Kiểm toán Nhà nước vừa có báo cáo kết quả kiểm toán gửi Quốc hội, trong đó nêu hàng loạt tồn tại trong việc cấp tín dụng năm 2021 của các ngân hàng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, cấp tín dụng vượt trần cho phép...

Thực hiện kế hoạch báo cáo kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính, các hoạt động liên quan đến quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước năm 2021 của Ngân hàng Nhà nước và 5 tổ chức tài chính, ngân hàng, bảo hiểm.

Theo đó, năm 2021, Ngân hàng Nhà nước đã linh hoạt điều hành chính sách tiền tệ, giúp kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô. Các ngân hàng được kiểm toán cũng đảm bảo các chỉ tiêu an toàn trong hoạt động, kinh doanh có lãi, tỷ lệ nợ xấu nội bảng dưới 3% tổng dư nợ.

Tuy nhiên, dù tăng trưởng tín dụng chung của nền kinh tế là 13,61% song tăng trưởng tín dụng đối với nhiều lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro cao hơn mức tăng trưởng chung.

Đơn cử như lĩnh vực bất động sản tăng trưởng tín dụng năm 2021 năm là 15,37%; trái phiếu doanh nghiệp là 17,65% và lĩnh vực chứng khoán là 23,85%…

Ngân hàng Nhà nước chưa có văn bản quy phạm pháp luật quy định cụ thể việc điều hành, kiểm soát chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng chung và chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng riêng đối với từng tổ chức tín dụng, theo Dân trí.

Chính vì vậy, một số tổ chức tín dụng ghi nhận tăng trưởng tín dụng vượt trần cho phép. Chẳng hạn như Vietcapital Bank được giao tăng trưởng tín dụng 13,48% nhưng tăng trưởng thực tế 15,67%. Thậm chí, Ngân hàng TMCP Bảo Việt (BaoViet Bank) mặc dù được giao 5,5% song con số thực hiện lên tới 31,82% (tương ứng vượt trần cho phép gần 6 lần).

Trong khi đó, Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) ghi nhận tăng trưởng tín dụng vượt trần cho phép tại các thời điểm cuối tháng 7-10/2021.

Đối với các tổ chức tài chính khác, Kiểm toán Nhà nước chỉ ra một số đơn vị đầu tư tài chính không hiệu quả hoặc hiệu quả thấp. Trong đó, có trường hợp công ty chứng khoán thành viên của một ngân hàng thương mại quốc doanh đầu tư trên 40 tỷ đồng vào 2 công ty ngoài ngành, từ năm 2014 nhưng đến nay chưa được chia cổ tức và cũng chưa thoái vốn thành công.

Tương tự, Ngân hàng TMCP Quân đội (MB - MBB) có số dư đầu tư trái phiếu vào Công ty Tài chính TNHH MTV Công nghiệp tàu thủy đến cuối năm 2021 là 50 tỷ đồng, nhưng phải trích lập dự phòng 100%; đầu tư 33,96 tỷ đồng vào Công ty CP Bảo hiểm AAA từ năm 2005 (chiếm 3,52% vốn góp) nhưng công ty bảo hiểm này hoạt động không hiệu quả từ năm 2009, lỗ lũy kế đến cuối năm 2021 là 776 tỷ đồng.

Cơ quan kiểm toán cũng chỉ ra một số đơn vị được kiểm toán còn nợ tồn đọng chưa được xử lý dứt điểm; một số ngân hàng hạch toán doanh thu, thu nhập, chi phí chưa đúng quy định; chưa kê khai nộp thuế đối với thu nhập từ hoạt động cung ứng dịch vụ thư tín dụng theo quy định…

Ngoài ra, Kiểm toán Nhà nước cũng cho biết còn một số tồn tại trong hoạt động phân loại nợ và trích lập dự phòng rủi ro tín dụng chưa chính xác của một số ngân hàng. Ngoại trừ các trường hợp năm 2022 các ngân hàng đã phân loại nợ vào nhóm nợ cao hơn, đồng thời đã trích lập đầy đủ dự phòng hoặc đã tất toán nợ vay nên phía kiểm toán không điều chỉnh nhóm nợ và không tăng trích lập dự phòng rủi ro tín dụng, theo Zing.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vi phạm về trình tự, thủ tục cho vay, thẩm định sơ sài; định kỳ chưa đánh giá lại tài sản bảo đảm; thiếu chứng từ giải ngân/tài liệu chứng minh mục đích sử dụng vốn; kiểm tra, giám sát sau cho vay còn sơ sài; gia hạn nợ vượt quá thời gian…

(Tổng hợp)