Đến sáng 2/10, sau khi cơn bão số 10 đi qua, xã Dương Quỳ (tỉnh Lào Cai) hiện lên như một bức tranh đổ nát. Nước lũ rút đi để lại bùn đất, những ngôi nhà bị vùi lấp và những ánh mắt thất thần của người dân. Riêng thôn Nậm Miện đến đêm 1/10 vẫn bị chia cắt, lực lượng cứu hộ, cứu trợ chưa thể tiếp cận được với người dân trong thôn.  

Trắng tay sau mưa lũ

Theo báo cáo nhanh của Đảng ủy, UBND xã Dương Quỳ, mức độ thiệt hại về nhà cửa, cơ sở vật chất của người dân vô cùng nặng nề. 48 hộ dân bị ảnh hưởng trực tiếp, trong đó 18 ngôi nhà gần như bị xóa sổ hoàn toàn, buộc các gia đình phải di dời khẩn cấp. Ngoài ra, 22 hộ khác bị ngập sâu, tài sản và vật dụng sinh hoạt bị cuốn trôi hoặc hư hỏng nặng.

Người dân bị ảnh hưởng trực tiếp được đưa đến nơi an toàn.

Dù công tác cứu hộ đảm bảo an toàn tính mạng cho hàng trăm người dân, nhưng nơi sơ tán tạm bợ, lương thực và nhu yếu phẩm thiết yếu thiếu hụt nghiêm trọng. Đặc biệt, hệ thống cấp nước sinh hoạt hư hỏng khiến người dân thiếu nước sạch.

Về sản xuất, khoảng 185 ha lúa sắp đến kỳ thu hoạch, là nguồn lương thực chính của địa phương, bị mất trắng. Bên cạnh đó, 100 ha đất ruộng và hoa màu khác bị vùi lấp dưới đất đá, bùn cát, gây khó khăn lớn cho việc khôi phục. Nhiều diện tích ngô, khoai, rau xanh hư hại nặng, làm đứt gãy chuỗi cung ứng thực phẩm, khiến đời sống người dân càng thêm chật vật.

Ngôi nhà sàn của người dân sau cơn lũ.

Xã Dương Quỳ là đơn vị hành chính mới, được thành lập trên cơ sở sáp nhập hai xã Dương Quỳ và Thẳm Dương (huyện Văn Bàn cũ). Xã có diện tích hơn 157 km² với 8.821 dân, trong đó 96,13% là đồng bào dân tộc thiểu số, chủ yếu là đồng bào Tày và Dao. Trong tổng số 18 thôn, có 9 thôn thuộc diện đặc biệt khó khăn. Cuộc sống vốn bấp bênh, nay bị thiên tai tàn phá, nhiều người dân lâm cảnh “màn trời chiếu đất”.

Địa bàn chia cắt, giao thông tê liệt

Thống kê sơ bộ cho thấy, cơ sở hạ tầng thiệt hại nghiêm trọng, giao thông chia cắt khiến công tác cứu hộ, cứu trợ gặp nhiều trở ngại. Tuyến quốc lộ 279 (tuyến đường huyết mạch đi qua địa bàn xã) tiếp tục xuất hiện các điểm sạt lở, gây đình trệ vận chuyển hàng cứu trợ. Đặc biệt, khu vực ngầm tràn Nậm Chố (trên quốc lộ 279) bị ngập và hư hỏng, phương tiện không thể lưu thông.

Đường giao thông nông thôn chia cắt, nhiều thôn đang bị cô lập.

Các tuyến đường giao thông nông thôn trên địa bàn như Nậm Miện, Tùn Trên, Tùn Dưới, Nậm Hốc, Nà Có, Nà Hạch đều trong tình trạng sạt lở, vùi lấp. Đặc biệt, thôn Nậm Miện hiện bị cô lập hoàn toàn. Đến chiều 1/10, lực lượng cứu hộ tại chỗ vẫn chưa thể tiếp cận được.

Theo một thành viên trong đoàn cứu hộ, cần có máy ủi, máy xúc để thông đường, nhưng việc đưa thiết bị vào khu vực này rất khó khăn vì nhiều đoạn đường đến xã Dương Quỳ nằm trên quốc lộ 279 cũng đang bị sạt lở.

Trường học có nguy cơ sạt lở cao.

Nhiều công trình công cộng và trường học cũng trong tình trạng đe dọa sạt lở. Trường Mầm non Thẳm Dương bị sạt taluy âm, ảnh hưởng đến bếp ăn, phòng chức năng, khu vệ sinh và 3 hộ dân phía dưới. Trường THPT số 3 Dương Quỳ ghi nhận 3 điểm sạt lở lớn, với khối lượng đất đá tràn lấp hơn 200m³.

Cần 20 tỷ đồng để khắc phục hậu quả bước đầu

Ngay khi lũ tràn về, Đảng ủy, chính quyền xã Dương Quỳ lập tức huy động toàn bộ lực lượng theo phương châm "bốn tại chỗ" (chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ, hậu cần tại chỗ). Nhờ đó, việc ứng cứu, di dời người dân ra khỏi vùng nguy hiểm đến nơi an toàn đã đạt kết quả tốt, công tác cứu hộ cũng được triển khai kịp thời để người dân không bị đói, rét.

Lực lượng tại chỗ hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả mưa lũ.

Ở các khu vực bị cô lập hoặc có nguy cơ sạt lở cao, chính quyền nỗ lực thực hiện nhiều phương án gia cố, mở đường, ứng cứu trong các trường hợp khẩn cấp và đảm bảo an toàn cho lực lượng cứu hộ.

Tuy nhiên, với mức độ thiệt hại lớn, vượt quá khả năng ứng phó của một xã miền núi nghèo. Địa phương hiện đang đối mặt với nhiều khó khăn: thiếu nguồn lực tài chính, vật tư, máy móc thiết bị; thiếu nhân lực hỗ trợ khắc phục hậu quả, vệ sinh môi trường, sửa chữa nhà cửa, thông tuyến giao thông...

Giúp người dân khắc phục hậu quả mưa lũ.

Phương án hỗ trợ sinh kế cho người dân mất nhà cửa, tài sản chưa thể triển khai, trong khi nguy cơ dịch bệnh sau mưa lũ đang trở thành nỗi lo cấp bách đối với chính quyền và người dân nơi đây.

Gần như toàn bộ các địa phương thuộc huyện Văn Bàn cũ như Nậm Xé, Minh Lương, Văn Bàn, Chiềng Ken, Võ Lao…đều nằm trong diện bị ảnh hưởng. Mặc dù mức độ thiệt hại không nặng như Dương Quỳ nhưng đều trong tình trạng khó khăn, khiến công tác ứng cứu, chi viện tại chỗ càng thêm trở ngại.

Người dân cần sự giúp đỡ khẩn cấp của cộng đồng.

Để khắc phục hậu quả trước mắt, Đảng ủy, UBND, UBMT xã Dương Quỳ kêu gọi cộng đồng xã hội, các tổ chức, doanh nghiệp, nhà hảo tâm cùng chung tay hỗ trợ khẩn cấp người dân bị ảnh hưởng do hậu quả nặng nề của cơn bão số 10, với các nội dung cụ thể như sau:

Ủng hộ nhu yếu phẩm thiết yếu: Lương thực, thực phẩm khô, mì gói, bún/phở ăn liền, thuốc men, chăn màn, quần áo ấm và các loại đồ dùng cá nhân khác.

Ủng hộ vật tư xây dựng: Gạch, ngói, xi măng, tấm lợp và các vật liệu khác hỗ trợ 18 hộ dân bị mất nhà xây dựng lại nơi trú ngụ.

Hỗ trợ sinh kế: Giống cây trồng, vật nuôi, công cụ sản xuất và nguồn vốn để bà con tái thiết cuộc sống, đầu tư cải tạo ruộng vườn phục vụ sản xuất nông nghiệp.

Hỗ trợ kỹ thuật: Máy móc, phương tiện để khơi thông tuyến đường QL279 và đường liên thôn vào Nậm Miện; hỗ trợ kỹ thuật sữa chữa, khôi phục hệ thống cấp nước sạch.

Với phương châm “Lá lành đùm lá rách”, mỗi sự sẻ chia của cộng đồng là nguồn động viên to lớn để chính quyền và người dân xã Dương Quỳ có thêm điểm tựa và động lực khắc phục khó khăn, ổn định cuộc sống.

Mọi sự ủng hộ đề nghị liên hệ trực tiếp:

Bà Lự Thị Chương - Phó Chủ tịch UBMTTQ xã Dương Quỳ

Điện thoại: 039 9252 716

Tài khoản: Ban Vận động cứu trợ xã Dương Quỳ - 8809201009608 - Ngân hàng Agribank.