân Bình Dương, Văn phòng Đăng ký đất đai Sở Tài nguyên Môi trường, UBND phường Hòa Phú (TP.Thủ Dầu Một) đã tổ chức lập biên bản tạm giữ vật chứng, tài liệu của Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Tân Phú. Đồng thời tiến hành bàn giao vật chứng để bảo quản là khu đất 43ha tại Khu đô thị Tân Phú, phường Hòa Phú, TP.Thủ Dầu Một. Tại buổi lập biên bản, người được Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Tân Phú ủy quyền đến làm đại diện là bà Hồ Thị Nở.

Hiện trạng khu đất 43ha đã được giao cho UBND phường Hòa Phú, TP.Thủ Dầu Một quản lý.

Theo đó, các bên đã lập biên bản tạm giữ 2 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số BK075229 và BK075230 của khu đất 43 ha. Cả hai giấy chứng nhận này đều được Sở Tài nguyên Môi trường tỉnh Bình Dương cấp cho Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Tân Phú vào tháng 2/2013.

Hai giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nêu trên là vật chứng của vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gấy thất thoát, lãng phí” xảy ra tại Tổng Công ty Sản xuất Xuất nhập khẩu Bình Dương theo Quyết định khởi tố vụ án hình sự số 02 ngày 16/12/2019, cần được bảo quản để phục vụ công tác điều tra. Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương đã tiến hành thu hồi 2 sổ đỏ giao cho Sở Tài nguyên Môi trường cất giữ, riêng hiện trạng khu đất 43ha đã được giao cho UBND phường Hòa Phú, TP.Thủ Dầu Một quản lý.

Trong khi Khu đô thị Tân Phú hiện là vật chứng của vụ án hình sự, đã được bàn giao cho UBND phường Hòa Phú, TP.Thủ Dầu Một bảo quản, thì tại buổi làm việc với Cơ quan điều tra ngày 22/4/2020, bà Hồ Thị Nở là đại diện theo ủy quyền của Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Tân Phú thừa nhận, công ty này đã thế chấp 2 sổ đỏ của khu đất 43 ha trên nên chưa thể cung cấp được bản chính, chỉ cung cấp cho cơ quan điều tra 2 bản sao y.

“Hiện tại, 2 bản chính giấy chứng nhận quyền sử dũng đất đã thế chấp vay vốn ở ngân hàng, thông tin chi tiết sẽ cung cấp bằng văn bản cho cơ quan điều tra. Công ty TNHH Tân Phú chưa cung cấp bản chính, chỉ cung cấp 2 bản sao y”, lời của bà Nở ghi trong biên bản làm việc với Cơ quan điều tra và các bên liên quan.

Tài liệu của chúng tôi cho thấy, Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Tân Phú thế chấp hai Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số BK075229 (259.062.3m2) và BK075230 (160.672,9 m2) của dự án Khu đô thị Tân Phú tại Ngân hàng OCB theo Hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất số 0056/2019/BĐ tại OCB vào ngày 12/9/2019, với giá trị định giá 1.200 tỷ đồng.

Việc làm này của Công ty Tân Phú bị Sở Tài nguyên Môi trường Bình Dương cho rằng chưa có cơ sở giải quyết hồ sơ đăng ký thế chấp bằng quyền sử dụng đất cho Công ty Tân Phú bởi Công an tỉnh Bình Dương đã đề nghị ngăn chặn giao dịch quyền sử dụng đất đối với khu đất trên.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương đã tiến hành thu hồi 2 sổ đỏ giao cho Sở Tài nguyên Môi trường cất giữ nhưng OCB đã cùng Công ty Tân Phú ký một hợp đồng cung cấp dịch vụ bảo quản tài sản theo số 2204/2020/BQ15 với tài sản là 2 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang số BK 075230 và BK 075229.

Sau đó, Công ty Tân Phú thế chấp tài sản của mình để dùng bảo lãnh cho bên thứ ba là Công ty Cổ phần Xây dựng Công nghiệp Nam Kim để vay vốn của OCB. Đến ngày 22/4/2020, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương đã lập Biên bản tạm giữ toàn bộ 43ha đất thuộc dự án Khu đô thị Tân Phú để đảm bảo tài sản tại dự án này không bị giao dịch trái phép. Đồng thời bàn giao toàn bộ tang vật của vụ án cho UBND xã Hòa Phú tạm giữ.

Tại biên bản bàn giao, người đại diện của Công ty Tân Phú là bà Hồ Thị Nở một lần nữa xác nhận, 2 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại dự án Khu đô thị Tân Phú rộng 43ha đã được thế chấp cho ngân hàng.

Tuy nhiên, thực tế thì chỉ trước đó đúng 1 ngày, vào ngày 21/4/2020, OCB đã cùng Công ty Tân Phú ký một hợp đồng cung cấp dịch vụ bảo quản tài sản theo số 2204/2020/BQ15 với tài sản là 2 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang số BK 075230 và BK 075229. 

1 ngày sau, 22/4/2020, ông Phan Văn Việt, Phó giám đốc OCB chi nhánh TPHCM có Thông báo 653/BB-OCB gửi Văn phòng Công chứng Thành Phố Mới, Bình Dương đề nghị làm thủ tục giải tỏa tài sản bảo đảm tiền vay đối với các Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số BK075229 (259.062.3m2) và BK075230 (160.672,9 m2) tại hợp đồng thế chấp số 0056/2019/BĐ ngày 12/9/2019.

Khi hợp đồng thế chấp số 0056/2019/BĐ ngày 12/9/2019 không còn, về nguyên tắc hợp đồng của Công ty Nam Kim vay tại OCB cũng phải được thanh lý. Thế nhưng, xác minh tại Trung tâm thông tin tín dụng Quốc gia Việt Nam, dư nợ của Công ty Nam Kim tại OCB từ tháng 9/2019 đến tháng 3/2020 là 350 tỷ đồng, theo số liệu  báo cáo tính đến ngày 11/4/2020.

Tuy nhiên, ở phần tài sản đảm bảo thế chấp cho khoản vay 350 tỷ đồng tại OCB lại được thể hiện là phần vốn góp của Công ty Nam Kim vào Công ty Tân Phú và toàn bộ thành quả, lợi nhuận, lợi tức và tất cả các quyền tài sản khác hình thành trong tương lai, ngày thế chấp là ngày 24/9/2019.