Mua bán sáp nhập bất động sản, cuộc chơi của các "ông lớn"

Theo đánh giá của giới chuyên gia và doanh nghiệp tại Diễn đàn M&A Việt Nam 2021 vừa tổ chức tháng 12 này, các thương vụ mua bán sáp nhập sẽ tiếp tục là hướng đi chính mà nhiều ông lớn trong ngành bất động sản nhắm đến để giải bài toán quỹ đất và phát triển dự án mới trong năm 2022.

Sự thu hút mua bán sáp nhập ngày càng tăng tại Việt Nam được thể hiện một cách rõ nét không chỉ qua sự tăng trưởng của tổng giá trị giao dịch, mà còn qua giá trị bình quân trong mỗi giao dịch, ngày càng nhiều thương vụ có giá trị trên 100 triệu USD được ghi nhận. Đáng chú ý, trong lĩnh vực bất động sản, mua bán sáp nhập vẫn là cuộc chơi mà các thương hiệu lớn ưa chuộng để giải bài toán quỹ đất.

Mua bán sáp nhập được xem là phương thức hữu hiệu giúp những doanh nghiệp giàu tiềm lực có thể giảm bớt thời gian, chi phí trong việc tham gia thị trường, giúp các dự án đang gặp khó khăn được hồi sinh, gia tăng nguồn cung cho thị trường. Theo hầu hết các chuyên gia, đến thời điểm hiện tại, thị trường còn khá cẩn trọng, nhưng các hoạt động mua bán sáp nhập tại Việt Nam đang có vị thế tốt để phục hồi. Sức cầu bị dồn nén có khả năng sẽ đưa thị trường mua bán sáp nhập bật trở lại khi niềm tin tiêu dùng và niềm tin của các nhà đầu tư được cải thiện với các thông tin mới về việc phát triển vắc-xin ngừa và thuốc điều trị Covid-19.

Thống kê của KPMG Việt Nam cho thấy quy mô các thương vụ M&A Việt Nam vẫn đạt 8,8 tỉ USD trong 10 tháng đầu năm 2021, tăng 18% so với năm 2020. Có 58% tổng giá trị các giao dịch đến từ ngành hàng tiêu dùng thiết yếu, bất động sản và tài chính. Hơn 500 thương vụ được công bố trong tháng 10, sau khi hoạt động giãn cách, phong toả được tháo gỡ. Đã có 1,6 tỉ USD được thực hiện bởi các nhà đầu tư trong nước. Trong đó, 1,13 tỉ USD với 11 thương vụ được thực hiện bởi 5 công ty hàng đầu Việt Nam như Vingroup, Masan, Novaland (nhiều thương vụ từ bất động sản đến tiêu dùng), Hoà Phát, Vinamilk… Điều này cho thấy giá trị giao dịch ngày càng tăng, thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Trong thời gian qua, Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương đã rất nỗ lực chuẩn bị sẵn sàng các yếu tố cơ bản nhằm đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp, nhà đầu tư, như cơ sở hạ tầng, đất đai, mặt bằng, đào tạo nguồn nhân lực. Hành lang pháp lý cho các hoạt động đầu tư, kinh doanh cũng không ngừng được hoàn thiện. Sau khi Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp sửa đổi, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công - tư (PPP) chính thức có hiệu lực vào đầu năm 2021, mới đây, Chính phủ cũng đã xây dựng và chuẩn bị trình Quốc hội xem xét dự án một luật sửa nhiều luật, nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi, thông thoáng cho các hoạt động đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam, trong đó có hoạt động M&A.

Tác động của Covid-19 đã tạo ra cơ hội mới để các doanh nghiệp có tiềm lực tài chính mở cuộc săn lùng các dự án và xuất hiện ngày càng nhiều. Thay vì trước đây các cuộc M&A diễn ra mạnh ở nhóm các đối tác nước ngoài thâu tóm các khu đất vàng/đất ven biển của Việt Nam thì gió đã đổi chiều trong cuộc đua M&A 2021 với sự trỗi dậy rất mạnh mẽ của nhóm các doanh nghiệp trong nước với hàng loạt vụ thâu tóm đất có giá trị: Vinhome hoàn tất thương vụ thâu tóm Khu đô Thị Đại An 300 ha tại Hưng Yên; Nam Long mua lại 100% dự án Izumi Đồng Nai từ Kepple Land; Masterise Home nhận chuyển nhượng dự án 7ha tại Vinhome Grand Park; Phát Đạt Group hoàn tất chuyển nhượng Bình Dương Tower…

Các chuyên gia dự báo cuộc đua thâu tóm bất động sản của các doanh nghiệp Việt có tiềm lực về tài chính thông qua các thương vụ M&A trong thời gian tới sẽ tiếp tục sôi động. Nguyên nhân chính là quỹ đất ngày càng khan hiếm, thủ tục triển khai dự án bị siết chặt, mặt khác các chủ đầu tư yếu kém qua các làn sóng dịch khó lòng trụ nổi, buộc phải bán trao tay dự án hoặc chấp nhận chuyển nhượng cổ phần cho các chủ đầu tư khác chất lượng hơn. Mặt khác, dịch bệnh vẫn khiến nhà đầu tư ngoại e ngại khi di chuyển, theo đó, đây là cơ hội tiếp tục thay đổi cục diện thị trường M&A bất động sản của khối nội.

Theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương chia sẻ, bất chấp đại dịch khó lường, quy mô giá trị thị trường mua bán sáp nhập Việt Nam vẫn đạt 8,8 tỷ USD trong 10 tháng đầu năm 2021, tăng 18% so với năm 2020. Trong đó, 58% tổng giá trị các giao dịch mua bán sáp nhập đến từ ngành hàng tiêu dùng thiết yếu. Bất động sản và tài chính với hơn 500 số thương vụ được công bố trong 10 tháng đầu năm 2021.

Thị trường tiếp tục được dẫn dắt bởi các nhà đầu tư nội địa. Đã có 1,6 tỷ USD được thực hiện bởi các nhà đầu tư trong nước trong 10 tháng năm, trong đó, 1,13 tỷ USD được thực hiện bởi 5 công ty hàng đầu của Việt Nam và hai trong số đó là các tập đoàn bất động sản lớn như Vingroup, NovaLand.

Hơn 58% tổng giá trị các giao dịch M&A đến từ ngành hàng tiêu dùng thiết yếu, BĐS và tài chính với hơn 500 số thương vụ được công bố trong 10 tháng đầu năm 2021. Thị trường tiếp tục được dẫn dắt bởi các nhà đầu tư nội địa, đã có 1,6 tỷ USD được thực hiện bởi các nhà đầu tư trong nước trong 10 tháng năm 2021. Sự thu hút M&A ngày càng tăng tại Việt Nam được thể hiện một cách rõ nét không chỉ qua sự tăng trưởng của tổng giá trị giao dịch, mà còn qua giá trị bình quân trong mỗi giao dịch, ngày càng nhiều thương vụ có giá trị trên 100 triệu USD được ghi nhận.

Các chuyên gia dự báo, cuộc đua thâu tóm BĐS của các doanh nghiệp Việt có tiềm lực về tài chính thông qua các thương vụ M&A sẽ tiếp tục sôi động. Bởi, thị trường sẽ còn nhiều biến động do quỹ đất ngày càng khan hiếm, thủ tục triển khai dự án bị siết chặt; các chủ đầu tư yếu kém không trụ được trước khó khăn sẽ buộc phải bán trao tay dự án hoặc chấp nhận chuyển nhượng cổ phần cho các chủ đầu tư khác chất lượng hơn; quy định về đóng cửa biên giới và các hạn chế đi lại sẽ còn là trở ngại với đầu tư ngoại…. Đây chính là cơ hội cho M&A để thay đổi diện mạo thị trường BĐS trong thời gian tới.

Tổng Hợp