Vi phạm nghĩa vụ thanh toán 

Ngày 28/4/2017, Agribank Chợ Lớn có công văn số 196/NHNoCL-TD gửi Công ty Đấu giá Nam Sài Gòn lùi ngày tổ chức bán đấu giá và yêu cầu các khách hàng tham gia đấu giá phải gửi văn bản cho Agribank Chợ Lớn phương thức thanh toán trả ngay hay trả dần.

Công ty Kim Oanh đã vi phạm nghĩa vụ thanh toán với Agribank chi nhánh Chợ Lớn đến 4 lần sau khi trúng đấu giá dự án Khu dân cư Hòa Lân.

Theo kết quả thanh tra của Thanh tra Bộ Tư pháp, thì chỉ có Công ty Cổ phần Phát triển nhà Thủ Đức có công văn số 611/TT-CT ngày 28/4/2017 gửi ngân hàng đề nghị thanh toán ngay nếu trúng đấu giá. Công ty xây dựng A Đông Hải (nay là Công ty Kim Oanh TP.HCM) không có văn bản gửi cho Agribank Chợ Lớn để cam kết về phương thức thanh toán nên được xem khách hàng tham gia đấu giá sẽ thanh toán theo phương thức trả ngay. 

Tuy nhiên, sau khi trúng đấu giá, Công ty Kim Oanh lại không thực hiện theo phương thức trả tiền ngay và cho đến thời điểm Công ty Thiên Phú khởi kiện tại Tòa án, qua 4 lần thanh toán chưa trả đủ bằng giá khởi điểm (847,8 tỷ đồng trong tổng số 963 tỷ đồng) và còn phải thanh toán 478.200.000.000 đồng là không thực hiện đúng các thỏa thuận với Agribank Chợ Lớn (trang 18 Kết luận Thanh tra số 62/KL-TTR ngày 24/12/2018 của Thanh tra Bộ Tư pháp). 

Điều 17 Quy chế bán đấu giá quy định: “Trong thời hạn 3 ngày kể từ ngày đấu giá thành, khách mua tài sản phải thanh toán 20% của số tiền trúng đấu giá (không bao gồm 10% số tiền đặt trước). 70% còn lại của số tiền trúng đấu giá (không bao gồm 30% của số tiền đã thanh toán nói trên), khách hàng phải thanh toán trong thời hạn 45 ngày kể từ ngày đấu giá thành”. 

Khoản 17.1 công văn 8298/NHNo-HSX ngày 08/12/2014 của Agribank Hội sở “V/v Hướng dẫn một số vấn đề về xử lý tài sản bảo đảm cấp tín dụng” trong hệ thống Agribank ghi rõ: “Phương thức trả ngay là phương thức thanh toán trong đó khách hàng mua lại tài sản có thể thanh toán toàn bộ giá trị hợp đồng mua bán tài sản ngay trong một lần, tuy nhiên lần thanh toán cuối cùng không được quá 45 ngày…”. 

Điều 16 Quy chế bán đấu giá tài sản (trích dẫn Điều 48 Nghị định 17/2010 quy định về hủy kết quả bán đấu giá) như sau: (a; Do thỏa thuận giữa người có tài sản bán đấu giá, người mua được tài sản bán đấu giá). 

Biên bản bán đấu giá thành ngày 25/5/2017 có nội dung thỏa thuận: “Nếu sau 45 ngày người mua không trả hết tiền mua tài sản bán đấu giá thì phải hủy kết quả bán đấu giá vô điều kiện để bán đấu giá lại cho người khác”.

Thỏa thuận này phù hợp với điểm a khoản 1 Điều 48 Nghị định 17/2010, khoản 2 Điều 422 Bộ luật Dân sự 2015 về chấm dứt hợp đồng theo thỏa thuận, cùng với Điều 424 Bộ luật Dân sự về hủy bỏ hợp đồng do chậm thực hiện nghĩa vụ thì các bên phải hủy bỏ hợp đồng, số tiền cọc của Công ty Kim Oanh 96.300.000.000 đồng Agribank Chợ Lớn được quyền giữ thuộc về tài sản Nhà nước, tổ chức bán đấu giá lại mới là đúng pháp luật. 

Vì sao Công ty Kim Oanh luôn được Agribank liên tục ưu ái?

Nhìn vào lịch sử thanh toán của Công ty Kim Oanh khi trả tiền trúng đấu giá dự án Khu dân cư Hoà Lân sẽ thấy, Công ty Kim Oanh đã vi phạm nghĩa vụ thanh toán với Agribank chi nhánh Chợ Lớn đến 4 lần.

Cụ thể, từ ngày 25/4/2017 đến 6/9/2017, Công ty Kim Oanh trả 341,3 tỷ đồng, trong đó đã bao gồm 96,3 tỷ đồng tiền đặt cọc đấu giá. Từ ngày 6/10/2017 đến 5/12/2017, Kim Oanh trả 160 tỷ đồng. Từ ngày 30/12/2017 đến 27/4/2018, Kim Oanh trả 210 tỷ đồng. Từ ngày 4/7/2018 đến 27/7/2018, Kim Oanh trả 100 tỷ đồng.

Như vậy, Công ty Kim Oanh mới trả được 847,8 tỷ đồng, chưa bằng mức giá khởi điểm là 963 tỷ đồng và còn thiếu Agribank chi nhánh Chợ Lớn gần 500 tỷ đồng.

Với hành vi vi phạm trên, Agribank Chợ Lớn gây thất thoát cho ngân sách Nhà nước số tiền 96.300.000.000 đồng. Công ty Thiên Phú không những bị thiệt hại về tài sản do không được tổ chức định giá lại tài sản để bán theo giá thị trường để đối trừ công nợ với ngân hàng mà còn bị ngân hàng tính lãi trái quy định tiếp từ ngày 26/5/2017 đến nay. 

Loại bỏ doanh nghiệp khác

Theo ông Nguyễn Văn Tuấn, Phó Giám đốc Công ty Thiên Phú, Agribank Chợ Lớn có hành vi thông đồng, thỏa hiệp trái pháp luật với Công ty Kim Oanh trong việc chuyển nhượng tài sản gây thiệt hại cho Công ty Thiên Phú. 

Trước khi bán đấu giá thành, ngày 28/4/2017 Công ty Thủ Đức House có công văn số 611/TT-CT gửi Agribank chi nhánh Chợ Lớn “cam kết sẽ trả tiền ngay nếu trúng đấu giá” theo đúng yêu cầu tại công văn số 196/NHNoCL-TD ngày 28/4/2017 của Agribank Chợ Lớn.

Sau khi đấu giá xong, Công ty Thủ Đức House lại gửi tiếp công văn số 753/CV-CT ngày 30/5/2018 gửi Agribank Chợ Lớn với nội dung: “Nếu đơn vị trúng đấu giá (Công ty Kim Oanh TP.HCM) không thực hiện nghiêm túc nghĩa vụ thanh toán theo đúng các mốc thời gian đã được nêu trong biên bản bán đấu giá ngày 25/5/2017, rất mong Agribank, Công ty Đấu giá Nam Sài Gòn, Công ty Thiên Phú và đại diện Văn phòng Công chứng Mỹ Phước thực hiện đúng quy định về việc hủy kết quả đấu giá, ngừng triển khai các thủ tục pháp lý có liên quan và tổ chức đấu giá lại để các đơn vị khác có năng lực thanh toán được có cơ hội tham gia đấu giá lại”. 

Trong khi đó, Công ty Thủ Đức House lại bị loại khỏi cuộc chơi.

Ngày 6/6/2017 Agribank Chợ Lớn ban hành công văn số 271/TB-NHNoCL-TD phúc đáp công văn số 753/CV-CT của Công ty Thủ Đức House nêu trên: “Nếu quá 45 ngày kể từ ngày đấu giá thành, Công ty Á Đông Hải (nay là công ty Kim Oanh TP.HCM) không thực hiện đúng các điều, khoản quy định tại Biên bản bán đấu giá tài sản ngày 25/5/2017 và hợp đồng mua bán tài sản, chi nhánh sẽ đề nghị Công ty đấu giá Nam Sài Gòn tiến hành các thủ tục xử lý theo quy định của pháp luật”. Nhưng thực tế ngày 1/7/2017 Agribank Chợ Lớn đã cùng các bên bất chấp vi phạm pháp luật để lập hợp đồng mua bán tại Văn phòng công chứng Thành Phố Mới tỉnh Bình Dương. 

Ngày 10/7/2017, Công ty Thủ Đức House lại tiếp tục có công văn số 110/CV-CT gửi Văn phòng đại diện ngân hàng nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam khu vực Miền Nam, Agribank Chợ Lớn, Công ty đấu giá nêu rõ “nếu đơn vị trúng đấu giá vẫn chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thanh toán tại ngày 8/7/2017, rất mong Agribank, công ty đấu giá và đại diện văn phòng công chứng Mỹ Phước thực hiện đúng quy định về hủy kết quả đấu giá, không tiến hành công chứng hợp đồng mua bán và dừng việc thực hiện các thủ tục pháp lý tiếp theo”. 

Bằng hàng loạt các văn bản thể hiện khả năng tài chính sẵn có và nguyện vọng chính đáng yêu cầu tổ chức bán đấu giá lại, yêu cầu Agribank Chợ Lớn tuân thủ pháp luật nhưng không được Agribank Chợ Lớn xem xét.

“Hành vi này vừa có dấu hiệu của hành vi thông đồng trong mua bán tài sản bán đấu giá (Điều 218 Bộ luật Hình sự) vừa gây thiệt hại cho Nhà nước do không thu được tiền nợ, không thu được số tiền 96.300.000.000 đồng tiền do vi phạm hợp đồng của Công ty Kim Oanh vừa gây thiệt hại cho Công ty Thiên Phú vì không thu được tiền để tất toán hợp đồng vay mà còn phải trả lãi từ ngày 26/5/2017 trái pháp luật”, ông Tuấn nói. 

Phó Giám đốc Công ty Thiên Phú cho rằng, việc cố ý làm trái các quy định của Agribank Chợ Lớn còn tạo ra sự bất công cho các doanh nghiệp làm ăn chân chính, gây thất thoát lãng phí tài sản của Nhà nước và doanh nghiệp.