Đề án tham dự Genius Olympiad 2023 bị "ăn cắp"?

Chia sẻ với PV báo Dân Việt, em Lý Khánh Mai Chi, học sinh lớp 9 ở TP.HCM bức xúc tố đề án dự thi của mình đã bị thay tên để tham dự chung kết cuộc thi Genius Olympiad 2023 được tổ chức ở Mỹ.

Cùng đề án của Mai Chi nhưng tên tác giả đã thay đổi. Ảnh: NVCC

Mai Chi kể lại: "Em tham gia cuộc thi Genius Olympiad 2023 với 2 đề án ở 2 hạng mục là Âm nhạc (Music) và Viết sáng tạo (Creative Writing). Sau vòng 1, thầy giáo Nguyễn Minh T., Trường THPT Gia Định, TP.HCM, là người gợi ý gia đình cho em tham gia cuộc thi, gợi ý đề tài về hàng cây xanh và cũng là người nộp đề án của em cho Ban tổ chức, đã thông báo rằng em bị loại ở hạng mục viết.  

Đón nhận thông tin này, em và gia đình rất vui vẻ vì em vẫn được vào vòng trong ở đề án âm nhạc với cái tên Chi Ly Khanh Mai. Mặt khác dù có vào vòng chung kết cả 2 đề án thì Ban tổ chức cũng chỉ công nhận mỗi người 1 nội dung thôi. 

Do thầy nộp bài dự thi cho Ban tổ chức nên gia đình em không biết được nội dung. Sau đó mẹ em tìm hiểu thì thấy có một đề án với số báo danh 2190 tên Chi Ly giống hệt họ tên em và tên đề án cũng giống của em. Thầy nói đó là của một học sinh trường khác trùng hợp. Em im lặng và tin đó là sự thật.

Đến tháng 6 vừa qua, khi sang Mỹ thi vòng chung kết, em phát hiện ra dự án 2190 này lại có tên của người khác là N.Q.U. Trên poster thuyết trình của người này có những đoạn viết sao chép toàn bộ từ bài "đã trượt" của em. Được biết, người này cũng là học sinh của thầy Nguyễn Minh T. đang học tại Trường THPT Gia Định.

Nội dung trùng trong đề án của Mai Chi với poster của U. Ảnh: NVCC

Thầy giáo có nói "Bài trùng bài là chuyện bình thường". Em đã cố để nghĩ thế ngay tại cuộc thi. Mẹ em cũng nói thêm giờ làm lớn chuyện thì các bạn Việt Nam khác tham dự cũng bị ảnh hưởng, danh dự của Việt Nam tại Mỹ cũng sẽ xấu đi. Vậy nên em cố gắng kiên nhẫn thêm. Thế nhưng giây phút anh U. lên nhận giải, cảm xúc của em giống như vỡ tung. Nước mắt trực trào, đau nhưng không nói được và buồn đến không thở được".

Chi cho biết, sau đó kiểm tra lại thì đề án mang số báo danh 2190 và tên Chi Ly kia chắc chắn là của em. Chỉ khác ở vòng chung kết lại tên của người khác. 

Gia đình Chi đã nói chuyện với thầy giáo và gia đình anh U. Sau cuộc thi chỉ mong một lời xin lỗi nhưng gia đình không xin lỗi mà còn có những tin nhắn mang tính đe dọa. Vì vậy, nữ sinh muốn lên tiếng vì bản thân, vì sự thật và sự công bằng. Chi cũng chia sẻ, không biết có hiệu quả không vì Chi mới học xong lớp 9, còn quá nhỏ nhưng ít nhất em không hổ thẹn với bản thân vì đã hèn nhát, cúi đầu. Chỉ trong thời gian ngắn nhận hàng nghìn lượt bình luận và chia sẻ. 

Bà Nguyễn Ngọc Khánh Vân, Hiệu trưởng Trường THPT Gia Định, cho biết cả hai em HS đều tham dự cuộc thi Genius Olympiad bởi thầy N.M.T, giáo viên Trường THPT Gia Định.

Việc thầy T. đồng hành, hướng dẫn cùng hai HS này cũng mang yếu tố cá nhân; nhà trường chỉ báo cáo Sở GD-ĐT TP về việc xin phép đi nước ngoài của GV trong trường. Tuy nhiên, từ cuối tháng 6-2023, khi giữa phụ huynh của M.C. và Q.U. có những sự bất đồng quan điểm, nhà trường cũng đã đứng ra như một kênh để kết nối các phụ huynh và GV để "bốn mặt một lời". 

Dù vậy, phụ huynh của M.C hiện vẫn đang ở Mỹ sau cuộc thi, chưa sắp xếp đối thoại giữa các bên.

Ngay khi lùm xùm xảy ra, nhà trường đã yêu cầu thầy N.M.T tường trình sự việc. 

Theo tường trình của thầy T, trong cuộc thi Genius Olympiad, học sinh M.C tham gia vòng loại ở hai hạng mục âm nhạc (Music) và viết sáng tạo (Creative Writing). Q.U. có tham gia ôn luyện hạng mục viết sáng tạo cùng M.C. và với sự đồng hành của thầy N.M.T., nhưng ban đầu không tham gia vòng loại.

Khi tra cứu kết quả vòng loại, thầy N.M.T. nhận thấy M.C. đậu vòng loại ở hạng mục âm nhạc, nhưng không thấy M.C. cũng đậu luôn hạng mục viết sáng tạo. Theo quy định của Genius Olympiad, thí sinh chỉ chọn một hạng mục ở vòng chung kết và M.C. chọn mục âm nhạc.

Sau đó, thầy T. mới phát hiện M.C. cũng đậu vòng loại hạng mục "viết sáng tạo". Thầy T. đặt vấn đề với M.C. và ban tổ chức để được thay bài của M.C. bằng bài của Q.U., cũng viết về cùng chủ đề. Theo thầy T. thì M.C. đã đồng ý và ban tổ chức cũng chấp nhận.

Cả hai bài viết sáng tạo của các em đều có chung tựa đề "Saigon - Facing the loss of myself", đề cập đến vấn đề TP HCM đang mất dần những mảng xanh đô thị. Vì cả M.C. và Q.U đều được đồng hành bởi thầy N.M.T., nên chủ đề và tựa đề bài viết được thầy gợi ý. Tuy nhiên, nội dung làm bài bên trong hoàn toàn khác nhau. 

"Hình thức này như cùng tựa đề và một chủ đề bài thi viết IELTS, nhưng nội dung của phần làm bài của mỗi người là hoàn toàn khác nhau" - cô Khánh Vân cho biết.

Hiệu trưởng Trường THPT Gia Định cho biết thêm trong khi Facebook không chính thống, không khống chế những phát ngôn nên người ta sẵn sàng chia sẻ ý kiến, mục đích cá nhân vào những cộng đồng lớn, nhưng lại dùng danh tính cá nhân, tên tuổi nhà trường gây nên ảnh hưởng đến hình ảnh nhà trường. 

"Các trường công lập hiện đang khó khăn, thiệt thòi ở chỗ không có hàng rào pháp lý để bảo vệ thương hiệu, chẳng hạn như có luật sư riêng như ở các trường tư thục, trường quốc tế" - cô Vân cho biết.

Tuy nhiên, ngay sau giải thích của nhà trường, trao đổi với PV báo Dân Việt, chị Trần Hồng Điệp, mẹ của Mai Chi cho biết: "Sự thật không đúng như lời của cô Vân và thầy T. nói. Thầy không có cuộc trao đổi nào với gia đình về việc cho học sinh khác sử dụng đề án của Mai Chi (tên ở nhà là Su). Ngược lại, thầy khăng khăng khẳng định, đề án của con tôi bị loại và đây là đề án của học sinh trường khác trùng hợp. Tôi vẫn còn giữ nhiều tin nhắn trao đổi với thầy giáo để làm bằng chứng. 

Chị Điệp cho biết cô Vân hứa sẽ giải quyết vụ việc sau khi về Việt Nam nhưng nhiều lần liên hệ vẫn im lặng. Ảnh: NVCC

Hơn nữa, dù thầy là người liên lạc trực tiếp cho Ban tổ chức nhưng từ tháng 3 đến tháng 5 thầy không cung cấp bất kỳ thông tin gì về nội dung và thể lệ cuộc thi để con chuẩn bị cho tháng 6. Gia đình sốt ruột phải lên tiếng thì thầy nói sẽ gạt con ra khỏi cuộc thi. 

Chị Điệp cũng nói thêm: "Hiện Mai Chi đã gửi thư tới ban tổ chức. Vụ việc sẽ sớm làm sáng tỏ. Chúng tôi ngay thẳng, nói đúng sự thật nên không sợ điều gì".