Số liệu thống kê tính đến tháng 10/2023 được Chính phủ Nhật Bản công bố mới đây cho thấy tổng số lao động nước ngoài tại nước này là 2.048.675 người, tăng 12,4% so với năm trước đó.

Số lượng lao động nước ngoài ở Nhật Bản liên tục tăng lên các mức cao mới kể từ năm 2013, nhưng năm 2022 chỉ tăng khiêm tốn 5,5%.

Tốc độ gia tăng mạnh hơn trong năm 2023 một phần do Nhật Bản khôi phục chương trình thực tập sinh kỹ thuật sau khi dỡ bỏ các biện pháp hạn chế để phòng dịch COVID-19.

Một quan chức Bộ Lao động Nhật Bản cho biết các lĩnh vực xây dựng, y tế và phúc lợi tuyển dụng nhiều lao động hơn nên tốc độ tăng lượng lao động nước ngoài năm 2023 đã gần bắt kịp tốc độ trước đại dịch COVID-19.

Số cơ sở thuê lao động nước ngoài tại Nhật Bản cũng tăng 6,7% lên mức cao mới là 318.775 cơ sở, khi các công ty tìm kiếm nguồn cung lao động đang khan hiếm.

Tính theo loại thị thực, số lao động nước ngoài có thị thực chuyên gia và kỹ sư tăng 24,2% lên 595.904 người, thực tập sinh kỹ thuật tăng 20,2% lên 412.501 người, lần đầu tăng trong 3 năm trở lại đây.

Tính theo địa phương, Tokyo là nơi tập trung đông lao động nước ngoài nhất với 542.992 người, tiếp đến là tỉnh Aichi ở miền Trung với 210.159 người và Osaka ở miền Tây với 146.384 người.

Nhật Bản đã thiết lập thị thực lao động có tay nghề cụ thể để giảm bớt tình trạng thiếu lao động trong các lĩnh vực khác nhau. Thí sinh phải vượt qua bài kiểm tra kỹ năng và bài kiểm tra tiếng Nhật. Nhiều người trong số những người có thị thực này làm việc trong ngành sản xuất hoặc chăm sóc điều dưỡng.

Các chuyên gia có tay nghề cao bao gồm các nhà nghiên cứu, kỹ sư và nhà quản lý. Những người lao động như vậy được hưởng ưu đãi về mặt cư trú dựa trên quá trình làm việc và thu nhập hàng năm của họ.

Đồng yên yếu hơn được cho là sẽ làm giảm sức hấp dẫn của việc làm việc tại Nhật Bản, tuy nhiên số lượng lao động đổ vào nước này vẫn tiếp tục tăng. Yếu tố lớn nhất là mức lương cao hơn mà Nhật Bản vẫn đưa ra. Ở Việt Nam, mức lương trung bình hàng tháng là 320 USD vào năm 2022.

Bất ổn chính trị và kinh tế ở nước ngoài cũng đẩy người lao động đến Nhật Bản. Nhân viên đến từ Myanmar, đã tăng 49,9% trong năm.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế ước tính rằng một quốc gia sẽ trải qua quá trình di cư sang các nền kinh tế tiên tiến cho đến khi tổng sản phẩm quốc nội bình quân đầu người tăng lên khoảng 7.000 USD. GDP bình quân đầu người của Việt Nam là 4.163 USD vào năm 2022, trong khi Indonesia ở mức 4.788 USD vào năm đó.

Các chuyên gia có tay nghề cao được phép đưa các thành viên gia đình vào thị thực của họ. Tổng số công dân nước ngoài sở hữu nhà ở dạng gia đình vào tháng 6/2023 là khoảng 245.000, gấp đôi so với một thập kỷ trước đó.

Năm 2014, Bộ giáo dục Nhật Bản giới thiệu chương trình cho phép trẻ em nước ngoài học tiếng Nhật thay cho các lớp học thông thường ở trường. Nhưng một cuộc khảo sát vào năm tài chính 2021 cho thấy hơn 20% trẻ em đủ điều kiện không được học những bài học này, một phần do thiếu giáo viên.

Một người tại một tổ chức phi lợi nhuận cho biết: "Số lượng trẻ em cần hỗ trợ đã tăng lên kể từ nửa cuối năm 2023, cả trường học và các tổ chức tư nhân đều sẵn sàng hỗ trợ".

(Nguồn: TTXVN/Nikkei)