Sự hỗ trợ của chính phủ thúc đẩy sự bùng nổ xe điện tại Trung Quốc

Thị trường xe điện của Trung Quốc đang có tốc độ tăng trưởng nhanh chóng nhờ sự hỗ trợ của chính phủ, giá cả cạnh tranh và nhiều mẫu xe đa dạng.

Trong khi doanh số bán xe điện (EV) đang tụt hậu ở Mỹ, trái ngược với những dự báo lạc quan trước đây, doanh số bán xe điện của Trung Quốc hiện đang bùng nổ. Một số công ty ô tô lớn của Trung Quốc, cũng như nhiều công ty khởi nghiệp, đã báo cáo số liệu bán hàng kỷ lục trong quý 3 của năm. 

Xu hướng này đã được các chuyên gia trong ngành dự đoán rộng rãi nhờ giá cả cạnh tranh và sự đa dạng của các mẫu xe điện do các công ty Trung Quốc cung cấp.

Đầu năm nay, Mỹ đã công bố rằng doanh số bán xe điện của họ không tăng theo dự báo trước đó. Doanh số không đổi trong quý đầu tiên của năm 2024, khiến Ford phải thu hẹp đáng kể các kế hoạch mở rộng, trong khi Tesla đã sa thải 10 phần trăm lực lượng lao động toàn cầu của mình. 

Người tiêu dùng dường như đã vội vã mua xe điện từ một số thương hiệu, chẳng hạn như Hyundai, BMW, Kia và Cadillac trong khi từ chối những loại có phạm vi pin kém hơn, sạc chậm hơn và giá cao. Sự chậm trễ trong việc đưa xe mới ra thị trường đã làm tăng thêm số liệu bán hàng theo hợp đồng.

Sự hỗ trợ của chính phủ thúc đẩy sự bùng nổ xe điện tại Trung Quốc- Ảnh 1.

Xe điện được trưng bày tại một trung tâm mua sắm ở Bắc Kinh, Trung Quốc, ngày 3/11/2023. Ảnh: Reuters

Câu chuyện cũng tương tự ở châu Âu, nơi giá cao, bất ổn kinh tế và cơ sở hạ tầng không đầy đủ đang làm chậm quá trình áp dụng EV. Tuy nhiên, dự báo dài hạn về doanh số bán EV của Mỹ vẫn không thay đổi nhiều, với doanh số dự kiến là 2,5 triệu vào năm 2025, so với 1,1 triệu vào năm ngoái

Trong khi các nhà sản xuất ô tô Mỹ đang phải đối mặt với nhiều rào cản trên con đường mở rộng thị trường xe điện của họ, Trung Quốc lại không gặp phải vấn đề nào như vậy. Thị trường xe điện Trung Quốc đã tăng trưởng nhanh chóng trong những năm gần đây, được hỗ trợ bởi các khoản trợ cấp của chính phủ, giá sản xuất chi phí thấp và khả năng tiếp cận các vật liệu sản xuất quan trọng - chẳng hạn như pin lithium. Điều này đã khuyến khích các nhà sản xuất ô tô thông thường mở rộng sang sản xuất xe điện và vô số các công ty khởi nghiệp về xe điện đã xuất hiện.

Chính phủ Trung Quốc bắt đầu đầu tư vào nghiên cứu về EV từ năm 2001 và tăng đầu tư sau khi ra mắt mẫu xe Tesla đầu tiên và đăng cai Thế vận hội Bắc Kinh năm 2008. Để giải quyết vấn đề ô nhiễm không khí và mở rộng thị trường EV, chính phủ Trung Quốc bắt đầu khuyến khích sử dụng EV vào những năm 2010. 

Họ cũng cải cách chính sách hỗ trợ công nghiệp cho ngành công nghiệp EV, đưa ra các ngoại lệ về thuế và trợ cấp cho các nhà sản xuất ô tô. Quy mô thị trường EV của Trung Quốc ước tính đạt gần 305,6 tỷ USD vào năm 2024 và dự kiến sẽ tăng lên gần 674,3 tỷ USD vào năm 2029, tăng trưởng ở mức CAGR là 17,15%.

Vào tháng 10, nhà sản xuất xe điện Trung Quốc BYD đã công bố doanh số bán hàng theo quý của họ cao hơn Tesla lần đầu tiên. BYD báo cáo doanh thu 28,24 tỷ USD trong quý 3, đánh dấu mức tăng 24% so với cùng kỳ năm 2023. 

Trong khi đó, Tesla công bố doanh thu là 25,18 tỷ USD. Nhà sản xuất ô tô này đã bán được số lượng xe du lịch kỷ lục vào tháng 8, trong đó xe hybrid đóng góp một phần đáng kể vào doanh số bán hàng của họ.

Sự hỗ trợ của chính phủ thúc đẩy sự bùng nổ xe điện tại Trung Quốc- Ảnh 2.

Tuy nhiên, Tesla vẫn đứng đầu về lợi nhuận, báo cáo lợi nhuận ròng là 2,18 tỷ USD từ tháng 7 đến tháng 9, tăng 16,2 phần trăm so với cùng kỳ năm 2023. Trong khi đó, BYD chứng kiến mức tăng lợi nhuận là 11,5%. 

Tesla cũng đã công bố số liệu bán hàng cao trong năm cho đến nay, ở mức khoảng 71,98 tỷ USD, so với doanh số khoảng 70,53 tỷ USD của BYD. Tuy nhiên, xét đến việc BYD ít được biết đến chỉ vài năm trước, mức tăng lợi nhuận của công ty và nhận thức ngày càng tăng của thương hiệu này trên trường quốc tế là rất ấn tượng.

Doanh số bán xe điện của Zeekr Trung Quốc cũng tăng đáng kể trong quý 3 năm nay, với lượng xe giao tăng 92% vào tháng 10 năm nay, so với năm 2023, ở mức 25.049 xe. Cho đến nay trong năm nay, Zeekr đã giao được 168.000 xe. 

Họ hy vọng sẽ tăng con số này lên 230.000 xe vào cuối năm. Nhà sản xuất ô tô này đã bắt đầu giao xe SUV năm chỗ mới Zeekr vào tháng 10, dự kiến sẽ giúp thúc đẩy doanh số trong hai tháng tới.

Trong khi đó, Xpeng của Trung Quốc đã đạt kỷ lục về số lượng xe được giao là 23.917 xe vào tháng 10; thương hiệu xe điện cao cấp Nio đã giao 20.976 xe và Li Auto đã giao 51.443 xe. Xiaomi, hãng đã ra mắt chiếc xe đầu tiên của mình - SU7 vào cuối tháng 3, dự kiến sẽ giao 100.000 xe điện vào cuối tháng 11, sau khi đã giao hơn 75.000 xe vào tháng 10.

Trong khi các công ty xe điện của Trung Quốc đã phát triển nhanh chóng để cạnh tranh với một số nhà sản xuất xe điện quốc tế nổi tiếng, việc áp dụng thuế quan đối với xe ô tô nhập khẩu từ Trung Quốc của Mỹ và EU có thể kìm hãm doanh số trong những năm tới. Vào cuối tháng 10, EU đã công bố sẽ áp dụng mức tăng thuế đối với xe điện của Trung Quốc, tăng thuế lên tới 45,3%.

Thị trường xe điện của Trung Quốc đã tăng trưởng cực kỳ nhanh chóng trong thập kỷ qua, với các công ty Trung Quốc hiện đang cạnh tranh với ngôi sao xe điện của Mỹ là Tesla và một số nhà sản xuất ô tô nổi tiếng khác. 

Trong khi Mỹ và EU đang phải vật lộn với doanh số bán xe điện không mấy khả quan trong năm nay, Trung Quốc đang trải qua một đợt bùng nổ xe điện, với một số công ty báo cáo doanh số kỷ lục. Tuy nhiên, tất cả có thể thay đổi nếu Mỹ và EU - hai trong số những thị trường xe điện lớn nhất thế giới, áp dụng mức thuế mới đối với xe điện Trung Quốc.

LAN ANH