Theo thống kê sơ bộ của Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), về tình hình bán nhà cho tổ chức, cá nhân nước ngoài trong 5 năm (2015-2020) của 17 tập đoàn và doanh nghiệp bất động sản lớn, có 12.335 ngôi nhà, căn hộ đã được các doanh nghiệp này bán cho tổ chức, cán nhân nước ngoài. TP.HCM là nơi có số nhà ở bán cho người nước ngoài lớn nhất, với 10.020 ngôi nhà và căn hộ, chiếm 81,2%.

Không có làn sóng  người nước ngoài mua nhà  tại Việt Nam

Có khoảng 14.800 - 16.000 nhà ở được bán cho tổ chức, cá nhân nước ngoài trong 5 năm 2015-2020. Ảnh: PLO

Theo HoREA, nếu giả định 17 tập đoàn và doanh nghiệp bất động sản lớn mà hiệp hội thống kế  chiếm khoảng 70-80% thị phần nhà ở bán cho cá nhân nước ngoài, thì có thể ước số lượng nhà mà người nước ngoài đã mua trong 5 năm trên cả nước là khoảng 14.800 - 16.000 căn. Trong đó, 5 Tập đoàn kinh doanh bất động sản lớn (Vingroup, Novaland, Phú Mỹ Hưng, CBRE, Hưng Thịnh) được nhiều người nước ngoài lựa chọn mua nhà nhất, với 10.571 căn, chiếm 85,7% tổng số nhà đã bán cho người nước ngoài.

“Như vậy, nếu lấy con số 16.000 căn nhà mà người nước ngoài đã mua trong 5 năm qua, đối chiếu với số liệu báo cáo thị trường bất động sản cả nước trong 10 năm (2009-2019) của Bộ Xây dựng, có 5.000 dự án nhà ở với 3.774.000 căn nhà, bình quân mỗi 5 năm phát triển khoảng 787.000 căn nhà, thì tỷ lệ nhà bán cho người nước ngoài chỉ chiếm tương đương 2% tổng số nhà ở”, ông Lê Hoàng Châu cho biết.  

Cũng theo HoREA, thực tế thị trường cho thấy, không có làn sóng người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam. Chỉ những dự án khu đô thị, khu dân cư, khu nhà chung cư cao cấp, hiện đại, có đầy đủ dịch vụ, tiện ích, an ninh an toàn, giao thông thuận tiện… mới thu hút được người nước ngoài lựa chọn cư trú hoặc mua nhà, nổi bật là TP.HCM.

HoREA kiến nghị chưa cho phép người nước ngoài mua và sở hữu condotel

Hiện các chủ đầu tư dự án nhà ở chấp hành nghiêm túc quy định giới hạn 30% số lượng căn hộ được bán cho người nước ngoài theo quy định của pháp luật. Một số dự án đã đạt “trần” 30%, như các dự án Gateway Thảo Điền, Nassim, Thảo Điền Pearl (Quận 2, TP.HCM), thì người nước ngoài chuyển sang ký “Hợp đồng thuê mua nhà” dài hạn 50 năm.

HoREA cho rằng việc thực hiện chính sách cho người nước ngoài sở hữu nhà ở, bước đầu đã có tác động tích cực đối với thị trường bất động sản, nhưng chưa tác động tiêu cực quá lớn đối với người có thu nhập trung bình, thu nhập thấp trong việc tạo lập nhà ở.

Góp ý về việc nên hay không nên nới giới hạn “trần” sở hữu nhà trong dự án nhà ở thương mại với tổ chức, cá nhân nước ngoài, HoREA cho rằng nên giữ trần 30% số lượng căn hộ trong một tòa nhà chung cư. Điều này là hợp lý và phù hợp với thực tiễn.

Theo HoREA, không có làn sóng người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam. Chỉ những dự án khu đô thị, chung cư cao cấp, giao thông thuận tiện mới thu hút được người nước ngoài lựa chọn cư trú hoặc mua nhà. Ảnh: TN&MT

Riêng với quy định một dự án có số lượng nhà ở riêng lẻ dưới 2.500 căn, thì tổ chức, cá nhân nước ngoài chỉ được sở hữu không quá 10% tổng số nhà ở trong dự án đó, theo HoREA, giới hạn “trần” này là thấp và không phù hợp thực tế đvới một số nơi tập trung đông người nước ngoài sinh sống. Ví dụ Khu đô thị mới Phú Mỹ Hưng (Quận 7, TP.HCM). Quận 7 hiện có khoảng 20.000 người nước ngoài thường trú, cũng chủ yếu tập trung tại khu đô thị Phú Mỹ Hưng.

Ngoài ra, HoREA cũng cho rằng đang có xu thế chuyển dịch dòng vốn đầu tư nước ngoài vào nước ta, dẫn đến khả năng kéo theo nhiều chuyên gia, nhà quản lý nước ngoài tập trung sinh sống ở một số địa phương. Do vậy, nên giao thẩm quyền cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định tỷ lệ người nước ngoài được sở hữu nhà tại đơn vị hành chính cấp phường, để phù hợp với tình hình của địa phương. Trừ trường hợp số lượng người nước ngoài sở hữu nhà tại một đơn vị hành chính cấp phường chiếm tỷ lệ quá cao (có thể từ 20% trở lên),thì tỉnh phải báo cáo để Thủ tướng  xem xét, quyết định.

Về đề xuất cho người nước ngoài mua căn hộ du lịch, biệt thự du lịch, nhà phố du lịch (condotel), HoREA cho rằng trên cơ sở nghiên cứu ý kiến cảnh báo của Bộ Quốc phòng và kiến nghị của Bộ Công an, chưa cho phép người nước ngoài mua và sở hữu condotel. Người nước ngoài có nhu cầu đầu tư vào các dự án khu du lịch nghỉ dưỡng, căn hộ condotel, thì thực hiện theo phương thức đầu tư tài chính theo quy định của Luật Đầu tư.